Moda u ogledalu 60-ih
Kako su se Jugosloveni odevali 60-ih godina prošlog veka, kada se zemlja već otvorila bila prema svetu, a trećina putovanja u inostranstvo imala je karakter “modnog turizma”, pokazuje izložba "Moda u ogledalu šezdesetih" Etnološkog odeljenja Narodnog muzeja u Čačku, koja od 9. septembra gostuje u Muzeju Vojvodine u Novom Sadu. Tom izložbom Etnološko odeljenje Narodnog muzeja u Čačku prvi put je krenulo u istraživačke poduhvate u vezi sa savremenijim temama.
Kako su se Jugosloveni odevali 60-ih godina prošlog veka, kada se zemlja već otvorila bila prema svetu, a trećina putovanja u inostranstvo imala je karakter “modnog turizma”, pokazuje izložba "Moda u ogledalu šezdesetih" Etnološkog odeljenja Narodnog muzeja u Čačku, koja od 9. septembra gostuje u Muzeju Vojvodine u Novom Sadu.
Tom izložbom Etnološko odeljenje Narodnog muzeja u Čačku prvi put je krenulo u istraživačke poduhvate u vezi sa savremenijim temama.
Odevanje Jugoslovena je u posleratnom periodu, kako je navela u katalogu izložbe Snežana Šaponjić Ašanin, oličavalo borbu za opstanak svakog pojedinca. U to vreme odeća je lišena svake estetske uloge. U vreme kada se stanovništvo snadbevalo “na tačkice”, bilo je sasvim izlišno govoriti o modi. U posleratnoj Jugoslaviji značajnu ulogu imala je osobena forma socijalističke odeće prilagođene potrebama radnog čoveka: praktična, jednostavna i nenametljiva.
Ipak, građani, koji su u predratnom periodu navikli da budu lepo i moderno odeveni, nisu se lako mirili sa novim socijalističkim pravilima koja su sputavala njihovu individualnost. Nastojali su da nađu alternativna rešenja i da u kolektivnom, sveopštem siromaštvu dođu do lepše i “modernije” odeće. Često su porodične odevne zalihe prepravljali i prekrajali, kako bi sa nje uklonili tragove bogatstva i luksuza.
U vreme kada se roba našla u slobodnoj prodaji, naglo je poraslo interesovanje građana za modu. U odnosu na sve ostale zemlje socijalističkog bloka, Jugoslavija se 60-ih godina XX veka u najvećoj meri otvorila prema svetu. Najčešće se putovalo u Trst (Ponte Roso), Veneciju (Rialto), London (Oksford strit) i Pariz (Ulica Rivoli). Uglavnom je nabavljana roba slabog kvaliteta, privlačna samo na prvi pogled, za koju su trošene veće sume deviznog novca. Trgovci su jugoslovenskim kupcima “nudili više modne mašte i raspevanije boje nego pravi kvalitet”.
Prva roba koja je u posleratnom periodu stizala u zemlju posredno je uticala na izgradnju novog modnog stila, najpre kod mladih, a potom i kod ostalih, željnih da se što pre oslobode uniformnog načina odevanja kao ploda revolucije. Masovna sredstva komunikacije su značajno doprinela širenju modnih trendova.
Inspirisan Kristijanom Diorom, Aleksandar Joksimović je, vinuvši se na svetsku modnu scenu, prvi u Jugoslaviji uveo tematsku kolekciju kao “motiv za slobodno nadahnuće”, promovišući na taj način ne samo svoj inspirativni kreativni modni duh, već i brojne ličnosti iz srpske istorije sa čijih je kostima crpio nepresušnu inspiraciju.
Šezdesete su bile godine mini suknje, farmerki, “Simonida” i “a la Kenedi” haljina, “perlonki” i šarenih muških košulja, kožnih jakni, mantila “šuškavaca”, “grombi” kaputa, pelerina, baletanki, najlon čarapa, “jadranki”, sandala “isusovki” i cipela “gumiđonki”. Kroj i dekoracija na odeći imali su u velikoj meri nacionalno obeležje, što su i diktirali najnoviji modeli Joksimovića.
Uz zvuke Bitlsa i Rolingstonsa, 60-ih godina sazrevala je nova generacija mladih čiji je drugačiji pogled na svet postavljao nove temelje i otvarao tada još nepoznate vidike.
Izložba će biti otvorena do 10. oktobra.
Sajt Muzeja Vojvodine je www.muzejvojvodine.org.rs
(SEEcult.org)
