Kruševac nekad i sad, onlajn
Grupa mladih u Kruševcu započela je stvaranje onlajn baze informacija o tom gradu i njegovom kulturnom nasleđu, koje predstavlja kroz fotografije, video zapise, razgovore sa starijim sugrađanima...
Sajt slikekrusevca.com, koji je pokrenula neformalna grupa IdejNet klub, trebalo bi da “smesti stari Kruševac u novi, XXI vek”.
U cilju digitalizacije kulturnog nasleđa Kruševca, okupljen je i tim mladih volontera koji radi na prikupljanju najrazličitijih sadržaja o tom gradu nekad i sad. Aktivirali su se i sugrađani, pa šalju fotografije, sugestije, komentare i na druge načine se uključuju u akciju.
Za sada je prikupljeno više od 800 fotografija Kruševca, lokalna televizija ustupila je dvadesetak video zapisa, gradski nedejnik sve svoje brojeve, a poznati lokalni novinari svoje autorske radove. Urađen je i video intervju sa lokalnim profesorom srpskog jezika i književnosti, kao i dva pisana (sa najpoznatijim lokalnim pedijatrom i arhitektom).
U timu projekta su Miloš Stojadinović, pokretač Fejsbuk stranice U vremenu starog Kruševca, kome je istraživanje kruševačke istorije hobi, kao i mladi arhitekta Milan Miletić koji izrađuje 3D modele starih zgrada, na osnovu fotografija, kako bi kreirao virtuelnu 3D šetnju kroz stari Kruševac.
Prema rečima Stojadinovića, možda će neko razgledanjem starih fotografija doći na ideju da uradi zgradu poput onih kojih, na žalost, više nema u Kruševcu, a nalazile su se u strogom centru grada oko Kosovskog spomenika i duž glavne ulice od Gazimestanskog trga do crkve sv. Đorđa.
Digitalizacija kulturnog nasleđa Kruševca će omogućiti široj javnosti da upozna nekadašnju umetnost, kulturu i šarm tog grada, ali će, kako je navela jedna od učesnica Jelena Stepanović, podstaći i pitanje ophođenja prema njemu danas i da li je 21. vek doneo napredak ili nazadovanje u kulturi Kruševca?
Od zgrada sa početka 20. veka do danas su sačuvane, između ostalog, osnovna škola (danas Narodni univerzitet), zgrada Načelstva (današnja zgrada Gradske uprave) i crkva sv. Đorđa, te Stara pošta (danas zgrada Uprave prihoda) i zgrada železničke stanice.
Elektrifikacija Kruševca počela je 1922. godine, kada je postavljena ulična mreža u glavnoj ulici sa nekoliko sijaličnih mesta. Elektrificirane su i javne zgrade.
Kruševac je, inače, pre oslobođenja od Turaka 1833. godine bio naseljen ispod srednjovekovnog Lazarevog grada, pa se zato naselje duž ulice Cara Lazara naziva Stara čaršija. Do oslobođenja u Kruševcu je preovladavala orijentalna arhitektura. Tu su uglavnom bili smešteni trgovci i zanatlije. Po naređenju kneza Miloša Obrenovića, 1836. godine pristupilo se preseljenju gradskog središta sa močvarnog zemljišta na uzvišenje koje je danas centar grada.
Sajt slikekrusevca.com nastao je u okviru projekta “Šarengradska E-razglednica”, finansiranog od Ministarstva omladine i sporta Srbije u okviru programa “Mladi su zakon”.
(SEEcult.org)
