Lica Italije koja se menja
Izložbom grafike i ulja iz kolekcije “Flaminio Farnesi”, koja će biti otvorena 2. aprila u Palati “Italija” u Beogradu, biće odata počast Đovaniju Fatoriju, čija je stogodišnjica smrti upravo obeležena u Italiji, a tom postavkom Srbija će se ujedno priključiti manifestacijama širom Evrope povodom veka od futurističkog manifesta.
Izložbom grafike i ulja iz kolekcije “Flaminio Farnesi”, koja će biti otvorena 2. aprila u Palati “Italija” u Beogradu, biće odata počast Đovaniju Fatoriju, čija je stogodišnjica smrti upravo obeležena u Italiji, a tom postavkom Srbija će se ujedno priključiti manifestacijama širom Evrope povodom veka od futurističkog manifesta.
Glavni junaci poetskog i umetničkog sveta Fatorija, “makjajola” i tvorca suštinske obnove portretistike u italijanskoj modernoj umetnosti su uglavnom skromni ljudi, zemljoradnici ili radnici, često predstavljeni sa životinjama, jer i jedne i druge vezuju muka i znoj, beda i glad.
Radovi iz kolekcije “Flaminio Farnesi” predstavljaju i prirodu Toskane i mukotrpni rad, život vojnika, veliki manevri i svakodnevica u vojnom taboru.
Industrijska civilizacija, moderni duh mašina, brzina, dinamika, pokret, metropola, individua i rat, prezir prema tradiciji i akademizmu, umetničke su vrednosti futurizma, najslavnijeg avangardnog pokreta u Italiji, koji je 1909. osnovao Filipo Tomazo Marineti.
One ujedno predstavljaju i vitalističku koncepciju postojanja koja spaja umetnost i život, život u bezumnom i odlučnom ritmu, istakao je Italijanski institut za kulturu povodom izložbe, čiji je kustos Alesandro Tosi.
Đovani Fatori (Livorno 1825 - Firenca 1908) bio je jedan od najvećih predstavnika makjajola slikarstva u Italiji i jedan od najvećih italijanskih i evropskih umetnika u 19. veku, uopšte.
U Firencu se doselio 1846. godine i započeo studije u Školi akta na Akademiji lepih umetnosti, provodeći vreme sa umetnicima koji se sve češće okupljaju u kafeu “Mikelandolo”.
Prvu nagradu na konkursu Ricasoli osvojio je 1859. godine skicom “Italijansko polje posle bitke kod Madente” (Il campo italiano dopo la battaglia di Magenta).
Prvi put je otputovao u Rim 1872. da bi naslikao “Tržnicu konja na trgu Montanara” (Il mercato di cavalli in piazza Montanara), važno platno, koje je prvo bilo izloženo u Beču (1873), zatim u Filadelfiji (1876), gde je nagraden na međunarodnoj izložbi Centennial International Exhibition, i na kraju u Melburnu (1880).
Godine 1886. imenovan je za profesora usavršavanja na firentinskoj Akademiji, dok mu je 1889. dodeljena prva nagrada na Međunarodnoj smotri u Kelnu i posebno priznanje na Svetskoj izložbi u Parizu.
Od 90-ih godina 19. veka, Fatorijevi radovi su sve više okrenuti graviri i to mu donosi značajna priznanja, kao što je Zlatna medalja na Svetskoj izložbi u Parizu 1900. i pristupanje Umetničkoj komisiji “Nacionalnog bakroreza” u Rimu.
Futurizam je jedan od najvažnijih istorijskih avangardnih pokreta 20. veka, čiji osnivački dokument predstavlja “Futuristički manifest” koji je 1909. u francuskom dnevnom listu “Figaro” objavio italijanski pesnik Marineti.
Izražavajući sopstvena ubeđenja putem velikog broja manifesta, futuristi su objavili raskid sa prošlošću i tradicionalnom umetnošću, uzdižući mit napretka, brzine i mašina.
“Automobil koji juri je lepši od Nike sa Samotrake”, izjavio je Marineti u provokativnoj nameri u Manifestu iz 1909.
Na polju umetnosti, futuristi su izrazili potrebu da antičkoj umetnosti suprostave dinamično slikarstvo, koje je u stanju da uhvati brzinu i vibracije predmeta u pokretu.
Dinamičnost vozova, aviona, raznobojnih gomila i svakodnevnih aktivnosti postignuta je bojama i potezima kičicom, čime su naglašeni pokretački podsticaji formi.
Izložba je organizovana u saradnji Italijanskog instituta za kulturu sa Zannini East-om, pod generalnim sponzorstvom Banke Intesa.
Izložba će biti otvorena do 4. maja.
Sajt Italijanskog instituta za kulturu je www.iicbelgrado.esteri.it
(SEEcult.org)
