14. ZagrebDox

Međunarodni festival dokumentarnih filmova ZagrebDox, najveći te vrste u regionu, nudi od 25. februara do 4. marta 125 dokumentaraca iz svih krajeva sveta, koje će predstaviti više od 120 autora, među kojima su najavljeni i Talal Derki iz Sirije i Claire Simon iz Francuske, te nagrađivani reditelji Mila Turajlić i Boris Mitić iz Srbije, mađarska rediteljka i montažerka Bernadett Tuza-Ritter, bugarski reditelj, romanopisac i dramatičar Georgi Tenev, Matjaž Ivanišin iz Slovenije…

Zvezda na otvaranju 14. ZagrebDoxa je rediteljka Marta Prus, čijim filmom “Preko svih granica” o nemilosrdnom svetu današnjeg sporta program i počinje u bioskopu Kaptol Boutique Cinema. “Preko svih granica” prikazan je na uvaženim svetskim filmskim festivalima poput IDFA-e, a donosi intenzivnu i uznemirujuću dramu, svojevrsnu dokumentarnu verziju Crnog labuda (Variety) o nezamislivom fizičkom i mentalnom naporu koji 20-godišnja ruska gimnastičarka Margarita Mamun ulaže u osvajanje olimpijske medalje u ritmičkoj gimnastici na Olimpijadi u Brazilu.

Filmovi 14. ZagrebDoxa, odabrani među gotovo 1.400 prijavljenih, raspoređeni su u 14 programskih celina, a uz međunarodnu i regionalnu konkurenciju, tu su i popularne selekcije: Biografski dox, Glazbeni globus, Happy Dox, Kontroverzni dox, Majstori doxa, Stanje stvari, Teen Dox i ADU Dox. Posebni programi uključuju Restartovu školu dokumentarnog filma i novu selekciju U fokusu: Nova Evropa sa filmovima iz istočnoevropskih zemalja koje su se nakon pada Berlinskog zida počele uključivati u EU, a dele niz zajedničkih problema - od odnosa prema izbeglicama preko dominantnih konzervativnih vrednosti i načina shvatanja demokratije i slobodnog tržišta.

Među filmovima 14. ZagrebDoxa je i 21 dokumentarac u međunarodnoj i 17 u regionalnoj konkurenciji, a prvi put će ih ocenjivati i žiri Međunarodne federacije filmskih kritičara - FIPRESCI.

Strane goste predvode sirijski reditelj Talal Derki, čiji je film “O očevima i sinovima” osvojio nagradu za najbolji dokumentarac na proteklom Sandensu, te poznata francuska dokumentaristkinja, snimateljka, montažerka i glumica Claire Simon, koja će svoj opus predstaviti u retrospektivnom programu i kroz produženu sesiju razgovora. Derki će održati i masterklas u sklopu ZagrebDox Pro programa, na kojem će govoriti o svom jedinstvenom pristupu filmskom stvaranju, te emocionalnim i praktičnim posledicama snimanja u ratnim zonama i filmovima koji se bave različitim aspektima rata u Siriji. Takođe, učestvovaće i u produženoj sesiji Q&A nakon projekcije svog filma, najavili su organizatori.

Među ostalim autorima koji će lično predstaviti svoje filmove iz međunarodne konkurencije najavljeni su i sirijski reditelj Ziad Kalthoum, koji će govoriti o svom višestruko nagrađenom filmu “Ukus cementa”, te autorka Sophie Vučković, Zagrepčanka sa švedskom adresom, koja predstavlja film “Kameleoni”. Litvanski reditelj Arūnas Matelis raspravljaće o svom filmu “Prekrasni gubitnici”, a Ieva Ozolina predstaviće se filmom “Mamina jednadžba”, koji je ta letonska rediteljka i dobitnica posebne nagrade žirija za debitante na IDFA razvijala 2017. godine na radionici ZagredDox Pro.

Među gostima iz regionalne konkurencije najavljena je beogradska rediteljka Mila Turajlić, čiji je film “Druga strana svega” postigao trijumfalni uspeh na 30. IDFA, osvojivši nagradu za najbolji dugometražni dokumentarac. Sa IDFA stiže i srpski film “Isti” Dejana Petrovića o svakodnevnici života u zatvorima u Srbiji.

Autori u regionalnoj konkurenciji koji će se na Q&A sesijama direktno susreti s publikom u Zagrebu su: češki reditelj Jan Gebert, koji je film “U slučaju rata” razvijao 2016. na radionici ZagrebDox Pro, a prikazuje se u Zagrebu neposredno nakon svetske premijere na Berlinalu, mađarska rediteljka i montažerka Bernadett Tuza-Ritter (Zarobljena žena), bugarski reditelj, romanopisac i dramatičar Georgi Tenev (Simon protiv straha), višestruko nagrađivani srpski redatelj Boris Mitić (Slatko od Ništa), Matjaž Ivanišin (Playing Men) iz Slovenije, Ilija Cvetkovski (S ljubavlju) iz Makedonije, nagrađivana kosovska rediteljka Kaltrina Krasniqi (Sarabanda), italijanski reditelj Giovanni Totaro (Sretna zima), sarajevski reditelj i TV urednik Sead Kreševljaković (Neprijatelji), rediteljski dvojac iz Sarajeva Nejra Latić Hulusić i Sabrina Begović-Ćorić (Undercovered), Bernard Braunstein (Vježbanje razgovora) iz Austrije, srpski redatelj Marko Cvejić (Radnička klasa odlazi u raj) i austrijski Christian Tod (Društvo besplatnog ručka).

U programu Biografski dox predstaviće se danska rediteljka Eva Mulvad. Osim sesije Q&A, Mulvadova će na platformi ZagrebDox Pro izneti studiju slučaja o svom poslednjem dokumentarcu “Moderni muškarac”. U programu Stanje stvari razgovaraće se o filmu “Mrtvi magarci ne boje se hijena” sa švedskim rediteljem Joakimom Demmerom. Nedžad Begović iz BiH predstaviće u programu Happy Dox film “Svuda”, a iz programa Teen Dox u Zagreb stižu egipatski reditelj Mohamed Siam (Amal) i švedski Mats Agren (Miranda, političarka u nastajanju), dok iz novog programa, U fokusu: Nova Europa, dolazi Anna Dumitrescu, rediteljka filma “Lica, rumunska priča”.

Među hrvatskim autorima koji gostuju na 14. ZagrebDoxu su: Damian Nenadić s filmom “Dani ludila” i Jadranka Cicvarić Šiftar i Senad Zemunović s filmom “Josipa, volim te” u regionalnoj konkurenciji, Bojana Burnać u programu Stanje stvari predstavlja film “Moj život bez zraka”, Višnja Skorin i Katarina Boticeli obilježiće Kontroverzni dox filmom “Crna ovca bistrička”, a u posebnom programu U fokusu: Nova Europa diskutovaće se o dva filma hrvatskih autora, Arijane Lekić-Fridrih (Ispočetka) i Zdenka Jurlija (Dom).

Međunarodnim žirijem predsedava Boris Poljak, koji će svoj rad približiti publici na autorskoj večeri.

Platforma ZagrebDoXXL predstaviće Restartovu školu dokumentarnog filma, a razgovaraće se s predavačima i mentorima škole Nebojšom Slijepčevićem i Dinkom Radonić, te polaznicima, a najavljena su i druženja sa autorima sa Akademije dramskih umetnosti koji svoje filmove prikazuju u programu ADU Dox.

Deo festivalskog programa prvi put se prikazuje izvan Zagreba, pa će od 2. do 4. marta u Osijeku, Rijeci i Splitu, publika moći da pogleda filmove iz programa Zagrejavanje - u Splitu svih šest, a u Osijeku i Rijeci tri iz ovogodišnje selekcije.

Cene ulaznica za festivalske projekcije su 25 kuna za dnevne projekcije i 28 kuna za večernje projekcije. Za program Teen Dox cena ulaznice biće 20 kuna.

Sve nagrađene filmove publika će, kao i do sada, moći da pogleda poslednjeg festivalskog dana u programu The Best of Fest, koji će biti održan 4. marta, po ceni 45 kuna.

Hrvatski Telekom i ove godine je generalni sponzor ZagrebDoxa, a ljubiteljima dokumentarnih filmova koji neće moći doći na festivalske projekcije omogućiće odabrane filmove ekskluzivno u MAXtv Videoteci. Filmovi će biti dostupni odmah nakon poslednjeg prikazivanja na ZagrebDoxu.

ZagrebDox se, kao i do sada, održava uz podršku Grada Zagreba i Hrvatskog audiovizualnog centra, a ZagrebDox Pro uz podršku potprograma MEDIA Kreativne Evrope.

Prošle godine, na 13. ZagrebDoxu, trijumfovao je dokumentarni film “Dubina dva” Ognjena Glavonića iz Srbije o masovnoj grobnici kosovskih Albanaca u Batajnici i zataškavanju tog zločina za vreme NATO bombardovanja, osvojivši i Veliki i Mali pečat. U međunarodnoj konkurenciji pobedio film “Zaslepljujuća svetlost sutona” rediteljke Salome Jashi o svakodnevnici malog gruzijskog mesta.

Festivalski sajt je zagrebdox.net, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)