Zagreb film festival (ZFF) predstavlja od 11. do 18. novembra više od sto filmova iz celog sveta, od kojih je oko 30 u trci za nagrade, a među hrvatskim premijerama najavljeni su “Teret” Ognjena Glavonića i “Sam samcat” Bobe Jelčića.
Program 16. ZFF-a svečano je otvoren u bioskopu Evropa brazilskim filmom “Voljeni”, u prisustvu reditelja Gustava Pizzija, jednog od stotinu najavljenih gostiju. Junakinja tog filma suočava se sa sindromom “praznog gnezda” nakon što joj najstariji sin najavi odlazak na drugi kontinent.
Glavni program 16. ZFF-a predstavlja 12 novih autora i njihove prve ili druge filmove, a njih 11 je u konkurenciji za glavnu festivalsku nagradu Zlatna kolica. Zajednička nit koja se provlači kroz filmove u glavnom programu ZFF-a su junaci na prekretnicama. Reč je o filmovima sa svih strana sveta - od Italije i Islanda do Tajlanda i Perua, koji kroz lične priče progovaraju o vrućim temama – svetskoj izbegličkoj krizi, regrutima ISIS-a, silovanju, položaju žena u društvu i odlasku mladih u bolju budućnost.
Film “Teret” Ognjena Glavonića priča je o vozaču kamiona koji u toku NATO bombardovanja Srbije 1999. godine prevozi tajanstveni teret, prolzeci kroz nepoznate predele. Vlada ne zna i ne želi da zna šta je to što prevozi, ali taj tovar vremenom postaje njegov teret. Film govari o zataškavanju ratnih zločina u Srbiji za vreme režima Slobodana Miloševića, a scenario je zasnovan na istinitoj priči i razvijan 2013. godine na ZFF-ovoj radionici Moj prvi scenario.
“Teret” je premijerno prikazan u kanskom programu 15 dana autora, a Leon Lučev osvojio je Srce Sarajeva za najboljeg glumca. U filmu igraju i Pavle Čemerikić, Tamara Krcunović, Igor Benčina, Radoje Čupić, Jovo Maksić, Stefan Trifunović, Tanja Pjevac, Ljubiša Milišić, Novak Bilbija i Ivan Lučev.
Hrvatsku premijeru imaće i “Sam samcat” Bobe Jelčića, film o ocu (Rakan Rushaidat) koji zbog želje da viđa kćerku završava u lavirintu hrvatske socijalne službe.
Na istinitim događajima zasnovan je i film “Kao da je moj sin” italijanske rediteljke Costanze Quatriglio, sa Tihanom Lazović u glavnoj ulozi.
Radnja filma “Dragi sine” reditelja Mohameda Ben Attie iz Tunisa prati agoniju jednog oca, sasvim prosečnog urbanog Tunižanina nakon što mu se sin, student pridruži redovima ISIS-a. Tunis je zemlja s najvećim brojem islamističkih regruta po glavi stanovnika, a reditelja je prvenstveno zanimalo kako njihov odlazak utiče na njihove porodice. Film nosi koproducentski potpis braće Darden, a prikazan je, između ostalog, u programu 15 dana autora u Kanu.
“Divljina”, debitantsko ostvarenje američkog indie glumca Paula Danoa, istovremeno je i film odrastanja i feministički film, a donosi priču o razvodu braka iz perspektive 14-godišnjaka. U toj inteligentnoj i suptilnoj drami o rastakanju američkog sna 1960-ih, igraju Carey Mulligan i Jake Gyllenhaal.
“Sve je dobro”, diplomski film nemačke rediteljke Eve Trobisch, nagrađen kao najbolji debitantski film u Lokarnu, bavi se čestim problemom neprijavljivanja silovanja. Protagonistkinja, iako snažna žena, odlučuje se na ćutanje sve dok posledice te njene odluke ne postanu neizdržive. U uvrnutoj islandskoj akcionoj komediji “Halla ide u rat” Benedikta Erlingssona, poznatog publici ZFF-a po filmu “O konjima i ljudima” (2014), junakinja mora da odabere između ekoterorizma i majčinstva.
Dva vizuelno raskošna filma stižu iz peruanske i tajlandske kinematografije. “Retablo” vodi gledaoce u religioznu seosku zajednicu u Andima, a prati oca i sina čiji se odnos komplikuje nakon šokantnog obrta u stilu “Planine Broukbek”. Reditelj Alvaro Delgado-Aparicio L. nagrađen je kao najbolji debitant (Teddy) na ovogodišnjem Berlinalu. “Manta Ray” u režiji Phuttiphonga Aroonphenga, nagrađen kao najbolji film sekcije Horizonti Venecijanskog festivala, slojevita je priča sa motivom krađe identiteta koja ukazuje na sudbinu Rohindža, jedne od najprogonjenijih etničkih manjina na svetu.
U glavni program uvršćene su i dve romantične komedije - “Stari momci” sa Alexom Lawtherom svideće se ljubiteljima poetike Wesa Andersona, a u filmu “Sidro i nada” Carlosa Marquesa-Marceta, koji je van konkurencije, igra Geraldina Chaplin, najavljena kao gošća 16. ZFF-a.
Kratkometražni takmičarski program donosi deset filmova, među kojima je i debitantski “Dah” sarajevskog glumca Ermina Brava (Grbavica, Muškarci ne plaču...), nagrađen Srcem Sarajeva.
Među deset filmova koji se takmiče za Zlatna kolica u nacionalnom programu Kockice najavljeni su “Trešnje”, novi film istaknute hrvatske montažerke i rediteljke Dubravke Turić (Belladonna) i debitantski film Leona Lučeva “Malo se sećam toga dana”.
Osim u Glavnom programu ZFF-a, nagrade se dodeljuju u takmičarskim programima Plus i Ponovno s nama, a uz stalne i popularne programe Velikih 5, Dani LUX filma, Moj prvi film i Bibijada, ZFF predstavlja i dva nova - Kino u kinu posveta je čarobnom ritualu zajedničkog gledanja filmova i posvećen je pre svega Kinu Europa, dok Tajkuni: Juče, danas, sutra donosi filmske priče o bogatim moćnicima i novopečenim bogatašima.
Kao i dosad, deo programa i festivalske atmosfere osetiće se i van Zagreba, i to u dosad najvećem broju gradova. U sklopu programa ZFF putuje, od 15. do 18. novembra deo programa biće prikazan u 15 hrvatskih gradova i SOS dečjim selima Ladimirevci i Lekenik. Takođe, odabrani naslovi glavnog programa i programa za najmlađe Bibijada stižu i u zagrebačke kvartove Dubrava i Travno.
Na otvaranju ZFF-a nagrada “Albert Kapović” za izuzetan doprinos razvoju i promociji hrvatskog filma dodeljena je Sanji Ravlić, koja je bila članica malog tima koji je 2007. pokrenuo Hrvatski audiovizualni centar, u kojem je godinama aktivno delovala. U HAVC-u je pokrenula javne pozive za razvoj scenarija i projekata filmova i televizijskih dela, borila se za međunarodne koprodukcije, očuvanje audiovizuelne baštine i opstanak javne televizije. Svojim delovanjem podigla je ugled hrvatskog filma na međunarodnoj sceni. Bila je dugogodišnja predstavnica Hrvatske u Eurimažu, gde je otvorila put hrvatskim manjinskim koprodukcijama. Nagradu joj je u ime HRUP-a uručila producentkinja Vanja Sremac.
Festivalski program biće prikazan u bioskopima Evropa i Tuškanac, te u Muzeju savremene umetnosti, F22 – Novoj akademijskoj sceni, te Narodnom sveučilištu Dubrava i Kulturnom centru Travno.
Festivalski sajt je zff.hr, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
*Foto: Samir Cerić Kovačević
(SEEcult.org)