17. Zagreb film festival sa stotinu naslova
Zagreb film festival (ZFF) prikazaće od 7. do 17. novembra stotinak filmova u 12 programa, od kojih je oko 30 u takmičarskim, a među njima su i dugometražni kandidati za Oskara za najbolji strani film i snažni rediteljski potpisi autorki iz regije. Novim vizuelnim rešenjem 17. izdanja, ZFF podseća i na neizvesnu sudbinu bioskopa Evropa, iz kojeg se iselio proteklog leta nakon spora sa gradskim vlastima o obnovi zakupa tog kultnog prostora.
“Čini se da je prošlogodišnji vizual s papirnatim stolicama koje otpuhuje veliki ventilator bio proročanski, a ovogodišnji neonski, koji se naslanja na prepoznatljiv vizual kina Europa nostalgičan, jer su se ostvarile naše slutnje da ćemo nakon više od deset godina u najlepšoj i najvećoj zagrebačkoj kinodvorani završiti kao festival u egzilu. Trajemo čak tri dana duže kako bismo u novim uslovima publici uspeli pokazati sve što smo u poslednjih godinu dana spremali, a to je oko stotinu filmova u 12 filmskih programa na osam lokacija u Zagrebu i u još dvadeset hrvatskih gradova”, izjavio je direktor ZFF-a Boris T. Matić na konferenciji za novinare, na kojoj je posebno istakao posebnost selekcije takmičarskog programa dugometražnog filma sa 11 naslova: “Svi oni koje zanima kako to izgleda kad se mladost, ludost i hrabrost spoje s filmskom umetnošću pozivam da dođu na ovogodišnji ZFF i pogledaju verovatno najjaču selekciju dosad: prve i druge filmove autora/ki iz celog sveta među kojima su čak četiri kandidata za Oskara – ruski, belgijski, kolumbijski i danski, dobitnik nagrade publike Sandensa, najbolji debitant kanske Nedelje kritike, pobednički film Sarajevo Film Festivala i drugi”.
Američki redatelj Robert Egers (Eggers), poznat po hvaljenom prvencu “Veštica”, za koji je nagrađen na Sandensu, na 17. ZFF-u učestvuje filmom “Svetionik”, minimalističkom horor-fantazijom s Robertom Patisonom i Vilijamom Defoom, koja je u Kanu osvojila nagradu FIPRESCI. Za Zlatna kolica takmiči se i “Visoka devojka”, priča o Drugom svetskom ratu iz ženske perspektive, koja je ruski kandidat za Oskara, a ovenačana je nagradom za režiju mladog Kantemira Balagova u programu Izvestan pogled u Kanu.
Lana Matić, Boris T. Marić, Richard Brešković, Hrvoje Laurenta, foto: Samir Cerić Kovačević
Regiju u glavnom programu zastupaju dve autorke izrazito zanimljivih rediteljskih potpisa. “Negde lijepo”, holandsko-bosanskohercegovački film o iskustvu povratka mlade emigrantkinje u rodnu BiH, u režiji Ene Sendijarević, već je osvojio Srce Sarajeva. Sa posebnom nagradom žirija u programu Cineasti del presente Festivala u Lokarnu na ZFF stiže rumunsko-srpski film “Ivana Grozna” Ivane Mladenović, britka autobiografska komedija o ženi na ivici nervnog sloma i svakodnevnim neurozama unutar male zajednice. Rediteljka, prijatelji i porodica u filmu glume sami sebe, a u jednoj od sporednih uloga briljira autorkina baka.
U glavnom programu je i debitantski film “Mlečni zubi” australijske autorke Šenon Marfi (Shannon Murphy), koja trenutno režira treću sezonu nagrađivane HBO-ove serije Killing Eve. Tim Mielants, jedan od reditelja TV serije Peaky Blinders, na ZFF-u učestvuje igrano-filmskim debijem čija je radnja smeštena u nudistički kamp.
Među filmovima u glavnom programu je i kolumbijski kandidat za Oskara “Monos”, u režiji Alehandra Landesa - napeti spoj ratnog filma i trilera koji nudi uznemirujuću i halucinatornu viziju ratnog haosa, i u kojem glavnu reč vode deca. Najavljen je i belgijski kandidat za Oskara - film “Naše majke” Cezara Dijaza (Cesar Diaz), koji se bavi posledicama građanskog rata u Gvatemali, a osvojio je nagradu za najboljeg debitanta u programu Nedelja kritike u Kanu.
U glavnom programu je i danski kandidat za Oskara “Kraljica srca”, premijerno prikazan na Sandensu, gde je osvojio nagradu publike. Ta erotska drama o aferi uspešne advokatkinje i njenog znatno mlađeg posinka, u režiji May el-Toukhy, otvara ceo niz moralnih i etičkih pitanja. Iz radionice producenata filmova Rubena Estlunda (Östlund) stiže norveško-švedska socio-drama “Pazi na decu” Daga Johana Haugeruda, koja kroz priču o nesreći sa kobnim posledicama, u koju su bila uključena deca političkih oponenata, zadire u samo srce ideje tolerancije.
Filmovi koji uokviruju 17. ZFF takođe se dotiču politike, pa će na otvaranju će biti prikazana francuska dramedija “Alice i gradonačelnik” Nikolasa Parisera o nekada ambicioznom gradonačelniku Liona koji se “oseća poput skupocenog i moćnog automobila bez goriva” i njegovom odnosu s mladom filozofkinjom koja ima zadatak da ga naoruža novim, progresivnim idejama. Festival zatvara politička satira “Bosonogi car” u režiji Džesike Vudvort (Jessica Woodworth) i Pitera Brosensa (Peter), koji je van konkurencije, a snimljen je u Hrvatskoj i delom je hrvatske produkcije (Propeler film).
Međunarodni takmičarski program kratkometražnog filma uključuje deset naslova, među kojima je i “Poslednja slika o ocu” Stefana Đorđevića, nagrađen Srcem Sarajeva, te novi film kanskog pobednika, kineskog reditelja Qiua Yanga “Odustajanje”, kao i “Kraljevstvo tvoje” Roberta Seana Dunna, čiji je kratki film “Hvala bogu da smo Britanci” nagrađen posebnim priznanjem na ZFF-u 2017. godine.
U takmičarski program domaćeg kratkog metra Kockice takođe je uvršteno deset filmova, među kojima su autori/ke čija su ostvarenja već prikazana ili nagrađena u tom popularnom programu, poput Dubravke Turić (Tina), Judite Gamulin (Sedra), Tomislava Šobana (Krhko), Josipa Lukića (Južno voće), Jakova Nole (Kućica), Lovre Mrđena (The Stamp) i Filipa Mojzeša (Groblje slonova). Nova imena u Kockicama su Zoran Stojkovski (Valcer za 1. maj), Bojan Radanović (Slova), Rino Barbir (Druker) i Jasmina Beširević, čiji će film “Posljednja kino predstava” o neformalnom domaru i dobrom duhu kina Europa - Joži, biti prikazan van konkurencije.
Uz glavni program dugometražnog i kratkometražnog filma, ZFF ima i dva dodatna takmičarska programa – Ponovo s nama i Plus.
Ponovno s nama, jedan je od najprepoznatljivijih ZFF-ovih programa, prikazuje filmove autora čiji rad ZFF kontinuirano prati kroz festivalski program ili bioskopsku distribuciju, a velika novost ove godine, kako je rekao izvršni direktor Hrvoje Laurenta, jeste to što će o najboljem filmu odlučivati publika.
Uz dugoočekivani “Jojo Rabbit” Taike Waititija, crnu komediju o Hitleru sa Skarlet Johanson, nastalu u Diznijevoj produkciji, tu je i islandski film “Mleko” Grímura Hákonarsona, zatim “O beskraju” švedskog apsurdiste Roja Andersona, plesna melodrama “Ema” čuvenog čileanskog reditelja Pabla Laraina i brazilska SF drama “Božanska ljubav” Gabriela Maskara.
Konferencija za medije 17. ZFF, Hrvatski glazbeni zavod, foto: Samir Cerić Kovačević
Program Plus pak odiše mladalačkim duhom, jer filmove biraju i nagrađuju zagrebački srednjoškolci, a za 17. ZFF odabrali su pet filmova: “Nek bude svetlost” Marka Škopa, koji je slovački kandidat za Oskara, “Mlada ljubav” finske autorke Selme Vilhunen, pobednik programa Generacija 14plus Berlinala, holandski “Druga šansa” Vilijema Boša i slovenački “Ne zaboravi disati” Martina Turka, te višestruko nagrađivani potresan film “Dnevnik Diane Budisavljević” rediteljke Dane Budisavljević, koji je trijumfovao na 66. Pulskom festivalu osvojivši glavne nagrade žirija, kao i nagrade kritike i publike.
Dana Budisavljević je i među članovima žirija za dugometražni film, uz kolege Elmira Jukića i Ágnes Kocsis. Žiri za kratki film i program Kockice čine: scenarista Stefan Bošković, direktorka Klasik TV Maja Jelisić Cooper i reditelj Mladen Stanić.
Uz redovne prateće programe Velikih 5, Dani LUX filma, Moj prvi film i Bibijada, 17. ZFF imaće i dva nova. U selekciji filmske kritičarke Diane Nenadić, a povodom hrvatskog predsedanja EU, najavljen je program Fragmenti egzila koji će na malom uzorku pokazati kako su na različite aspekte tog neiskorenjivog fenomena reagovali neki od čuvenih evropskih filmaša: Ježi Skolimovski, Rajner Verner Fasbinder, Želimir Žilnik, Žan-Pjer Darden i Ulrih Zajdl.
Program Dva Berlina - Filmom preko zida, povodom 30-godišnjice pada Berlinskog zida, pripremili su Restart i Dokukino KIC u saradnji s Gete institutom Kroatien i ZFF-om.
Izbor filmova iz pet najvećih evropskih kinematografija čini program Velikih 5, koji ZFF ostvaruje u saradnji s mrežom kulturnih instituta EU u Hrvatskoj (EUNIC). Tu su otkačena romantična komedija “Predivan život” Nicolasa Bedosa, film o životu prvog mafijaškog pokajnika i ujedno italijanski kandidat za Oskara; “Izdajnik” veterana Marka Belokija, “Lara”, dugoiščekivani drugi film nemačkog reditelja Jana Olea Gerstera koji je u Karlovim Varima osvojio tri nagrade, te britanski “Samo ti”, bolno iskren film o žudnji i intimnosti rediteljke Harry Wootliff, te španski “Leto u Madridu” Honasa Truebe (Jonás), atmosferična drama koju je nagradila kritika u Karlovim Varima.
Program Moj prvi film: In Memoriam selektora Nenada Polimca predstavlja prve filmove velikih autora/ki koj su nedavno preminuli: Anjes Varde, Miloša Formana, Dušana Makavejeva, Džordža Romera i Nikolasa Rega, dok će u selekciji Dani LUX filma 17. novembra biti prikazani finalisti Nagrade LUX koju dodeljuje Evropski parlament – “Bog postoji, njeno ime je Petrunija” makedonske rediteljke Teone Strugar Mitevske i špansko-francuski triler o korumpiranom političaru “Vlast” u režiji Rodriga Sorogojena. Tokom Dana LUX filma finalisti se prikazuju, inače, u 28 država EU na 24 jezika.
Bibijada, jedan od najdugovečnijih programa ZFF-a, namenjen je osnovnoškolskim filmoljupcima, a tema su klimatske promene, podstaknuta globalnim pokretom mladih za klimu koji je pokrenula Šveđanka Greta Tanberg. Za još mlađu publiku (3+), koja se prvi put susreće s filmovima na velikom platnu, ZFF je pripremio program kratkometražnih naslova Moj prvi odlazak u kino.
Petra Hofbauer, Lana Matić, Boris T. Matić, Richard Brešković, Hrvoje Laurenta, foto: Samir Cerić Kovačević
Program Industrije, ZFF-ove platforme za edukaciju i umrežavanje profesionalaca, koji je predstavila producentkinja Lana Matić, obuhvata niz predavanja, panela i radionica, te pitćing forum čak sedam studentskih projekata, u saradnji sa akademijama dramskih umetnosti iz regiona.
Program će biti završen događanjem Ko to tamo svira?, posvećenim temi originalne muzike kao elementa dramaturgije i njene uloge u atmosferi filma i izgradnji likova.
Za sve koji ne mogu da posećuju velike svetske filmske manifestacije, u programu Festivali pod reflektorom, biće prikazani delovi programa festivala u Lokarnu, Splitu, Sarajevu, Veneciji, Sofiji, kao i film iz mediteranske filmske mreže, Kina Mediteran.
ZFF se, inače, kako je istaknuto, rekordno širi izvan Zagreba - deo programa biće prikazan u 20 hrvatskih gradova: Bjelovaru, Dubrovniku, Ivancu, Koprivnici, Prelogu, Rijeci, Rovinju, Samoboru, Slatini, Splitu, Šibeniku, Varaždinu, Velikoj Gorici, Zadru, Sv. Ivan Zelini, Hvaru, Omišu, Bolu, Podgori i Imotskom.
Generalni pokrovitelj 17. ZFF-a je Hrvatski Telekom, a finansijski ga podržavaju Gradski ured za kulturu, Hrvatski audiovizualni centar i Kreativna Europa – potprogram MEDIA. Novčane nagrade za najbolji film dugometražnog, kratkometražnog i programa Plus osigurava Addiko banka, a nagradu za najbolji film programa Kockice Društvo hrvatskih filmskih reditelja.
Program ZFF-a biće prikazan u bioskopu Tuškanac, Dvorani KIC, Muzeju savremene umetnosti, Narodnom sveučilištu Dubrava, Kulturnom centru Travno, Hrvatskom glazbenom zavodu, F22 – Novoj akademijskoj sceni i HUB385.
Prošle godine, na 16. ZFF-u, najboljim dugometražnim filmom proglašen je “Teret” Ognjena Glavonića iz Srbije, koji je domaću premijeru doživeo potom na 24. Festivalu autorskog filma u Beogradu.
Ulaznice za 17. ZFF nalaze se u onlajn prodaji na zff.kupiulaznicu.hr, a od 5. novembra biće ih moguće kupiti i na blagajni ZFF-a ispred bioskopa Tuškanac. Cene ulaznica za projekcije kreću se između 20 i 30 kuna, a tokom pretprodaje su pet kuna niže.
Festivalski sajt je zff.hr, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
