69. Martovski festival u DOB-u

Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma – Martovski festival svečano je otvoren 29. marta u Domu omladine Beograda, a do 2. aprila predstavlja oko 80 domaćih i stranih filmova u trci za nagrade, uz bogat revijalni filmski program, ali i mnoštvo pratećih sadržaja – radionica, tribina, promocija.

Posle otkazivanja 2020. i dvostrukog izdanja 2021. godine zbog pandemije, 69. Martovski festival, simbolično označava povratak “normalnom životu”, a počeo je uručenjem nagrade za životno delo profesoru i filmskom stvaraocu Nikoli Lorencinu, nekadašnjem umetničkom direktoru i predsedniku Saveta Martovskog festivala.

Festival je otvorio pomoćnik gradonačelnika Beograda i predsednik Odbora Martovskog festivala Andreja Mladenović, koji je podsetio da je reč o jednom od najstarijih filmskih festivala ne samo u Srbiji i regionu, već i u svetu.

Foto: Stanislav Milojković

Program 69. Martovskog festival počeo je svetskom premijerom rumunsko-srpske koprodukcije “Dobrudžanska odiseja” Siniše Dragina, rumunskog reditelja srpskog porekla koji je snimio dokumentarac sa scenama igrane rekonstrukcije o jednoj od značajnih bitaka iz Prvog svetskog rata.

Novina 69. Martovskog festivala je to što su u međunarodnoj selekciji zastupljeni svi rodovi kratkog metra, a ne samo kratki igrani film kao što je bilo do sada.

U domaćem takmičarskom programu je 49 filmova, odabranih od 115 prijavljenih. Selekciona komisija odabrala je deset dokumentaraca koji traju do 50 minuta i 12 dokumentarnih filmova dužih od 50 minuta, kao i po devet u kategorijama kratki igrani, animirani i eksperimentalni film i video art.

Domaći autori bave se različitim temama, među kojima pandemija korona virusa nije posebno zastupljena.

“Teme se kreću od ispitivanja seksualnosti, preko problema izbeglica ili ljudi koji su odrastali bez roditeljskog staranja do tema iz Drugog svetskog rata i poslednjih ratova na ovim prostorima, ali i veza roka i mladih. Tu su i portreti reditelja Želimira Žilnika, glumca Zorana Radmilovića, benda Električni orgazam, pismo Patriku Besonu..., rekao je nedavno umetnički direktor Dejan Dabić.

Na konkurs za međunarodnu selekciju, za koji se plaćala kotizacija, stiglo je 248 prijava, a u konkurenciju za nagrade ušlo ih je 28, i to 17 kratkih igranih, šest dokumentarnih, tri animirana i dva eksperimentalna filma. Najviše ih je iz Španije, koja je poznata po negovanju kratkog metra, zatim iz Hrvatske, a ima i filmova iz Makedonije, Slovenije, Bosne i Hercegovine.

Selekcionu komisiju činiliu su rediteljka i producentkinja Dragana Latinović, snimatelj, montažer, reditelj i producent Darko Ković, filmski i TV montažer, autor dokumentarnih i eksperimentalnih filmova Igor M. Toholj i dramaturg i filmski kritičar Ivan Velisavljević.

Gran pri, kao i nagrade za najbolji film po kategorijama i strukovne nagrade (za režiju, scenario, kameru...), dodeliće žiri kojim predsedava hrvatski reditelj i scenarista Lordan Zafranović, a članovi su: profesor dramaturgije kratkog filma Hajnc Hermans iz Nemačke, reditelj, scenarista i producent Milan Nikodijević i filmski i TV reditelj Dragomir Zupanc iz Srbije, te producent i scenarista Đanfilipo Pedote iz Italije, koji će održati master-klas

Među atrakcijama drugog festivalskog dana je dokumentarni film “Evo sada vidiš da može” u produkciji Muzičke redakcije TV Beograd, posvećen 40-godišnjici postojanja grupe Električni orgazam, a deo je takmičarskog programa. Povodom jubileja jedne od najznačajnijih domaćih grupa, 30. marta u holu DOB-a biće održana i tribina na kojoj učestvuju: Srđan Gojković Gile, reditelj Slobodan Simojlović, scenaristkinja Biljana Maksić, novinarka i saradnica na scenariju Zorica Kojić i urednik projekta Dragan Ambrozić.

Foto: Goranka Matić

Martovski festival podseća i na neke od značajnih stvaralaca iz regiona, pa će 31. marta, u okviru Domaće panorame, biti održan omaž Slavuju Hadžiću (Vukovar, 1934 – Novi Sad, 2007), televizijskom i filmskom stvaraocu i jednom od pionira i doajena tog zanata i umetnosti u Vojvodini, svedoku burne istorije druge polovine 20. veka.

U okviru Regionalne panorame, najavljen je omaž nedavno preminulom reditelju, animatoru, karikaturisti, crtaču stripova i ilustratoru Borivoju Dovniković Bordu, čiji se filmovi ubrajaju među najuspešnija ostvarenja jugoslovenskog i hrvatskog animiranog filma, a publika će imati priliku da se podseti nekih od njih. Biće prikazan i dokumentarno-animirani filma Dušana Vukotića, u kojem se Dovniković pojavio kao mladi glumac.

Borivoj Dovniković Bordo, foto: Veljko Krulčić

Martovski festival predstaviće 31. marta i  Mediteran film festivala u Širokom Brijegu (BiH), koji postoji već više od 20 godina, a u takmičarskom programu predstavlja filmove nastale u produkciji ili koprodukciji neke od zemalja Mediterana. U Velikoj sali DOB-a, uz podršku Austrijskog kulturnog foruma u Beogradu, biće prikazan i izbor kratkih filmova sa međunarodnog festivala kratkog metra Vienna Shorts, u selekciji filmskog kritičara Nila Janga, gosta Martovskog festivala.

Cena ulaznica je 250 dinara, a studenti filmskih akademija, kao i do sada, mogu besplatno da posećuju projekcije uz indeks.

Dupli, 67/68. Martovski festival održan je 2021. godine u aprilu, posle dva odlaganja i otkazivanja 67. izdanja 2020. godine. Otvoren je posthumnim omaž programom kompozitoru Zoranu Simjanoviću, dobitniku nagrade za životno delo koja mu je dodeljena 2020. godine, kada ta manifestacija nije održana zbog pandemije.

Dvostruki Martovski festival završen je dodelom dvostrukih nagrada, pa su Gran pri dobili Stefan Đorđević za film “Poslednja slika o ocu” i Nikola Dragović za “Zaklinjem se”. Nagrade su odvojeno dodeljene i za najbolje filmove 67. i 68. Martovskog festivala po kategorijama, na osnovu odluke žirija kojim je predsedavao reditelj Želimir Žilnik, a duplo su dodeljene i strukovne nagrade.

Ogranizator Martovskog festivala je Dom omladine Beograda, a pokrovitelji su Grad Beograd, koji je i osnivač te manifestacije, te Ministarstvo kulture i informisanja Srbije i Filmski centar Srbije. Prijatelj Martovskog festivala je kompanija Lukoil Srbija, a podržali su ga i Austrijski kulturni forum, DPC, Living Pictures i turističke organizacije Beograda i Srbije.

Festivalski sajt je martovski.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)