9. MakeDoks sa fokusom na režiju dokumentaraca
Festival kreativnog dokumentarnog filma MakeDoks prikazaće od 16. do 23. avgusta u Skoplju približno 70 dokumentaraca, a tematski će biti fokusiran na režiju, u skladu sa sloganom “Stvarnost režira, mi pravimo filmove”.
Deveto izdanje MakeDoksa, kao i prethodnih godina, doneće presek najnovije i najkreativnije filmske dokumentaristike kroz više programskih segmenata (Glavni program, Novi autori, Kratki dokumentarci, Studentski program i dve selekcije za decu i mlade), najavili su organizatori.
Festival otvaraju kratki “Vaj-faj Plaza Kuba” Andrijana Kelterborna i dugometražno ostvarenje o istanbulskim mačkama “Kedi” Cejde Koruna, nakon čega sledi koncert sastava Džimi Barka Ekspiriens, najavljeno je 14. avgusta na konferenciji za novinare.
Selektorka Glavnog programa Petra Seliškar istakla je da filmovi dolaze iz svih krajeva sveta, kao i gosti – od Indije do Islanda.
U Glavnom programu najavljeni su filmovi “Slatko od ništa” Borisa Mitića iz Srbije, “Playing Man” Matjaža Ivanišina iz Slovenije o mediteranskim muškarcima, putopisni dokumentarac “Lica, mesta” slavne Anjes Varda i francuskog fotografa i muraliste Džej Ara sa proputovanja kroz Francusku, “Liku, rumunska priča” Ane Dimitresku iz Rumunije o prolaznosti života i starosti, “O očevima i sinovima” Talala Derkija iz Sirije o radikalnim islamistima i odrastanju u takvom okruženju, “Grejs Džons: Crveno svetlo i hleb” Sofi Fajns o pop ikoni Grejs Džons, te “Daleki lavež pasa” Simona Lerenga Vilmonta o detinjstvu u ratom zahvaćenom delu Ukrajine.
Petra Seliškar posebno je izdvojila program Novi autori, u kojem je, između ostalog, i nagrađivani dokumentarac “Druga strana svega” Mile Turajlić iz Srbije, pobednik 30. IDFA u Amsterdamu.
Broj devet, kako su istakli organizatori, predstavlja mudrost, univerzalnu ljubav, subinu, večnost, anđele, univerzalne duhovne zakone, istinu, smatra se magičnim brojem, ženskim i introvertnim. Vibrira kreativnost, senziubilnost, misticizam i unutrašnju mudrost, visoke ideale, ekscentričnost, vizionarstvo, genjalnost, nekonformizam…
U skladu sa sloganom “Realnost režira, mi pravimo filmove”, najavljene su dve filmske radionice za režiranje realnosti u skopskom Muzeju savremene umetnosti (MSU), koje su zamišljene kao odraz profesionalnog iskustva, ideja i vizija dvoje režisera koji su priznati zbog dokumentarnog jezika koji koriste kao sredstvo za izražavanje, širenje znanja, pamćenja i misli. U svet režiranja stvarnosti povešće učesnike rediteljka i scenaristkinja Pirjo Honkasalo iz Finske, članica Američke filmske akademije sa više od 30 retrospektiva širom sveta, te poljski snimatelj i režiser Vojceh Staron, autor nagrađivanog dokumentarca “Argentinska lekcija”, član Evropske filmske akademije i dobitnik Srebrnog medveda na Berlinalu za doprinos kinematografiji i Bronzane kamere na festivalu “Braća Manaki” u Bitolju za film “Lutka” 2013.
Staron je i jedan od gostiju programa posvećenog Poljskoj, kao zemlji u fokusu, koji obuhvata 12 dokumentaraca savremene produkcije. Program Poljska u srcu najavljen je “Poljskim piknikom” sa deset nagrađenih filmova na Filmskom festivalu u Krakovu, a otvaranje će biti propraćeno performansom zasnovanim na ideji prijatelja Makedoksa iz Beograda Vladana Carčića Cara.
Studentski program, koji sadrži 13 filmova, biće otvoren 18. avgusta na platou ispred Muzeja Makedonije svojevrsnim piknikom tokom kojeg će mladi umetnici prodavati svoje rukotvorine.
MakeDoks već treću godinu organizuje Studentski program, a prema rečima selektora Darka Nabakova, obuhvata filmove koji su premijere imali na značajnim filmskim festivalima, ali i one koji će međunarodne premijere imati upravo na MakeDoksu.
MakeDoks je najavio i premijere filmova prve generacije “Dokunikulci” (Adolescenzura, Pogled u oči i Različit) koji su rezultat filmske škole dokumentaristike koju je započeo protekle godine.
Za 23. avgust u MSU je najavljena panel diskusija “UIoga filma u deinstitucionalizaciji”, uz učešće profesora Vita Flakera iz Slovenije, reditelja Damiana Nenadića iz Hrvatske (Dani ludila), poljske rediteljke Ane Zamecke (Pričest) i autora kratkih dokumentarnih filmova prve generacije “Dokunikulci” MakeDoksa.
MakeDoks je najavio i fotografsku radionicu posvećenu fotografskom procesu “mokra ploča” iz 19. veka. Predavači će biti fotograf Sašo N. Aluševski i Predrag Uzelac sa Akademije umetnosti u Novom Sadu. Za vreme MakeDoksa i posetioci će moći da isprobaju taj stari postupak izrade fotografija, a na otvaranju će u Kuršumli anu biti predstavljena izložba fotografija nastalih na taj način. Autor izložbe je Aluševski, koji je portretisao članove tima Makedoksa.
Festivalski program biće održan u Kuršumli anu, na platou ispred Muzeja Makedonije i u Muzeju savremene umetnosti.
MakeDoks su podržali ove godine Agencija za film Makedonije, potprogram Media Kreativne Evrope, Nacionalna fondacija za razvoj demokratije iz SAD i Grad Skoplje, a partneri su Petra Pan, Kino Kultura, Omladinski kulturni centar i Kinoteka Makedonije.
Festivalski sajt je makedox.mk, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)