Bogat program 9. Dokufesta

Prizrenski Dokufest, međunarodni festival dokumentarnog i kratkog filma, predstaviće od 31. jula do 7. avgusta više od 150 naslova iz 34 zemalja, odabranih među 1.300 prijavljenih, a uz pet takmičarskih i nekoliko specijalnih programa, najavio je i retrospektivu novosadskog reditelja Želimira Žilnika i filipinskog Khavna de la Cruza, kao i omaž nedavno preminulom glumcu Bekimu Fehmiuu, koji je deo života proveo i u Prizrenu.

Prizrenski Dokufest, međunarodni festival dokumentarnog i kratkog filma, predstaviće od 31. jula do 7. avgusta više od 150 naslova iz 34 zemalja, odabranih među 1.300 prijavljenih, a uz pet takmičarskih i nekoliko specijalnih programa, najavio je i retrospektivu novosadskog reditelja Želimira Žilnika i filipinskog Khavna de la Cruza, kao i omaž nedavno preminulom glumcu Bekimu Fehmiuu, koji je deo života proveo i u Prizrenu.

U čast Fehmiua, koji je preminuo sredinom juna u Beogradu, na otvaranju Dokufesta biće prikazan film “Skupljači perja” Aleksandra Saše Petrovića, dobitnika specijalne nagrade žirija u Kanu 1967. godine, kojim će, inače, i 16. Sarajevski film festival odati počast tom legendarnom glumcu.

Među atrakcijama Dokufesta, koji obuhvata i programe za decu i mlade, biće i sekcije posvećene Avganistanu, finskim dokumentarcima i kratkim filmovima, kao i megapolisima i ujedinjenoj Evropi, a biće prikazan i izbor kratkih filmova iz programa festivala Oberhauzen, kao i dokumentarnih sa festivala DocumentarIst u Istanbulu.

Takmičarski program dokumentaraca sa Balkana obuhvata desetak filmova, među kojima su “1717 Kilometers of Summer” Jurija Medena, bugarski “Konkretni faraoni” Jordana Todorova o jednoj od najintrigantnijih romskih zajednica, grčki “Bilo jednom” (Eleni Varmazi) o sećanju starog Grka u Istanbulu na školske dane i današnjim napuštenim grčkim školama, te “Dugo putovanje kroz istoriju, historiju i povijest” Željka Mirkovića iz Srbije, sa piscima Markom Vidojkovićem i Miljenkom Jergovićem, koji putuju nekadašnjim auto-putem “Bratstvo i jedinstvo” u starom “jugu”.

Balkanski takmičarski program obuhvata i turski film “Married to the Camera” (Doğa Kılcıoğlu) o popularnom šou programu u Turskoj u kojem se ljudi venčavaju pred kamerama, “Čuvar” Antonete Kastrati sa Kosova o borbi da očuvanje šuma, “Sevdah” Marine Andree Škop o sevdalinkama, kao i nemački “Tobacco Girl” Biljane Garvanlieva- Mümine o teškoćama tinejdžerke iz turske manjine u Makedoniji i njene porodice koja radi na poljima duvana da bi imala za život.

Biće prikazani i bugarski film “The Town of Badante women” Stephana Komandareva o staroj banji sa velikim brojem nezaposlenih, rumunski “The World According to Ion B” (Alexander Nanau) o umetniku Ionu Barladeanu kome se promenila životna sreća, te hrvatski film “Zajedno” Nenada Puhovskog o ljubavi pod stare dane.

Najbolji film u balkanskoj konkurenciji proglasiće žiri koji čine Emel Celebi iz Turske, Michael Palmieri iz SAD i Sissi Korhonen iz Finske.

Među filmovima u međunarodnom takmičarskom programu su “The Oath” (Laura Poitras) o sudbini zatvorenika Gvantanama, izraelski “A Film Unfinished” (Yael Hersonski) o istini iza jednog od najmisterioznijih nacističkih propagandnih filmova, koji je snimljen u varšavskom getu, švajcarski autobiografski “Beyond This Place” (Kaleo La Belle) i “Space Tourist” (Christian Frei), poljski “Chemo” (Pawel Lozinski) o pacijentima onkološke klinike, irska univerzalna ljubavna priča “His & Hers” (Ken Wardrop), italijanski “The Mouth of The Wolf” (Pietro Marcello) o istoriji Đenove, holandski “The Player”( John Appel) o kockanju, dobitku i gutbitku u najširem smislu, američki “War Don Don” (Rebecca Richman Cohen) o specijalnom sudu UN u Sijera Leoneu, danski “Holding Still” (Florian Riegel) o usamljeničkom životu, irski “If These Walls Could Talk” (Anna Rodgers) o psihijatrijskim bolnicama, američki “The Darkness of Day” (Jay Rosenblatt) o samobistvima...

Žiri za međunarodni program dokumentarnih filmova čine Doug Block, Aj Schnack i Pamela Cohn (SAD), Sonja Henrici (Škotska) i Adriatik Kelmendi sa Kosova.

Raznovrstan izbor filmova predstavlja i međunarodni takmičarski program kratkih filmova iz Grčke, Danske, Francuske, Albanije, Rumunije, Norveške, Malezije, Britanije, Poljske, Švedske, Češke, Španije, Belgije, Hrvatske, Italije, sa Novog Zelanda.., a o najboljem će odlučiti žiri koji čine Khavn de la Cruz (Filipini), Andamion Murataj (SAD) i Elisabeth Sjaastad (Nrveška).

Poseban takmičarski program posvećen je filmovima sa Kosova, a zasebnu selekciju čine i filmovi koji se bave ekološkim problemima.

Program “DokuKids” predstavlja konkurenciju filmova za najmlađe.

Dokufest predstavlja i nekoliko specijalnih programa, uključujući “Pogled iz sveta”, “Brandiranje Kosova”, “Brzi gradovi” i “Evropa preko plota”, u okviru kojeg će biti prikazan, između ostalog, i istoimeni film Želimira Žilnika koji istražuje posledice Šengenskog sporazuma na život na mađarsko-srpskoj granici u periodu od leta 2004. do proleća 2005.

Žilnikova retrospektiva obuhvata 11 filmova iz cele njegove karijere - “Gusinje”, “Crni film”, “Kenedi se vraća kući”, “Lipanjska gibanja”, “Nezaposleni ljudi”, “Pioniri maleni”, “Tvrđava Evropa”, “Ustanak u Jasku”, “Žurnal o omladini na selu, zimi”, kao i najnoviji “Stara škola kapitalizma”, koji je prikazan na niz festivala u regionu i Evropi.

Osim nagrada u pet takmičarskih kategorija, na Dokufestu će biti dodeljena i nagrada publike, kao i nagrada za ljudska prava, te nagrada za najboljeg mladog autora u konkurenciji dokumentaraca sa Balkana.

Prošle godine, na osmom Dokufestu, najboljim filmom u balkanskoj konkurenciji proglašen je “Lilitine sestre” (Sisters of Lilith) turske rediteljke Emel Celebi, dok je specijalnu pohvalu dobio hrvatski reditelj Goran Dević za “Tri”.

U međunarodnoj konkurenciji dokumentarnih filmova pobedio je ”Rene” češke rediteljke Helene Treštikove, a najboljim kratkim igranim proglašen je mađarski “Večera” (Karchi Perlmann).

Dokumentarni film Amerikanke Barbare Ettinger ”A Sea Change” dobio je Green Dox nagradu, dok je ”Staklena kuća” Hamida Rahmaniana dobio nagradu za ljudska prava.

Nagrada publike pripala je holandskoj rediteljki Coco Shrijber za film “Krvavi ponedeljci i pite od jagoda”.

Sajt DokuFesta je http://www.dokufest.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)