Javne tajne Naskovskog i u MSUV
Retrospektivna izložba Zorana Naskovskog “Javne tajne”, čiji je beogradski deo moguće pogledati do početka marta u Muzeju savremene umetnosti (MSUB), biće otvorena 26. januara i u MSU Vojvodine u Novom Sadu, a obe su prvi sveobuhvatni prikaz njegovih umetničkih radova i angažmana u kontekstu aktuelnih društvenih tema, institucionalne kritike i aktivizma, specifičnih umetničkih istraživanja i metodologija, kao i inovacija u oblastima videa, instalacije, performansa i medijskih umetničkih praksi.
Nastala u saradnji MSUB-a i MSUV-a, izložba kustoskinja Une Popović i Gordane Nikolić predstavlja višedecenijski umetnički opus Naskovskog, aktivnog više od tri decenije u kontinuitetu u polju savremene umetnosti.
Postavka izložbe u Novom Sadu predstavlja izbor ikoničkih radova kao što su Smrt u Dalasu, War Frames, L'Origine du monde, Mandala i krst i drugi, a u odnosu na postavku u MSUB, proširuje izbor novim radovima, dokumentima i artefaktima u interakciji s novim prostorom i kontekstualno drugačije osmišljenim celinama.
Zoran Naskovski, Mandala i krst _ Zbogom oružje, 2014, foto: Vladimir Popović
Umetničku praksu Naskovskog karakteriše angažovan način mišljenja koji je povezan sa sofisticiranom upotrebom medija, utemeljenom u avangardnim i konceptualnim umetničkim praksama, u medijskom rasponu od slikarstva, videa, filma, instalacije, performansa, fotografije, zvuka do digitalnih umetničkih praksi i veštačke inteligencije. Radovima zasnovanim na medijskoj transformativnosti, Naskovski preispituje kontroverzne društvene procese koji impliciraju političko i ekonomsko nasilje, medijsku manipulaciju slika i informacija, kao i poništavanje kritičkog potencijala i etičkih funkcija javnih institucija.
Izložbene postavke u MSUV-u i MSUB-u, koje karakteriše nelinearost svojstvena savremenoj umetnosti, formiraju smisaone celine, često interaktivne, uvodeći posmatrača u aktivan odnos prema društvenom i političkom kontekstu, kao i prema neizvesnosti ubrzanog informacijskog i tehnološkog razvoja.
Zoran Naskovski, War Frames, 1999, foto Bojana Janjić
Zoran Naskovski (1960) završio je magistarske studije na Fakultetu likovnih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu. Njegovi radovi predstavljeni su u okviru ključnih izložbi i umetničkih događanja 1990-ih godina, među kojima su: izložba Ubistvo Centra za savremenu umetnost Beograd 1997. godine, izložba Focus Belgrad 1998. (ifa Galerija, Berlin), izložba After the Wall. Art and Culture in Post-Communist Europe u Muzeju moderne umetnosti u Stokholmu 1999/2000. godine, zatim u Ludvig Muzeju savremene umetnosti u Budimpešti 2000. godine i u Muzeju savremene umetnosti – Hamburger Bahnhof u Berlinu 2000/2001. godine, kao i na internacionalnim izložbama nekih od najznačajnijih muzeja i institucija: Muzej Vitni u Njujorku, Muzej Endija Vorhola u Pitsburgu, Umetnički muzej Berkli i Pacifički filmski arhiv u Berkliju, Veksner centar za umetnost u Ohaju, Tejt muzej u Londonu, Centar Žorž Pompidu u Parizu, Hamburger Bahnhof u Berlinu, Fridericianum muzej u Kaselu, Kunsthale Vien u Beču, MACRO muzej u Rimu, Ludvig muzej u Budimpešti itd.
Naskovski je učestvovao na centralnoj izložbi 52. Bijenala u Veneciji Think with the Senses – Feel with the Mind. Art in the present Tense 2007. godine u selekciji kustosa Roberta Stora.
Dobitnik je više značajnih nagrada, među kojima su nagrade: Memorijala Nadežda Petrović u Čačku (1996), godišnje izložbe Centra za savremenu umetnost Beograd (1997), 44. Oktobarskog salona (2003), 47. Oktobarskog salona (2006), kao i Politikine nagrade za najbolju izložbu u 2020. godini.
Zoran Naskovski i Slobodan Marković, Pitanje, 2000-2023, foto: Vladimir Popović
Zoran Naskovski, Crisis_Ornet Kolmen u Beogradu, 2020, foto: Vladimir Popović
Zoran Naskovski, Glas ruke, 1997, foto: Vladimir Popović
Izložba u MSUV-u biće otvorena do 17. marta, a postavku u MSUB-u moguće je obići do 3. marta.
Pokrovitelji izložbe su Ministarstvo kulture Srbije i Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajednicama Vojvodine. Sponzori izložbe su Epson, Polydor, Space Modern, LajtNet, Division Visual Solutions i Wiener Städtische.
*Naslovna fotografija: postavka u MSUB, Vladimir Popović
(SEEcult.org)