Kad proslava Nove godine dobije umetnički karakter
Mnogima je prva pomisao na doček Nove godine - luda noć, muzika i veliki vatromet u ponoć. Međutim, u jednom gradu najluđa noć dobila je novo značenje, koje bi se čak moglo svesti i u jednu reč – umetnost.
Doček Nove godine verovatno vam je najpoznatiji na gradskim trgovima, u različitim restoranima i klubovima, kućnim žurkama i druženjima, u krugu porodice ili ispred tv ekrana. Međutim da li bi vam ikada pao na pamet odlazak na izložbu 31. decembra? Ili da zvezde te novogodišnje večeri ipak ne moraju biti samo velika muzička imena, različitih žanrova, već i vizuelni umetnici, koji svojim radovima slave najveća imena iz sveta nauke?
To biste verovatno vezali za neki veliki grad u Evropi ili svetu, međutim, potpuno novi doživljaj dočeka Nove godine, i to kroz vizuru nesvakidašnjih, novomedijskih izložbi, svetlosnih instalacija i umetničkih postavki, desio se kod nas. Reč je o Novom Sadu i Dočeku, koji je nastao u okviru projekta Evropske prestonice kulture, a sada se bliži i sedmi po redu.
Foto: V. Veličković
Novosadski Doček je uspeo da napravi preokret, kada je u pitanju pristup proslavama Nove godine. Dr Alberto Novelo iz Italije, Ivan Marušić Klif iz Hrvatske, Petko Tančev iz Bugarske, Rodrigo Guzman iz Brazila, umetnica TKV, dr Milica Stojšić sa studentima scenskog dizajna sa Fakulteta tehničkih nauka u Novom Sadu, Chida Yasuhiro iz Japana, Pavla Beranova iz Češke, umetnici Dejan Stojkov, Dorijan Kolundžija, Goran Despotovski, Petar Bilbija, reditelj Aleksandar Nikolić, koji je na čelu studija za nove medije “Galerija 12”, Savez udruženja likovnih umetnika Vojvodine (SULUV), samo su neki od umetnika koji su dali novu vrednost Dočeku kroz vizuelnu umetnost, najsavremenije vizuelne i svetlosne efekte, kako 31. decembra kroz Tesla svetlosnu galeriju, tako i 13. januara, na pojedinačnim koncertima.
Poslednji Doček, 2023. godine, u tom kontekstu bio je možda i najvažniji kada je reč o vizuelnim umetnostima, s obzirom na činjenicu da su ulazak u jednu Novu godinu obeležile čak tri izložbe posvećene velikanima srpske nauke - Nikoli Tesli, Milutinu Milankoviću i Milevi Marić Ajnštajn.
Foto: V. Veličković
Tu, reklo bi se, novu tradiciju Doček nastavlja i ovog 31. decembra i to kroz treće izdanje Tesla svetlosne galerije, koja će kroz igru svetla i zvuka, interaktivne audio-vizuelne umetničke instalacije, stvoriti potpuno novi ambijent baroknog dragulja Novog Sada, Petrovaradinske tvrđave i Podgrađa. Umetnički radovi će biti postavljeni u Podgrađu, tunelu, kod Sata, zatim u parku na Tvrđavi i u Planetarijumu.
Tesline misli, navike, uverenja i životne odluke koje su ga na kraju dovele do toga da postane Tesla bile su inspiracija za ovogodišnji koncept Tesla svetlosne galerije. U neobičnoj biografiji ovog jedinstvenog čoveka, Prometeja savremenog doba, izumetnika, kako ga je svojevremeno prozvao Laza Kostić, posebno se ističe njegov odnos prema umetnosti i ljubav prema književnosti. Činjenica da je Nikola Tesla imao fotografsko pamćenje, da je većinu svojih izuma sprovodio direktno, bez nacrta, te da je znao šest velikih dela svetske književnosti napamet postala je okosnica svih radova koje će sačinjavati ovogodišnju Tesla svetlosnu galeriju. U pitanju su Faust (Gete), Gorski vijenac (Njegoš), Božanstvena komedija (Dante), Čajld Harold (Bajron), Evgenije Onjegin (Puškin) i Hamlet (Šekspir), koji su poslužili ne samo kao inspiracija nego i kao podloga i osnova za stvaranje novih umetničkih dela. Umetnici zahvaljujući kojima će i ove godine biti realizovana Tesla – Svetlosna galerija na ovogodišnjem novosadskom Dočeku su dr um. Monika Bilbija Ponjavić, Miloš Martinov, Tijana Jevrić, Ivana Janošev i holandski artisti Alex Prooper i Simone van Dam. Tesla – svetlosna galerija uključiće i studente sa Akademije umetnosti i Fakulteta tehničkih nauka iz Novog Sada.
Ove godine, Novi Sad je otišao i korak dalje i zamenio tradicionalni vatromet specijalnim svetlosnim efektima i to u skladu sa novim priznanjem koje je dobio, pre samo par meseci, kada se našao na UNESCO listi kreativnih gradova, u oblasti novih i digitalnih umetnosti.
Muzički program i sve informacije o Dočeku moguće je pronaći na sajtu docekns.rs
*Naslovna fotografija: M. Pudić