Kakav je bio Titov likovni ukus?
Muzej istorije Jugoslavije predstavlja od 18. septembra slike koje su bile deo enterijera rezidencije doživotnog predsednika socijalističke Jugoslavije Josipa Broza Tita, a posebnost postavke čini pet skulptura Antuna Augustinčića, Borisa Kalina i Frana Kršinića, kao i dosad neizlagan Agustinčićev brionski “Portret Jovanke Broz” iz 1959. godine.
Kao naslednik Memorijalnog centra “Josip Broz Tito” (i Muzeja revolucije naroda i narodnosti Jugoslavije), MIJ baštini likovnu građu koja je, između ostalog, bila i deo enterijera rezidencije predsednika SFRJ Josipa Broza. Polazeći od teze da su se ta umetnička dela našla u rezidenciji na osnovu Titovog ukusa, kao i da su dela pribavljena po njegovoj želji, autor izložbe Nenad Radić daje svojevrsnu rekonstrukciju Rezidencije i umetničkog ukusa Josipa Broza.
Izložba “Zbirka slika druga predsednika” u Muzeju “25. maj” predstaviće dela koja odražavaju karakter jedinstvene vladarske zbirke, formirane u periodu od 1946. do 1977. Reč je o neobičnom spoju dela evropskih i jugoslovenskih umetnika u rasponu od XVII do XX veka, i to u istom odnosu u kojem su bila zastupljena u prostorima nekadašnje predsedničke rezidencije u Užičkoj 15, stradaloj u NATO bombardovanju Jugoslavije 1999. godine za vreme vladavine Slobodana Miloševića.
Biće izložene slike koje su se nalazile u Titovoj spavaćoj sobi - “Portret nepoznatog muškarca” iz 1840, “Pastorala” francuskog slikara XVIII veka, te slika “Davanje desetine” Rembrantovog učenika Gebranta van den Ekhuta, koju je za Tita, pored još nekoliko slika koje će takođe biti izložene, kupio u Berlinu 1949. godine Ante Topić Mimara.
Postavka obuhvata i monumentalno platno Krste Hegedušića iz 1949. godine, “Boj kod Stubice 1575”, koja se nekada nalazila u Titovom radnom kabinetu u njegovoj službenoj rezidenciji u Užičkoj 15. To je njeno prvo javno prikazivanje od 1996. godine, kada je Rezidencija u Užičkoj 15 bila u sastavu Memorijalnog centra “Josip Broz Tito”.
Takođe, izložba obuhvata i sliku “Atinjanka kod toalete” Vlaha Bukovca iz 1899. godine, koja se nekada nalazila u spavaćoj sobi Jovanke Broz.
Vlaho Bukovac, Mladost kraljica života
Biće izloženo i pet skulptura Augustinčića, Kalina i Kršinića koje su bile deo ambijenta vile u Užičkoj 15, a organizatori očekuju da će veliku pažnju privući i Augustinčićev “Portret Jovanke Broz”, izrađen 1959. u kararskom mermeru, a do sada nikada nije bio izlagan.
Prema navodima autora, osnovni cilj izložbe je da, sa jedne strane, odabrane slike ponovo stavi u kontekst reprezentativne funkcije koju je ta zbirka posedovala, i da sa druge strane, osvetli i lični ukus Josipa Broza kroz slike koje su bile sastavni deo ambijenta privatne rezidencije predsednika SFRJ.
Izložba “Zbirka slika druga predsednika” rezultat je saradnje MIJ i Galerije Matice srpske u Novom Sadu, u kojoj je prema istom konceptu i održana od 4. maja do 15. juna ove godine.
Beogradska izložba, prema navodima MIJ, donosi proširenje izloženog materijala i koncept koji daje precizniji i detaljniji uvid u izgled i raspored same Rezidencije predsednika Tita.
U okviru realizacije tog projekta, konzervatori Galerije Matice srpske uradili su složene restauratorske i konzervatorske radove na nekolicini slika.
Autor izložbe, MIJ i GSM udružili su snage da bi se uopšte predstavila ta dragocena umetnička građa, proširile mogućnosti njenog tumačenja (kao umetničkih dela, ali i u kontekstu kompleksnog nasleđa socijalističke Jugoslavije), te da bi se predstavili napori muzealaca da se zajedničkim radom, u situaciji finansijske krize i veoma malih davanja za očuvanje kulturne baštine, obave važni poslovi u oblasti zaštite i prezentacije.
Kustoskinja izložbe je Ana Panić, a dizajn postavke osmislio je Dalibor Jovanović.
Izložba će biti otvorena u MIJ do 21. oktobra od 10 do 16 časova svakoga dana, osim ponedeljkom.
(SEEcult.org)
