Kartografija otpora

Ilegalni Zagreb 1941-1945, mreže i organizacije otpora, te njihovo utemeljenje u radničkom i partijskom organizovanju 30-ih godina 20. veka, u fokusu su projekta “Kartografija otpora” koji se održava od 7. do 10. maja u Zagrebu, povodom 70-godišnjice oslobođenja od fašizma.

"Kartografija otpora” predstavlja pokušaj da se iznesu potisnute političke dimenzije antifašističke borbe i da se interveniše kako u dominantni diskurs, koji u ključu revizionizma i antikomunizma demonizuje partizansku borbu i narodni otpor fašizmu, tako i u onaj liberalno-kulturalistički, koji govoreći o NOB-u prećutkuje njegovu neodvojivost od socijalističke revolucije, saopštili su organizatori tog projekta - Rosa Luxemburg Stiftung za jugoistočnu Evropu i [BLOK].

Istraživanje se fokusira na politički, društveni i vojni kontekst samog oslobođenja: represivni aparat NDH, vojne akcije oko Zagreba, strukturu i partijsku organizaciju unutar okupiranog grada, te široku i razgranatu mrežu otpora organizovanu kroz Narodnu pomoć. Cilj je politizovati to istorijsko iskustvo i otvoriti raspravu o tome što je fašizam danas, a potom i pitanje o mogućnostima antifašističkog organizovanja i pružanja otpora represiji i ekonomskoj eksploataciji na evropskoj periferiji.

Organizatore pritom ne zanima komemoracija, već edukacija o istorijatu tih borbi sa one strane njihove muzealizacije i kulturalizacije koje vode njihovoj potpunoj depolitizaciji.

Projekat okuplja grupu istraživača, istoričara, kustosa i aktivista, koji znanja sakupljena tokom istraživanja prevode u urbani seminar - didaktičku turu po povesnim lokacijama Zagreba koje je revizionistička politika potpuno istisnula iz javnog prostora, a prate ga tri javne tribine posvećene tom istorijskom periodu i problematici savremenih oblika fašizma.

Urbani seminar “Punktovi otpora: Zagreb 1941-45” podrazumeva turu od Trga žrtava fašizma, preko Tvrtkove ulice, Trga kralja Petra Krešimira IV, Ulice Crvenog križa, Trga Bartola Kašića, raskrsnice Derenčinove i Šubićeve do Kvaternikov trg.

Prevođenje arhivskog istraživanja i iščitavanja literature u ne-naučni format ture omogućava održavanje časa istorije in situ, na mestima odigravanja ključnih događaja mikroistorije zagrebačkog pokreta otpora. Pritom kulisa izvedbe, živo tkivo gradskog prostora, 70 godina kasnije jasno ocrtava niz transformacija – kako onih prostornih, tako i ideoloških – u odnosu na vrime aktivnog delovanje pozadinskog fronta NOP-a, neizbežno uvodeći u priču savremeni kontekst. Reafirmacija potisnutog istorijskog iskustva tako postaje alternativa tradicionalnim komemorativnim praksama.

Tribinski program obuhvata, između ostalog, i razgovor o Narodnooslobodilačkoj borbi i politici povesti, koji će 9. maja, na Dan pobede, biti održan Knjižnici Bogdana Ogrizovića, a učestvovaće Boris Buden (Humboldtov univerzitet u Berlinu) i Dean Duda (Filozofski fakultet
u Zagrebu).

Kompletan program nalazi se u Kalendaru portala SEEcult.org.

(SEEcult.org)