Katarini Petrović Mangelos za 2019.
Nagrada “Dimitrije Bašičević Mangelos” za 2019. godinu dodeljena je Katarini Petrović, koja živi u Holandiji, saopšteno je 5. jula na otvaranju izložbe finalista u galeriji Remont u Beogradu, nakon drugog kruga žiriranja i razgovora sa umetnicima u užem izboru.
U finalu za nagradu "Mangelos", koja podrazumeva dvomesečni studijski rezidencijalni boravak u Njujorku i samostalnu izložbu po povratku u Beograd, bili su i Nina Galić, Jelena Pantelić, Darko Vukić i Julija Zaharijević.
Članovima žirija - Katarini Kostandinović (istoričarka umetnosti i kustoskinja, Kulturni centar Beograd), Stevanu Vukoviću (teoretičar umetnosti, Beograd), Dušanu Saviću (freelance kustos, Beograd), Sandri Bradvić (istoričarka umetnosti, Cirih/Sarajevo i osnivačica Udruženja Sklop, Sarajevo) i Nadeždi Kirćanski (umetnica i dobitnica nagrade Mangelos za 2018. godinu), koji su odabrali u prvom krugu petoro finalista, pridružila se u konačnom odlučivanju i gostujuća članica Ylinka Barotto, kustoskinja-saradnica u Muzeju Gugenhajm u Njujorku.
Katarina Petrović (1986, Niš) je umetnica i istraživačica čiji su rad i stvaralaštvo smešteni u sferu u kojoj se prepliću umetnost, nauka i humanističke nauke. Njeno istraživanje se fokusira na kosmogoniju, proces stvaranja i pojam generativnosti, a u radu koristi medije kao što su tekst, jezik, zvuk i kod.
Na izložbi finalista nagrade "Mangelos" predstavila je rad Cosmologicus v. 2.0. - generativnu instalaciju u kojoj se radio signali sa planete Jupiter prevode u jezik kao oblik automatizovane poezije. Rad je sačinjen od zapisa Jupiterovih radio signala, kompjuterskog softvera, tj. generativnog procesa, crnog kvadrata na staklenoj osnovi i 32 knjige.
Nevidljivi red elektronskih čestica sa daleke planete, neka vrsta poruke koja dolazi od mitološkog Jupitera, biva dešifrirana uz pomoć knjige Leksikon Liber Novus i njene baze podataka reči i brojeva. Signal je dobijen od NASA-ine radio amaterske zajednice Radio Jove i analiziran merenjem amplitude, odnosno jačine signala. Nakon toga, uzorci amplitude u brojevima povezuju se sa odgovarajućim rečima u Leksikon databazi, što rezultira semantičkim tokom. Izrađen kao katren, tok se projektuje u crnu kocku vode, a originalni audio radio emisija može se čuti na slušalicama. Tekstualni zapis vibracija nečujnih ljudskom uhu, generiše se tokom trajanja izložbe, a ukupno 16.000 prethodno generisanih i zabeleženih pesama samoizdate su u tomu od 32 knjige.
Jupiter je, kako navodi umetnica povodom tog rada, najveća planeta Sunčevog sistema. Naziva se gasnim džinom, a svojom ogromnom magnetosferom, koja nadmašuje čak i Sunce, štiti Zemlju od potencijalno opasnih objekata koje ulaze u Sunčev sistem. Jupiter ima 67 (poznatih) meseca u svojoj orbiti i predstavlja snažan izvor radio-talasa u spektralnom području koje se proteže od nekoliko kiloherca do desetine megaherca. Radio emisije su toliko jake da prodiru u našu atmosferu omogućavajući signalima da budu registrovani na Zemlji. Jupiter je jedina planeta koju možemo efektivno da “čujemo” sa Zemlje i mi je slušamo već više od 60 godina - od otkrića Jupiterovog radija 1955. Kada je u dobroj poziciji (ne podudara se sa Sunčevom putanjom) i kada Zemljina atmosfera prestaje proces jonizacije u okrilju noći - mi čujemo Jupitera. Na neki način, Jupiter je sunce našeg noćnog neba - sunce mraka, navela je Katarina Petrović povodom tog rada.
Cosmologicus v.2.0.
Katarina Petrović završila je master studije na ArtScience departmanu Kraljevskog konzervatorijuma i Kraljevske akademije umetnosti u Hagu, kao i osnovne i master studije na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, na Odseku za slikarstvo. Kao stipendistkinja francuske vlade, pohađala je i École Nationale Supérieure des Beaux-Arts u Parizu.
Koinicijatorka je ArtScience Forum platforme, podkasta i umetničkog/medijskog projekta Femkanje i članica Trixie The Hague kolektiva, Stroom Den Haag i ULUS-a. Od 2014. do 2016. bila je član RePlay ansambla za elektro-akustičnu improv muziku u Hagu.
Izlagala je na samostalnim i grupnim izložbama u Beogradu (U10, Magacin, festival art+science), Arnehmu (festival Oddstream), Hagu (izložba Kraljevske akademije umetnosti), Milanu (Salone del Mobile), Roterdamu (Test Lab: Summer Sessions Homecoming u V2_ Lab for unstable media), Ljubljani (Festival Sonica i međunarodna konferencija i izložba Zemlja bez ljudi II u galeriji Kapelica). Njena recentna predavanja i prezentacije uključuju: art +science: makers konferenciju u Beogradu, seminar Politike prostora na Norveškoj pozorišnoj akademiji u Fredrikstadu i Evropski naučni planetarni kongres u Nantu. Rad Katarine Petrović bio je nominovan je za Emotional Synthesis nagradu FutureDome u Milanu 2018. godine i nagradu Master ArtScience Kraljevske akademije umetnosti u Hagu.
Nagrada “Dimitrije Bašičević Mangelos” dodeljena je 18. put, a dodelu organizuju Remont i Fonda “Ilija & Mangelos”, u saradnji sa Residency Unlimited i uz podršku Fonda za međusobno razumevanje (Trust for Mutual Understanding) iz Njujorka.
To prestižno priznanje nosi ime značajnog umetnika, rodonačelnika konceptualne umetničke prakse i istoričara umetnosti sa prostora bivše Jugoslavije, Dimitrija Bašičevića Mangelosa, a deo je međunarodne mreže Young Visual Artists Awards (YVAA), u koju su, uz Srbiju, uključene i Albanija, Bosna i Hercegovina, Bugarska, Češka, Hrvatska, Kosovo, Severna Makedonija, Slovenija i Slovačka.
Izložba finalista nagrade “Mangelos”, čija je dodela podržana od Ministarstva kulture i informisanja Srbije, biće otvorena do 28. jula.
(SEEcult.org)
