Nekadašnje zdanje Muzeja kneza Pavla, danas Predsedništvo Srbije, predstavljeno je u reprezentativnoj monografiji grupe autora, čija je promocija 1. decembra u atrijumu Narodnog muzeja u Beogradu.
Ta knjiga (303 stranice, na srpskom jeziku), treća je u okviru biblioteke “Muzejske godine”, a predstavlja zbirku radova posvećenih kratkom, ali zanimljivom razdoblju iz istorije Narodnog muzeja u Beogradu, kada je, spojen sa Muzejom savremene umetnosti (1926-1935), poneo naziv Muzej kneza Pavla (1935-1944).
Knjiga je ilustrovana vrednom arhivskom građom, brojnim fotografijama i bogatom dokumentacijom iz javnih i privatnih fondova.
Predstavljen je nastanak Muzeja savremene umetnosti i njegovo povezivanje s Narodnim muzejom, ustrojstvo Muzeja kneza Pavla, njegove istraživačke, izložbene, izdavačke i obrazovne delatnosti, istražuje politiku razvoja zbirki, velike otkupe, arhitekturu Novog dvora, te prilagođavanje istog u prostor Muzeja kneza Pavla.
Monografija je napisana u želji da iz različitih gledišta prikaže jednu od najznačajnijih promena u razvoju Narodnog muzeja, čime će čitaocima omogućiti da saznaju kako je Muzej kneza Pavla, kao jedna od najznačajnijih ustanova međuratnog razdoblja, uticao na evropeizaciju i modernizaciju Beograda, te kako je kroz spajanje nacionalne i evropske baštine potpomogao izlazak Beograda na evropsku kulturnu scenu.
Autori reprezentativne monografije su istoričarka umetnosti Irina Subotić, Lidija Ham-Milovanović, Veselinka Ninković, Dubravka Preradović, Ljiljana Čubrić, Aleksandra Petrović, Gordana Stanišić i Aleksandar Ignjatović, a urednik je Tatjana Cvjetićanin, direktorka Narodnog muzeja.
Monografija "Muzej kneza Pavla” nedavno je predstavljena i u Predsedništvu Srbije, ranije Novom dvoru, a na promociji u Narodnom muzeju, najavljeni su, osim direktorke, i ministar kulture Srbije Nebojša Bradić i kneginja Jelisaveta Karađorđević. O knjizi će govoriti i profesorka Irina Subotić, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu Miroslav Timotijević i muzejska savetnica Tatjana Bošnjak, kustoškinja Zbirke strane umetnosti Narodnog muzeja.
Prema saopštenju Ministarstva kulture Srbije, na predstavljanju 23. novembra u zdanju Novog dvora, ministar Bradić je istakao da autori i Narodni muzej u Beogradu podsećaju tom knjigom na veličinu i značaj delovanja jedne kulturne institucije, stručno i argumentovano pokazujući koliko i kako Muzej kneza Pavla obeležava, snažno i suptilno u isto vreme, istoriju i kulturu Srbije.
Knjiga nije samo zbir promišljanja svih koji su činili i čine Muzej kneza Pavla, već i otkrivanje i preispitivanje jednog vremena; celovito i utemeljeno istraživanje delovanja samog kneza Pavla, njegove raskošne individualnosti koja nadrasta vreme i okolnosti. Ova publikacija, stoga, govori o duhu Muzeja - živom, dinamičnom, podsticajnom za tadašnje, ali i današnje vreme, jer je reč o duhu koji je zastupao na reprezentativan, ideološki jasno proizveden, način našu kulturu i stvarao prepoznatljiv lik zemlje u svetu, istakao je Bradić.
Prema njegovim rečima, monografija o Muzeju kneza Pavla govori o moćnom izrazu skrupulozne i snazi dosledne kulturne politike; o efikasnom načinu da se kroz nacionalni muzej prenosi poimanje društva, države i njihovih najviših vrednosti i kriterijuma. Čitajući to svedočanstvo o kulturi jednog vremena, raspoznajemo univerzalne mehanizme kojima se valjana kulturna politika gradi, vodi i usmerava, dodao je Bradić.
Navodeći da je reč o izuzetno dragocenom štivu, ne samo za dalja istraživanja i ne samo za dalja čitanja, Bradić je rekao da sabrani radovi u monografiji, u vreme obnove Narodnog muzeja, predstavljaju najbolji putokaz šta je sve nužno da učiniti da bi se omogućili da “Muzej ponovo deluje kao reprezentativni čuvar kolektivnog pamćenja - u svim svojim prostorima i svim svojim bogatstvom”.
Dimitrije Stefanović