Nada Prlja o makedonskoj savremenoj umetnosti u Parizu
Umetnica Nada Prlja, predstavnica Severne Makedonije na proteklom 58. Bijenalu u Veneciji, održaće 9. januara u Parizu prezentaciju severnomakedonske savremene umetnosti, u okviru istraživačkog projekta “Umetnost na Istoku, 30 godina nakon pada Berlinskog zida”.
Kroz primere prakse savremenih umetnika iz Severne Makedonije, Nada Prlja će pružiti publici u Erik Dupon galeriji uvid u umetničku scenu te zemlje kao deo ukupnog kulturnog života. Prezentacija “Kroz zatamnjenu crvenu i žutu prizmu: moderna i savremena umetnost u Severnoj Makedonija” biće fokusirana na radove umetnika kao što su Đorđe Jovanović, Jane Čalovski, grupa Opa, Hristina Ivanoska, Kristina Božurska, Zorica Zafirovska, Nikola Uzunovski i sama Nada Prlja, koja će ujedno istaći i značaj kokekcije Muzeja savremene umetnosti (MSU) u Skoplju, nastale u periodu posle katastrofalnog zemljotresa 1963. godine od donacija i solidarnosti mnogih zemalja. Među njima je i Francuska koja je poklonila skopskom MSU više od 200 radova 153 umetnika koji su živeli i radili u Parizu tokom 60-ih.
Nada Prlja - The Collection: She does what she wants, Untitled II (metalna skulptura u prednjem delu fotografije kao što je bila predstavljena na Bijenalu u Veneciji), 2019. Inspirisano radom Borisa Nikoloskog iz kolekcije MSU Skoplje. Ljubaznošću Nade Prlja, foto: © Raul Betti
Celokupna kolekcija, prema navodima Nade Prlja, odigrala je važnu ulogu u podizanju kulturnog nivoa i razumevanju savremene umetnosti kao jednog od bitnih elemenata u stvaranju opšteg kulturnog miljea u Severnoj Makedoniji.
Nada Prlja - The Collection: She does what she wants, Untitled II, 2019. Inspirisano radom Borisa Nikoloskog iz MSU Skoplje. Ljubaznošću Nade Prlja, foto: © Ana Maljanovska
Nada Prlja izdvaja tu muzejsku kolekciju, odnosno dela makedonskih autora Jordana Grabuloskog, Borka Lazeskog i Borisa Nikoloskog, i kao inspiraciju sa svoju izložbu “Subverzija u crveno” kojom se predstavila u Paviljonu Severne Makedonije na 58. Bijenalu umetnosti u Veneciji. Stoga će se na prezentaciji u Parizu osvrnuti i na te radove, kao i na samo predstavljanje svoje zemlje na Bijenalu.
Nada Prlja - The Collection: She does what she wants, Untitled III (prikaz rada kao što je predstavljen na Bijenalu u Veneciji), 2019. Inspirisano radom Jordana Grabulovskog iz kolekcije MSU Skoplje. Ljubaznošću Nade Prlja, foto: © Raul Betti
Dela tih i drugih umetnika iz kolekcije skopskog MSU, poput Dimitra Maneva, Jordana Grabuloskog i drugih, trenutno su, inače, izložena u MSU u Skoplju kao deo samostalne izložbe Nade Prlja “AdaN u zemlji vatre”, koja je otvorena do 20. februara. Među radovima na izložbi Nade Prlja je i delo istaknute srpske umetnice Olge Jevrić “The Vaulted Form” (1964/65) koje je ponovo izloženo posle nekoliko godina.
Kako je navela Nada Prlja za SEEcult.org, dela Olge Jevrić bila su joj inspiracija za rad “Kolekcija: Ona radi šta želi 1”, koji je sastavni deo izložbe “AdaN u zemlji vatre”. Radovi obe umetnice predstavljeni su na izložbi jedan pored drugog, a prema rečima Nade Prlja, predstavljaju paralele koje su usmerene ka preispitivanju kulturnih praksi i slobode umetničkog izražavanja u 60-im godinama 20. veka – u periodu aktivnog stvaralaštva Olge Jevrić, te savremenog umetničkog delovanja i promišljanja, u kojem ona sama radi. To umetničko preispitivanje takođe će biti predmet izlaganja Nade Prlja na prezentaciji u Parizu.
Detalj postavke samostalne izložbe Nade Prlja “АdaN u zemlji vatre” u MSU Skoplje. U prvom delu fotografije rad “Kolekcija: Ona radi šta želi 1”, u pozadini delo Olge Jevrić. Foto: Andrijana Tilić
Nada Prlja predstaviće tom prilikom i aktuelnu izložbu “Sve što nam je zajedničko” u skopskom MSU, čije su kustoskinje Mira Gaćina i Jovanka Popova, a govoriće i o poziciji drugih aktivnih kustosa iz Severne Makedonije, kao što su Nebojša Vilić, Ana Frangovska, Ivana Vaseva, Zoran Petrovski, Vlado Jančevski… Ujedno, biće pomenute i interesantne inicijative i aktivnosti, poput Opa fondacije, Privat printa, Velikog stakla, festivala Akto i Krik…
Detalj samostalne izložbe Nade Prlja “АdaN u zemlji vatre” u MSU Skoplje, foto: Andrijana Tipić
Presek makedonske umetničke scene, koji je prikazan u delu Džona Blekvuda “Kritička umetnost u Makedoniji”, takođe će biti tema prezentacije Nade Prlja u Parizu, koja je deo istraživačkog projekta o istočnoevropskoj umetnosti 30 godina posle pada Berlinskog zida, kojim rukovodi Igor Sokolgorsky za Labex COMOD, pod pokroviteljstvom Univerziteta u Lionu i u partnerstvu sa Erik Dupon galerijom.
Prezentacije na temu umetnosti na istoku Evrope 30 godina posle pada Berlinskog zida održali su već u okviru tog projekta Viktor Misiano, predstavljajući Rusiju, Alisa Lozhkina (Ukrajina) i drugi.
Sve što nam je zajedničko, MSU Skoplje, rad grupe Chto Delat (Dimitri Vilenski i Nikolas Olejnikov)
Nada Prlja diplomirala je na Akademiji umetnosti u Skoplju i magistrirala na studijama filozofije na Kraljevskom koledžu za umetnost u Londonu, u koji se preselila krajem 90-ih. U Skoplju je osnovala i kouređivala umetnički prostor SIA. Trenutno živi i radi na relaciji Skoplje - London - Kopenhagen. Kroz različite medije (instalacije, video, projekti u javnom prostoru) bavi se temama nejednakosti i nepravde u savremenom društvu, otvarajući brojna pitanja o aktuelnim političkim i ekonomskim prilikama, nacionalizmu, tranziciji u bivšim socijalističkim zemljama, ljudskim pravima, migracijama… Izlagala je na više od 20 samostalnih i stotinak kolektivnih izložbi u Austriji, Irskoj, Francuskoj, Varšavi, Velikoj Britaniji, Sloveniji… Učestvovala je i na Berlinskom bijenalu, na Manifesti, Grafičkom bijenalu u Ljubljani...
*Naslovna fotografija: Nada Prlja - The Collection: She does what she wants, Untitled III (detalj, prikaz rada kao na Bijenalu u Veneciji), 2019. Inspirisano radom Jordana Grabulovskog iz kolekcije MSU Skoplje. Ljubaznošću Nade Prlja, foto: © Raul Betti
(SEEcult.org)
