Najbolje od evropske animacije na 14. Balkanimi
Evropski festival animiranog filma Balkanima počeo je 3. oktobra u Domu kulture Studentski grad u Beogradu nagrađivanim filmom “Ježeva kućica” Eve Cvijanović, nastalim prema slavnoj priči Branka Ćopića, a do 7. oktobra predstavlja još stotinu ostvarenja iz 30 zemalja, uključujući takmičarske programe sa nekoliko srpskih premijera, te Evropsku i Balkansku panoramu.
Povodom 90 godina od rođenja osnivača Balkanime, Nikole Majdaka (1927-2013), publika 14. Balkanime imala je priliku da pogleda njegov animirani “Autoportret”, kao i film koji je snimljen u DKSG-u za vreme neumornog rada Majdaka na tom festivalu, najvećoj beogradskoj manifestaciji animiranog filma sa međunarodnim renomeom.
Otvaranje 14. Balkanime proteklo je i u znaku izložbi “Animirani dnevnik – GIF animacije” Vuka Palibrka i “Electric Summer Days” Aleksandre Jovanić, a publici su se na svečanom otvaranju obratile zamenica direktora DKSG-a dr Nevena Tomić i umetnička direktorka tog festivala Iva Ćirić, koja je sačinila program od više od 400 prijavljenih filmova. Iva Ćirić je zahvalila na podršci koju je Balkanima dobila ove godine, izrazivši ujedno nadu da će sledeće godine finansijska pomoć biti veća i značajnija.
Film odabran za otvaranje 14. Balkanime, “Ježeva kuća”, rađen je kao lutka-film prema slavnoj Ćopićevoj priči, u režiji Eve Cvijanović i u koprodukciji kanadskog Nacionalnog filmskog odbora (NFB) i hrvatskog Bonobo studija. Desetominutni animirani film “Ježeva kuća” verno sledi slavni tekst Ćopića i to na tri jezika: narator hrvatske verzije je Rade Šerbedžija, engleske glumac Kenneth Welsh (Twin Peaks), a francuske glumica France Castel. Muziku u filmu potpisuje Darko Rundek.
Publika 14. Balkanime ima priliku da vidi i novi film višestruko nagrađivane slovenačke autorke Špele Čadež “Noćna ptica”, novi film Maura Karara “59 sekundi”, “Dekoraciju” Albera Vaskeza, “Veče” Izabele Plućinske, “Slučaj Močarski” Tomasa Sivinskog, “Manivald” Kintis Lundgren i mnoge druge.
Domaću premijeru imaće srpski animirani film “U plavom ključu” Jelene Bešir, u produkciji Akademskog filmskog centra DKSG-a, Veda filma (Skoplje) i Blok filma (Beograd), nastao zahvaljujući podršci Filmskog centra Srbije i Agencije za film Makedonije. Lik i delo Ive Andrića su inspiracija za taj fim koji se pretvorio u priču o haosu ovog sveta. To je intimna priča o autorkinom povratku sviranju klavira posle tri decenije, a ujedno govori i o odnosu stvaraoca i njegovog dela, odnosno o sudaru stvarnosti i iluzije.
Premijerno na 14. Balkanimi biće prikazan i film “Bio dvaput jedan kralj” autora Vojina Vasovića.
Međunarodni žiri za glavni takmičarski program čine: Andrej Kulev (Bugarska), Mihaela Majcen Marinić (Hrvatska) i Nikola Majdak mlađi (Srbija), koji će oceniti 32 animirana filma iz 15 zemalja.
Studentski takmičarski program obuhvata 44 ostvarenja, a međunarodni žiri čine: Mihaela Miler (Michaela Müller, Švajcarska), Mladen Đukić (Bosna i Hercegovina) i Aleksandra Jovanić (Srbija).
Festivalsku premijeru imaće pet srpskih diplomskih studentskih filmova, nastalih na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu (na predmetu Animacija).
Takmičarski program animiranih filmova za decu obuhvata šest ostvarenja nastalih različitim tehnikama (lutka animacija, crtež na papiru, 3D animacija…), koje će i ocenjivati dečji žiri.
Filmovi su titlovani i namenjeni deci od 5 do 15 godina, ali i svima onima koji se osećaju kao dete, a nastavljajući saradnju sa Dečjim kulturnim centrom Beograda, publika će moći da ih vidi i 7. oktobra u tom centru.
U okviru bogatog pratećeg programa, članovi žirija Andrej Kulev predstaviće se retrospektivom autorskih animiranih filmova, dok će Nikola Majdak mlađi predstaviti retrospektivu svojih animiranih filmova (Rabbitland i novog lutka-filma Neputovanja), dok će Mihaela Majcen Marinić predstaviti knjigu “Prema novoj animaciji”.
Mladen Đukić, član studentskog žirija, pripremio je predavanje o istoriji i razvoju animacije u Bosni i Hercegovini. Mihaela Miler, članica studentskog žirija, predstaviće se svojim autorskim filmovima uz kratko predavanje o procesu rada i tehnici koju koristi.
Izbor filmova iz filmske škole Turku iz Finske predstaviće Miloš Tomić, dok će Mićun Ristić i Iva Ćirić biti ponovo duo u trećem predavanju “Animirani spotovi”, gde će se pričati o srpskim animiranim spotovima, uz goste Miloša Tomića, Nikolu Majdaka mlađeg i Unu Isailović.
Prateći deo festivalskog programa čine i Evropska i Balkanska panorama u okviru kojih će biti prikazano 19 ostvarenja.
U okviru Balkanske panorame, publika će videti produkciju animiranih filmova iz Bosne i Hercegovine, Grčke, Turske, Bugarske, Hrvatske i Srbije.
Electric Summer Days, Aleksandra Jovanić, foto: Jovan Nedeljkov
Evropski festival animiranog filma Balkanima prevashodno je osnovan sa ciljem da pruži podršku razvoju srpske scene animiranog filma, ali i da autore sa prostora Balkana uključi u savremene tokove i tendencije te umetničke forme. Ideja za osnivanje potekla je od prvog umetničkog direktora festivala i njegovog tvorca, profesora Nikole Majdaka (1927-2013), jednog od pionira domaćeg animiranog filma. Animacija je danas sveprisutna pojava, ne samo kao deo filmske umetnosti i industrije, već i u sferi televizijskih i internet medija, uz samostalan razvoj i u okviru industrije kompjuterskih video igara, zbog čega, kako ističu organizatori, zaslužuje ozbiljniju podršku i pažnju javnosti.
Prošle godine, na 13. Balkanimi, Gran pri je dodeljen Aniti Kvjatovskoj-Nakvi iz Poljske za film “Mesto”, dok je nagradu za najbolji film Jugoistočne Evrope dobio Miloš Tomić iz Srbije za film “O robovima i robotima”, kojim je učestvovao i na 56. Oktobarskom salonu u Beogradu.
Ulaz na Balkanimu je besplatan.
Pored partnera i medijskih sponzora, festival Balkanima podržan je i od Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Srbije i Ministarstva kulture i informisanja Srbije.
Festivalski sajt je balkanima.org, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
