Nastavljači Crnog kvadrata
Mestna galerija u Ljubljani, povodom stogodišnjice “Crnog kvadrata” Kazimira Maljeviča, ključnog suprematističkog dela istorijske avangarde sa početka 20. veka, najavila je grupnu izložbu protagonista Maljevičevog ikonografskog narativa sa nekadašnjeg zajedničkog jugoslovenskog prostora.
Na izložbi “Omaž Maljeviču”, koja će biti otvorena 2. jula, učestvuju umetnici različitih generacija sa prostora bivše Jugoslavije: Goran Đorđević, Bojan Gorenec, Igor Grubić, Ištvan Išt Huzjan, Irwin, Duša Jesih, Kazimir Maljevič, Vlado Martek, Radenko Milak, Vladimir Nikolić, Dimitry Orlac, Tanja Ostojić, Mladen Stilinović i Dragoljub Raša Todosijević.
Povodom sto godina od Maljevičevog ključnog dela - jubileja koji su obeležile mnoge renomirane galerije i muzeji u svetu, Mestna galerija Ljubljana želi da predstavi odabrane umetnike sa prostora bivše Jugoslavije koji su nastavljači Maljevičevog ikonografskog narativa, i to u rasponu od glavnih nosilaca takozvanog suprematističkog talasa (umetnika avangardnih tendencija sa kraja 70-ih i 80-ih godina u Beogradu, Zagrebu i Ljubljani), uključujući i njihove kasnije radove, koji još nisu viđeni u Sloveniji, do projekata mlađih, ali već etabliranih umetnika koji žive i rade u različitim gradovima u Evropi, a svojim umetničkim strategijama i stremljenjima naglašavaju ili društveni ili estetski uticaj Maljevičeve umetnosti i tako doprinose njegovom oživljavanju.
Crni kvadrat na beloj osnovi
Ikonična Maljevičeva slika “Crni kvadrat” , koja se nalazi u Galeriji Tretjakov u Moskvi, prvi put je predstavljena na Poslednjoj futurističkoj izložbi 0.10 u Petrogradu 1915. godine, a smatra se najradikalnijim slikarskim delom 20. veka i prvom apsolutnom, nultom, bespredmetnom, praznom slikom. Bila je, a i danas je - možda upravo zbog svoje “mitske” pozicije, predmet proučavanja mnogih istoričara i teoretičara umetnosti.
Mogla bi se nazvati, kako je navela kustoskinja izložbe Mateja Podlesnik, i prvom apstraktnom slikom koja, uz ready-made Marsela Dišana (Duchamp), stoji na vrhu umetnosti 20. veka, s obzirom na ključni uticaj ne samo na geometrijsku apstrakciju klasičnog modernizma, već i na konstruktivizam, minimalizam, neo-geo i postmoderne pokrete. Dvodimenzionalno monohromno delo Maljeviča predstavlja prelomnu tačku u umetnosti, odnosno slikarskoj reprezentaciji sveta, budući da ne daje njegovo realistično, figurativno viđenje kakvo je poznato u tradicionalnim konceptima umetnosti, već menja naš pogled na svet.
“Crni kvadrat na beloj osnovi”, na kojem je “ništa”, predstavlja, prema Maljevičevom uverenju, viziju čiste materijalne beskonačnosti i ne-predmetnosti sveta, uspostavljajući se kao prozor koji nas poziva da pogledamo kroz njega, prekoračimo nivo iluzija i vidimo svet neposredno – samo preko odnosa boje i platna u njihovoj primarnoj pojavnosti.
Izložba “Hommage à Malevich - Black Square Continued” (Hommage à Malevich - Še o Črnem kvadratu) biće otvorena u Mestnoj galeriji Ljubljana do 6. septembra.
U okviru izložbe, za 9. jul najavljeno je vođenje sa grupom Irwin, a 27. avgusta i 6. septembra kroz izložbu će voditi kustoskinja Mateja Podlesnik.
Kazimir Maljevič, centralna ličnost ruske avangarde, rođen je 1879. u Kijevu (prema ranijim izvorima 1878. godine), u porodici poljskih imigranata. Prošao je kroz kubističku i kubofuturističku fazu pre nego što je 1913. godine započeo eksperimente sa suprematizmom. Bavio se aktivno i teorijom i pedagogijom. Svetsku pažnju privukao je nakon velike izložbe u Nemačkoj, kada je pripremao i knjigu “Bespredmetni svet”, koja je izašla 1927. godine na Bauhausu.
Napisao je još niz knjiga, studija i članaka, a mnoga od tih dela nisu objavljena za vreme njegovog života, već su ugledala svet posle Drugog svetskog rata.
(SEEcult.org)
