Nagrada “Nebojša Popović” za 2023. godinu dodeljena je dr Neveni Daković, redovnoj profesorki Teoriјe filma na Fakultetu dramskih umetnosti (FDU) u Beogradu, koja je srpsku filmsku kulturu, kako je istaknuto, zadužila neumornim višedecenijskim akademskim radom na poljima filmologije i teorije medija, kao i problemskim i tematskim predstavljanjem domaće kinematografije na brojnim međunarodnim konferencijama, simpozijumima i u publikacijama.
Nagradu “Nebojša Popović”, osnovanu u čast prerano preminulog filmskog kritičara i dugogodišnjeg urednika filmskog programa Kulturnog centra Beograda (KCB), čine novčani iznos i umetnički predmet/plaketa prema autorskom konceptu Ajle Selenić, koje obezbeđuju Filmski centar Srbije (FCS) i KCB, kao i pravo i privilegija laureata na selekciju filmskog programa prilikom dodele nagrade za narednu godinu.
Nagrada “Nebojša Popović” za doprinos promociji i kritičkom promišljanju filmske umetnosti i kulture, ustanovljena ne samo radi očuvanja uspomene na Popovića kao izuzetnog profesionalca i čoveka, već i nasleđa koje je ostavio, biće uručena Neveni Daković 11. januara u 20 sati u Dvorani KCB-a, u okviru filmskog maratona koji je koncipirao Radoslav Zelenović, dobitnik tog prestižnog priznanja za 2022. godinu.
Žiri za dodelu nagrade “Nebojša Popović” za 2023. godinu odlučio je da dodeli nagradu Neveni Daković jednoglasno, uz obrazloženje da je njeno “vrsno poznavanje srpskog i regionalnog filma, uz dugoročno zanimanje za pitanja sećanja, traume, žanra i nacije, iznedrilo je impresivan broj naučno-istraživačkih članaka i poglavlja u prestižnim časopisima i zbornicima, te knjigu ‘Balkan kao filmski žanr: slika, tekst, nacija’, koja se nametnula kao nezaobilazna referenca za istraživače ovdašnjih kinematografskih prilika”.
“Ne manje važan je njen doprinos kao profesorke na Fakultetu dramskih umetnosti, gde kao mentorka nastavlja da usmerava nove naraštaje srpskih teoretičara i istoričara filma”, istakao je žiri, koji su činili: teoretičar filma, filmski kritičar i urednik “Filmoskopije” Nikola Radić (predsednik), rediteljka i suosnivačica Festivala “7 veličanstvenih” Svetlana Popović, prva dobitnica te nagrade, te filmski producent, urednik filmskog programa Dvorane KCB-a Ivan Aranđelović.
Prof. dr Nevena Daković, filmska teoretičarka, kritičarka i publicistkinja, predaje na Katedri za teoriju i istoriju FDU u Beogradu studije filma i ekranskih medija na svim nivoima studija; rukovodi doktorskim studijama Teorije dramskih umetnosti, medija i kulture i direktorka je Instituta za pozorište, film, radio i televiziju pri FDU.
Autorka je (Slike bez sećanja: trauma, film, transmisija, 2020: Studije filma: Ogledi o filmskim tekstovima sećanja, 2014; Balkan kao filmski žanr: slika, tekst, nacija, 2008…) i urednica (Atlas Itake, 2023; Soft Power of the Balkan Screens, 2022; Studije filma i /ekranskih/ medija: Srbija 3.0, 2019; Graničnici sećanja: jevrejsko nasleđe i Holokaust, 2018, Media Archaeology, 2016; Representation of the Holocaust in the Balkans in Arts and Media, 2015, i dr.) više od 20 knjiga i više od 150 naučnih radova i poglavlja objavljenih u zemlji i inostranstvu (Velika Britanija, SAD, Francuska, Italija, Poljska, Turska, Austrija, Češka, Poljska, Kina…). Članica je “Academia Europaea” i urednica “ER” (European Review, Core Cambridge Journal). Predaje i na američkim i evropskim univerzitetima (Velika Britanija, Francuska, Italija, Turska, Hrvatska...), a aktivno učestvuje i rukovodi međunarodnim i nacionalnim projektima i konferencijama.
Nagradu “Nebojša Popović” osnovali su KCB, FCS, Radio-televizija Srbije, Jugoslovenska kinoteka, Otvoreni univerzitet Subotica / Festival evropskog filma Palić, Udruženje građana “Pogled u svet” / Festival autorskog filma, Fond B92 / Festival “Slobodna zona”, Međunarodni festival dokumentarnog filma “Beldoks” i članovi porodice Nebojše Popovića.
Nebojša Popović (1958–2015) bio je jedan od retkih preostalih svetlih glasova kritičarske profesije. Njegove kritike bile su lucidne i eruditske, britke i moderno prezentovane, tako da istovremeno komuniciraju i sa najširim televizijskim auditorijumom i sa intelektualnom elitom. Njegovi čuveni razgovori sa vodećim savremenim svetskim i domaćim filmskim autorima u emisiji “Drugi vek” na RTS-u postavili su visok standard kao sveobuhvatne i dubinske, žive, lične interakcije koje su stvarale slojevite portrete sagovornika i često bacale novu svetlost na njihovo stvaralaštvo. Kao urednik filmskog programa DKC-a, profilisao je koncept kvalitetnog umetničkog filma na kojem su ukus formirale generacije gledalaca. Popović je celokupnim delovanjem promovisao ljubav prema filmu, kao i njegovo duboko intelektualno promišljanje.
Dosadašnji dobitnici su Svetlana i Zoran Popović (2016), Vlada Petrić (2017), Milan Vlajčić (2018), Miroljub Stojanović (2019), Srđan Vučinić (2020), Pavle Levi (2021) i Radoslav Zelenović (2022).
*Naslovna fotografija: Marija Momić
(SEEcult.org)