Otkupna politika MSUB-a kao refleksija vremena
Muzej savremene umetnosti u Beogradu (MSUB), zatvoren još od okončanja retrospektive Marine Abramović krajem januara, ponovo otvara vrata 27. juna izložbom akvizicija iz poslednje tri decenije, koju je morao da odloži krajem marta zbog pandemije korona virusa, a sada će je delom predstaviti i u Legatu Čolaković na Dedinju.
Izložba Refleksije našeg vremena: Akvizicije Muzeja savremene umetnosti 1993 – 2019 predstavlja uvid u jednu od najznačajnijih delatnosti MSUB-a - strategije i politike otkupa umetničkih dela od 1993. do danas, tokom kojih je taj muzej bio i zatvoren deset godina zbog odlagane rekonstrukcije. Povod za nastanak izložbe “Refleksije našeg vremena” je i činjenica da se u tom periodu muzejski fond uvećao za više od 1.400 dela domaće, regionalne i evropske moderne i savremene umetnosti. Dela su nabavljana planski putem otkupa sa domaćih i međunarodnih izložbi realizovanih u MSUB-u, preko poklona umetnika ili njihovih naslednika, ali i neposrednim kontaktima sa samim umetnicima čiji su radovi ključni za razumevanje i sagledavanje tokova savremene umetnosti.
RADOŠ ANTONIJEVIĆ, Šator "Muzej savremene umetnosti” (2012), foto: Veljko Pavlović
Fond MSUB-a, kako ističe taj muzej, iz današnje perspektive se “pozicionira kao jedan od relevantnijih za izučavanje i izlaganje umetnosti nastale na prostoru Srbije i bivše Jugoslavije i tako poprima širi međunarodni značaj”.
DOBRIVOJE BATA KRGOVIĆ, Skulptura od plafona do poda (1993), foto: Bojana Janjić / MSUB
“Tendencija popunjavanja zbirki i delima svetskih umetnika deo je vizije koja vodi ka stvaranju respektabilne međunarodne kolekcije MSUB-a u budućnosti”, saopšteno je povodom izložbe koja obuhvata vsise od 200 umetničkih dela, a prema autorskoj koncepciji mr Mišele Blanuše, dr Rajke Bošković, Svetlane Mitić i Žakline Ratković, predočava dva osnovna koncepta u pristupu kolekcioniranja muzejskih zbirki - istorijsku liniju razvoja, koja izdvaja dela relevantna za tokove modernizma 20. veka na jugoslovenskom umetničkom prostoru, i drugu, koja prati regionalna i evropska kretanja, kao i dinamiku savremene umetničke scene.
Postavljanje izložbe, foto: Bojana Janjić/MSUB
Dela odabrana za izložbu realizovana su u različitim medijima – od crteža, preko slike, grafike, skulpture do instalacije, fotografije i videa.
Prateći širok dijapazon umetničkih izraza, kao i raznovrsnih fenomena prisutnih u umetnosti 20. i početka 21. veka, izložba je koncipirana u 14 tematsko-problemskih celina.
SAVA ŠUMANOVIĆ, Veliki akt (1929), foto: Bojana Janjić / MSUB
Centralnu postavku u MSUB-u čini 13 celina: “Muzej” u muzeju, Postulati modernizma, Društvo – Politika – Umetnost, Skulptura kao izraz suštine bića, Skulptura – Objekat – Instalacija, Ekspresivna površina – Izlazak u prostor, Simina 9a, U pukotinama političke prošlosti, Dihotomije modernizma, Unutra – Spolja, Lično – Javno, Obnova subjektivnosti i Aporije savremene scene.
Posebna, četrnaesta celina Kroz portret predstavljena je u prostoru Galerije - Legata Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića, a njen kustos je Miroslav Karić.
MIODRAG MIĆA POPOVIĆ, Heksogonalni prostor (1970), foto: Bojana Janjić / MSUB
Izložba obuhvata dela nekih od najznačajnijih umetnika prve polovine 20. veka, kao što su: Nadežda Petrović, Sava Šumanović, Sreten Stojanović, Dušan Jovanović Đukin, Petar Dobrović, Marko Ristić; kao i druge polovine 20. veka - Miodrag B. Protić, Ljubica Cuca Sokić, Bora Iljovski, Đorđije Crnčević, Nevenka Stojisavljević, Zoran Dimovski, Dobrivoje Bata Krgović, Mrđan Bajić, Zoran Naskovski, Aleksandar Rafajlović, te prve dve decenije 21. veka - Biljana Đurđević, Ivan Grubanov, Vladimir Nikolić, Gotfrid Helnvajn, Nedko Solakov i drugi.
ALEKSANDAR RAFAJLOVIĆ, Nebo (2004), foto: Bojana Janjić / MSUB
Mnoga dela će, kako je saopšteno, posle dužeg vremena ponovo biti prikazana publici, a neka i premijerno, što je i jedan od bitnih ciljeva ovakvog tipa muzejskih izložbi, koje se u cikličnim periodima priređuju kako bi muzej prikazao javnosti dela kojima obogaćuje svoju kolekciju.
BORA ILJOVSKI, Zimsko jutro, (1988), foto: Bojana Janjić / MSUB
Prvobitno je bilo planirano da izložba akvizicija MSUB-a bude otvorena krajem marta, odnosno dva meseca nakon retrospektive Marine Abramović “Čistač”, koju je za četiri meseca posetilo gotovo 70.000 ljudi, kako je saopštio u njenoj završnici tadašnji v.d. direktora Slobodan Nakarada, izrazivši ujedno nezadovoljstvo budžetom za 2020. Budući da je retrospektivu Marine Abramović trebalo “spakovati” i pripremiti novu postavku, otvaranje izložbe “Refleksije” bilo je planirano za 28. mart.
BILJANA ĐURĐEVIĆ, Oruđe delanja (2014/2015), foto: Bojana Janjić / MSUB
Pandemija korona virusa i proglašenje vanrednog stanja sredinom marta, međutim, uslovili su da MSUB priredi virtuelno izdanje izložbe “Refleksije”.
DANIEL GLID, Sarmice (1994), foto: Bojana Janjić / MSUB
Prema prvobitnom planu MSUB-a, nakon izložbe "Refleksije" bila je predviđena retrospektiva fotografkinje Goranke Matić, a krajem godine međunarodna izložba “Efekat pregleda” kustosa Zorana Erića i Blanke de la Tore.
MRĐAN BAJIĆ, Yugomuzej (1998–2007), foto: Bojana Janjić / MSUB
MSUB je u međuvremenu, odnosno krajem januara, dobio novog v.d. direktora Viktora Kiša, čije je imenovanje odlukom Vlade Srbije, kao i poništavanje javnog konkursa na kojem nije učestvovao, izazvalo burne reakcije u stručnoj i najširoj javnosti.
ZORAN DIMOVSKI, Siesta 1999, (1999), foto: Bojana Janjić / MSUB
Prema navodima u MSUB-u, planirano je da izložba “Refleksije našeg vremena” bude otvorena najmanje do kraja leta, što će zavisiti i od epidemiološke situacije u vezi sa korona virusom.
Izložbu će pratiti ciklus predavanja autora izložbe, stručnjaka iz pojedinih oblasti, kao i filmski program baziran na delima iz muzejske kolekcije.
(SEEcult.org)