Parelele i sudari 25. Palića
Jubilarni, 25. Festival evropskog filma Palić predstavlja u programu Paralele i sudari 14 ostvarenja koja će dati eklektičnu i stimulativnu sliku Istočne i Centralne Evrope, uključujući aktuelne političke i društvene teme, prikazane uz dozu humora.
Osim igranih filmova, Paralele i sudari nude i nekoliko dokumentaraca, a prvi put i nekoliko komplementarnih kratkih filmova koji će biti prikazani pre naslova iz takmičarske selekcije. Rezultat je, kako je izjavio selektor Nil Jang, kaleidoskopski snimak koji slavi niz odličnih filmskih stvaralaca iz Srbije i njenog “komšiluka”.
Filmski kritičar Nil Hang je sa programskim direktorom FEF Palić Miroslavom Mogorovićem odabrao filmove za program Paralele i sudari, posvećen ostvarenjima iz zemalja nekadašnjeg geopolitičkog istoka Evrope, ali i Centralne Evrope, koja se bave pitanjima tranzicije društva i sistema, međuetničkim odnosima, pitanjima identiteta i potreba za mirom i suživotom, tolerancijom u najširem smislu.
Selektori posebno ističu ukrajinski film “Vulkan” koji stiže u Srbiju samo nekoliko dana nakon svetske premijere u okviru takmičarskog programa Istočno od Zapada u Karlovim Varima. To je prvi igrani film scenariste i reditelja Romana Bondarčuka, koji je ostvario priličan uspeh dokumentarcem “Ukrajinski šerifi” (2015), dobitnikom Specijalne nagrade žirija na IDFA. “Vulkan” je drama-komedija o mladom prevodiocu koji se izgubio u nepoznatom području gde susreće niz neobičnih likova i situacija.
“Mrtva nacija” je najnoviji dokumentarac talentovanog i nepredvidivog rumunskog autora Radua Žudea (Jude), čiji su filmovi imali veliki uspeh na prethodnim izdanjima FEF Palić, a među njima bio je i “Najsretnija devojka na svetu” koji je osvojio glavnu festivalsku nagradu Zlatni toranj 2009. Selekciju Paralele i sudari kasnije su obeležili i njegovi filmovi “Aferim!” i “Srca s ožiljcima”. Film “Mrtva nacija” najavljen je kao Žudeova najradikalnija produkcija dosad. U pitanju je poseban esejistički film o rumunskoj istoriji koji kombinuje arhivsku fotografiju i isečke iz dnevnika na jednostavan, a brilijantan način, a prema selektoru Jangu, to je “jedan od najznačajnijih novih filmova iz bilo kog dela Evrope u poslednjih nekoliko godina”. Film je osvojio nagradu za najbolji film na festivalu u Trstu.
“Granica” je posebno zanimljiv za publiku Palića i u Subotice, jer se radi o specifičnom kvalitetu života na granici između Evropske unije i ostatka Istočne i Centralne Evrope. Taj igrani film ukrajinsko-slovačke koprodukcije je energična, smešna, a ponekad i prilično nasilna triler-komedija-drama karaktera o krijumčarenju koje se odvija na granici između tih zemalja u trenutku kada se Slovačka priprema za pridruživanje EU 2004. U tom ostvarenju reditelja Petera Bebjaka centralnu radnju gradi čuveni slovački glumac Tomas Mastalir u ulozi gangstera kome poslovne aktivnosti ugrožavaju srećan porodični život. Film je osvojio brojne nagrade, uključujući nagradu za najbolju režiju u Karlovim Varima 2017, nagradu za najbolji film na slovačkom festivalu Sun in a Net, te glavnu nagradu na čekom festivalu Plzen.
Najavljeni su, između ostalog, i najnoviji film slovenačkog reditelja Jana Cvitkoviča “Osnove ubijanja”, slovačko-austrijski film čuvenog Martina Šulika “Tumač”, slovački “Teška duša” o Romima i njihovim tužnim pesmama, te nekoliko debitantskih ostvarenja, kao što su gruzijski psihološki triler i dobitnik nagrade Srce Sarajeva “Strašna majka”, domaći film mladog Koste Ristića “Banditi u potrazi za mamom”, magično debitantsko ostvarenje ukrajinske produkcije “Kad drveće pada” i uzbudljivi mađarski film “Cvetna dolina” o mladoj Bjanki koja iz potrebe za nesvakidašnjicom krade dete i započinje igru porodice sa Lacijem koji je ometen u razvoj i svoju ulogu shvata preozbiljno. Tu su i kratki filmovi: “Baka” sa Mirom Banjac i Nenadom Jezdićem, zatim “Potera”, koji govori o prožimanju hokeja sa češkim i slovačkim društvom, “Ništa novo pod suncem” o mladiću Mićalu i njegovom susretu sa devojkom koju je upoznao na internetu i ukrajinski ironični dokumentarac “Pad Lenjina”.
O nagradi za najbolji film u programu Paralele i sudari, koji će biti prikazan u subotičkom bioskopu Eurocinema, odlučivaće žiri kFederacije filmskih kritičara Evrope i Mediterana (FEDEORA): Chiara Isabella Spagnoli Gabardi, Maja Bogojević i Pavlina Jeleva.
Jubilarni, 25. Festival evropskog filma Palić prikazaće od 14. do 20. jula na Paliću i u Subotici stotinak relevantnih evropskih naslova raspoređenih u 12 programskih celina, uključujući predfestivalske programe Best of Europe i Klasici na Trgu.
Za razliku od prošle i nekoliko prethodnih godina, jubilarno FEF Palić priprema se u povoljnijim finansijskim uslovima, pa vraća neke od ranijih programa koji su bili stopirani zbog kriznog budžeta.
Prošlogodišnje, 24. izdanje FEF Palić završeno je dodelom nagrada i oproštajem od dugogodišnjeg umetničkog direktora i selektora Nikolaja Nikitina, koji je rešio da se povuče i više posveti aktivnostima u okviru Berlinala.
Nagradu Zlatni toranj za najbolji film dobio je grčki “Park” Sofije Egzarhu, nagrada za režiju dodeljena je Heleni Hegeman za film “Preterani aksolotl”, a hrvatski reditelj Igor Bezinović dobio je specijalno priznanje za ostvarenje "Kratki izlet".
(SEEcult.org)
