Pobednički filmovi 27. Palića
Najboljim filmom 27. Festivala evropskog filma Palić proglašen je norveško-švedski “Nada” rediteljke Marije Sedal, dok je za režiju nagrađena Agnješka Holand za film “Šarlatan”, češko-irsko-poljsko-slovačku koprodukciju. U programu Paralele i sudari pobedio je poljski film “Ubij, pa napusti grad”, u režiji Marijuša Vilčinskog.
Međunarodni žiri 27. Palića istakao je za pobednički film Marije Sedal, koji govori o odnosu dvoje umetnika koji zapada u krizu zbog bolesti glavne junakinje, da ga je na iznenađujući način dirnuo “sirovošću kojom je pristupio svojoj temi, a pritom nikada nije bio jeziv”. “Takođe, očarao nas je svojim toplim prikazom šire porodice i njihovim odgovorom na najrazornije vesti koje jedna porodica može primiti”, istakao je u obrazloženju odluke o dodeli Zlatnog tornja filmu “Nada”.
Palićki toranj za najbolju režiju dodeljen je Agnješki Holand za film “Šarlatan” - priču o čoveku obdarenom izuzetnim sposobnostima u totalitarnim 50-im godinama XX veka, uz obrazloženje da proslavljena poljska rediteljka i u petoj deceniji filmskog stvaranja, neumorno posvećena, nastavlja da secira evropsku istoriju 20. veka.
Agnješka Holand se “nenametljivo bavi mnogim temama: misterioznim ubistvom, istorijskim dramama, kultom ličnosti u vidu prirodnog iscelitelja – i time preseca nekoliko vremenskih razdoblja i političkih doba, od kapitalizma preko fašizma do totalitarizma u Čehoslovačkoj. Sve to upućuje na velikog filmskog stvaraoca”, istakao je žiri, koji su činili filmska selektorka Mišel Keri iz Nemačke (predsednica), reditelj i scenarista Igor Ivanov iz Severne Makedonije i reditelj i scenarista Goran Radovanović iz Srbije.
U konkurenciji 12 filmova u Glavnom programu, žiri je na onlajn sednici odlučio i da dodeli Specijalno priznanje nemačko-ukrajinsko-britanskoj koprodukciji “DAU.Nataša”, u režiji Ilje Kržanovskog i Jekaterine Oertel, koji je selektor 27. FEF Palić Nenad Dukić najavio bio kao najkontroverzniji. Taj film nagrađen je zbog “neobuzdanog prikaza odnosa žrtve i tlačitelja, vlasti i pojedinca i mašinerije totalitarne države”.
Reč je o delu šireg DAU projekta koji je bez presedana u istoriji kinematografije, naveo je žiri, koji je celokupan Glavni program 27. Palića ocenio kao odličnu selekciju.
Žiri kritike takmičarskog programa Paralele i sudari, koji su činili Jelena Đurović (Srbija), predsednica, Greg De Kjur junior (SAD) i Zoran Janković (Srbija), proglasio je najboljim među deset filmova poljski “Ubij, pa napusti grad” Marijuša Vilčinskog, uz obrazloženje da “ima smelosti, ne samo u načinu na koji umetnik koristi tehnike ʻlow fiʼ animacije već i zbog rešenosti da napusti racionalnu linearnost”.
“Poput riba i ljudskih tela koji su u filmu odabrani, isečeni i priređeni ili za masovno konzumiranje ili za večito zatočeništvo, reditelj nam tako nudi svoje telo i dušu kao umetnički materijal. Marijuš Vilčinski bi možda mogao pripadati toj uzvišenoj tradiciji grada Lođa čiji su predstavnici i Andžej Vajda i Roman Polanski. Ovim debitantskim dugometražnim ostvarenjem Vilčinski je trijumfalno položio test pred publikom, a od njega u budućnosti možemo očekivati jedinstvene kinematografske dragocenosti”, istakao je žiri.
FIPRESCI žiri, koji su činili beloruski filmski kritičar Anton Sidorenko, turska filmska kritičarka Esin Kučuktepepinar i španski filmski kritičar Viktor Paz Morandeira (predsednik), proglasio je najboljim u Glavnom programu 27. Palića poljsko-švedski film “Znoj” u režiji Magnusa von Horna.
“Suptilnom opservacijom mlade influenserke i ljudi oko nje na društvenim mrežama, film pažljivo prikazuje, kako realno tako i virtuelno, vrednosti našeg vremena tokom krize. Težeći intimnosti, kamera ne otkriva gledaocima istinu već konstantno prati junakinju naglašavajući egzistencijalni pad, suptilno i bez osude”, istakao je FIPRESCI žiri, koji je takođe zasedao onlajn.
Festival evropskog filma Palić, nakon dva odlaganja proteklih meseci zbog pandemije virusa korona, svečano je počeo 12. septembra u bioskopu “EuroCinema” u Subotici uručenjem nagrade “Aleksandar Lifka” za doprinos evropskoj kinematografiji glumici Mirjani Karanović i filmom “Ime naroda” Darka Bajića. Osim Mirjane Karanović, dobitnica nagrade “Aleksandar Lifka” za izuzetan doprinos evropskoj kinematografiji, ali u kategoriji inostranih stvaralaca, ove godine je i mađarska rediteljka Ildiko Enjedi, koja je za svoj poslednji film “O telu i duši” dobila Zlatnog medveda na Berlinalu. Italijanska rediteljka i montažerka Sara Fgaier dobitnica nagrade “Underground spirit” za izuzetan rad na polju nezavisnog filma, kao i za jedinstven pristup filmskom jeziku i autentičnu autorsku poetiku izgrađenu van glavnih tokova industrije.
U organizaciji Otvorenog univerziteta Subotica, oublici je predstavljeno više od 100 filmova iz svih krajeva Evrope, podeljenih u više selekcija i programskih celina. Projekcije filmova bile su u subotičkim bioskopima “EuroCinema” i “Art bioskopu Lifka”, kao i bioskopu “Abazija” na Paliću, dok je čuvena Letnja pozornica ovoga puta izostala.
Palićki festival održan je uz poštovanje svih mera Vlade Srbije i Kriznog štaba za suzbijanje zarazne bolesti Covid-19. Organizacionom timu festivala je prioritet zdravlje i bezbednost kako publike, tako i gostiju i festivalskog tima.
Prema navodima organizatora, imali su velike teškoće zbog dva odlaganja festivala - prvo od tradicionalnog julskog termina za avgust i potom za septembar, a i budžet je 25 odsto manji nego prethodnih godina.
Festival su podržali Evropska unija kroz program Kreativna Evropa (MEDIA), Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama Vojvodine, Grad Subotica i mnogobrojni partneri i medijski partneri.
*Foto: Igor Irge
(SEEcult.org)