Porno banda i Sv. Georgije

Niskobudžetni debitantski film “Život i smrt porno bande” Mladena Đorđevića i jedan od najskupljih filmova srpske kinematografije “Sveti Georgije ubiva aždahu” Srđana Dragojevića, na programu su 4. jula na SOFEST-u u Sopotu, a na različite načine prikazaće mentalitet naroda u Srbiji u proteklom veku, odnosno vremenu Prvog svetskog rata i savremenim posleratnim i tranzicionim godinama.

Niskobudžetni debitantski igrani film “Život i smrt porno bande” Mladena Đorđevića i jedan od najskupljih filmova srpske kinematografije “Sveti Georgije ubiva aždahu” Srđana Dragojevića, na programu su 4. jula na SOFEST-u u Sopotu, a na različite načine prikazaće mentalitet naroda u Srbiji u proteklom veku, odnosno vremenu Prvog svetskog rata i savremenim posleratnim i tranzicionim godinama.

Đorđevićev film iz pornografske vizure opisuje savremenu Srbiju i naslađivanje Zapada bizarnostima s Balkana, otvarajući i niz drugih pitanja, uključujući odnos urbanog i ruralnog, položaj umetnika, bolesti zavisnosti i posledice ratova. Snimljen kvazidokumentarnim postupkom kao crnohumorni ''roud'' film, “Život i smrt porno bande”, u produkciji kuće Baš čelik, opisuje savremenu Srbiju kroz brutalan sukob erosa i tanatosa u kojem tanatos, kao i u novijoj istoriji na Balkanu, odnosi krvavu pobedu.

Glavni junak je mladi reditelj Marko koji, nakon niza pokušaja da nabavi novac za prvi igrani film, upoznaje sticajem okolnosti reditelja pornića namenjenih gastarbajterima, pokrećući sa njegovim izrabljivanim glumcima angažovani porno kabare. Pošto doživljava fijasko u Beogradu, kreće s “porno bandom” na turneju po selima u Srbiji da bi “seksualno obrazovao seljake”. Iako se na predstavama na livadama pojedini seljani dobro zabavljaju, “porno banda” nailazi i na njihovu oštru reakciju, a Marko pritom upoznaje na putu nemačkog novinara Franca, koji prodaje tajnim klijentima na zapadu bizarne snimke iz ratova na Balkanu, a sada mu nudi da radi snaf filmove - sa autentičnim scenama seksa i ubistava, u kojima će žrtve biti dobrovoljci.

Đorđevićev film, koji odlikuju niskobudžetna estetika i upečatljivi kostimi sa kemp momentom, učestvovaće narednih meseci i na nekoliko svetskih festivala, a glavne uloge igraju Mihajlo Z. Jovanović, Ana Aćimović, Radivoj Knežević, Srđan Jovanović, Predrag Damjanović, Ivan Đorđević, Bojan Zogović, Nataša Miljuš, Aleksandar Gligorić, Mariana Aranđelović, Srđan Miletić i Dragan Đorđević.

Đorđević je diplomirao režiju na Fakultetu dramskih umetnosti dugometražnim dokumentarnim filmom “Made in Serbia”, zahvaljujući kojem je uspeo da obezbedi i sredstva za “Život i smrt porno bande“.

Film je podržan i sredstvima Skupštine grada Beograda, na konkursu za stimulaciju filmskih ostvarenja.

“Porno banda” premijerno je prikazana početkom godine na 37. FEST-u i nedavno na Cinema City festivalu u Novom Sadu, gde je dobio specijalno priznanje žirija kritike FIPRESCI, uz ocenu da “hrabro i tematski i stilski pomera granice domaćeg filma, da bi opravadano, sirovim izrazom i neobuzdanom energijom, smisleno i potresno progovorio o nakaznosti sveta u kojem živimo, u isto vreme praveći inteligentu metaforu o sociopatološkim posledicama 90-ih godina u Srbiji”.

“Porno banda” nagrađena je prethodno i na FEST-u priznanjem “Nebojša Đukelić” Udruženja filmskih novinara i kritičara, koje se dodeljuje za najbolji film u svim sekcijama.

Dragojević je za “Svetog Georgija”, koji je već prikazan u bioskopima, nagrađen za režiju u Novom Sadu, a Lazar Ristovski dobio je nagradu za najboljeg glumca.

“Sveti Georgije” je potresna priča o srpskom mentalitetu i učešću u Prvom svetskom ratu, s paralelama sa skorašnjom istorijom 90-ih na prostoru bivše Jugoslavije, a zasnovana je na drami Dušana Kovačevića, koji je i scenarista tog filma, u produkciji kuće “Zilion”.

Iako je radnja smeštena u vreme Prvog svetskog rata, kada je Srbija izgubila gotovo 50 odsto muškog stanovništva, film “Sveti Georgije ubiva aždahu” - nacionalni projekat Srbije i Republike Srpske, podseća i na nedavnu prošlost na prostoru bivše Jugoslavije, uključujući nerealne i od naroda otuđene ratne vođe, težak položaj ratnih invalida, ratnu siročad i šverc kao jedini isplativi biznis.

Radnja filma događa se 1914. godine, u selu na obali Save - prirodnoj granici tadašnje Srbije sa moćnom Austrougarskom, čije stanovništvo čine telesno sposobni seljani, potencijalni vojni regruti, i veterani koji su u balkanskim ratovima ostali invalidi.

Među njima su i mladi Gavrilo, koga igra Milutin Milošević, i lokalni žandar Đorđe (Ristovski), koji su upleteni u nesrećni ljubavni trougao s gradskom lepoticom Katarinom (Nataša Janjić), Gavrilovom devojkom koju on odbacuje nakon što je u ratu izgubio ruku. Iz ljubavi prema Gavrilu, da bi mu bila što bliže, Katarina se udaje se za Đorđa, a seljane skandalizuje slobodnim i za to doba feminističkim ponašanjem - gaji cveće u vreme kada se okopavalo samo ono što može da se jede, slika, puši cigare, brani žene od nasrtaja pijanih muževa… Gavrilo je takođe oženjen - Jelenom, udovicom saborca koji je poginuo na frontu na kojem je on izgubio ruku, kada ga je Đorđe sprečio da se i sam ubije zbog ranjavanja.

Još uoči “Velikog rata”, invalidi su podozrivi prema telesno sposobnim seljanima, a po odlasku na front počinju da se brinu za žene i sestre kod kuće, koje su ostale sa ratnim “škartom”. Umesto očekivanog pojačanja, srpska komanda, da bi sprečila pobunu, šalje invalide na front, a kao u antičkoj tragediji, nekadašnji saborci Gavrilo i Đorđe zajedno ginu, dok njihove leševe na kraju odvoze Katarina i Jelena, suparnice sjedinjene u bolu.

Reditelj Dragojević, poznat i po filmovima “Mi nismo anđeli”, “Lepa sela lepo gore” i “Rane”, želeo je da snimi “Svetog Georgija” još pre desetak godina, ali je osujećen NATO bombardovanjem. Snimanje je konačno počeo u maju 2007, zahvaljujući podršci vlada Srbije i RS, evropskog fonda Eurimaž (Eurimage) i koproducenata.

U filmu igraju i Bora Todorović, Zoran Cvijanović, Dragan Nikolić, Predrag Vasić, Branislav Lečić, Boris Milivojević, Branislav Lečić, Srđan Timarov, Slobodan Ninković, dečak Predrag Vasić, kao i Milena Dravić, koja će 6. jula proglasiti 38. SOFEST zatvorenim.

Osim “Porno bande” i “Svetog Georgija”, koji su među devet filmova u konkurenciji za nagrade, u pratećem programu biće prikazan u prepodnevnim satima film kompanije Volt Dizni “Trka do uklete planine”, dok će 5. jula na programu biti “Čudovišta protiv vanzemaljaca”. U takmičarskom programu 5. jula biće prikazana nagrađivana antiratna drama “Turneja” Gorana Markovića, kandidat Srbije za Oskara ove godine, i “Beogradski fantom” Jovana Todorovića, zasnovan na istinitom događaju iz 1979. godine, kada je mladić po imenu Vlada Vasiljević izluđivao tadašnju narodnu miliciju vožnjama po centru Beograda u ukradenom belom “poršeu”.

SOFEST je počeo 2. jula novim filmom Miroslava Momčilovića “Čekaj me, ja sigurno neću doći”, dok je drugog dana 38. SOFEST-a, posle jutarnje projekcije filma “Hotel za pse” u pratećem programu, publika mogla da vidi u konkurenciji komediju “Drug Crni u NOB-u” Radojka Markovića, “Tamo i ovde” Darka Lungulova i “Zona mrtvih” Milana Konjevića i Milana Todorovića.

Ispred filma “Tamo i ovde” publici su se poklonili Lungulov, glumci Mirjana Karanović i Feđa Stojanović i kompozitor Dejan Pejović, kao i ekipa filma “Zona mrtvih” - Miodrag Krstović, Iskra i Vukota Brajović, Stiv Steve Agnew i reditelji Konjević i Todorović.

Film “Tamo i ovde”, posle velikog uspeha na nedavnom Trajbeka festivalu, na kojem je proglašen najboljim filmom o Njujorku, učestvuje 5. i 6. jula i na 44. Filmskom festivalu u Karlovim Varima, u programu prema izboru kritičara uglednog filmskog časopisa “Varajeti”.

Sajt SOFEST-a je www.ffs.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)