Premijere domaćih dokumentaraca na 14. Beldocsu
Film “Pejzaži otpora”, svojevrsno putovanje kroz sećanja antifašističke borkinje Sofije Sonje Vujanović (97), jedne od prvih partizanki u Srbiji, koja je bila i među vođama pokreta otpora u Aušvicu, imaće srpsku premijeru na 14. Beldocsu nakon svetske na jubilarnom, 50. festivalu u Roterdamu i učešća na prestižnim festivalima dokumentarnog filma širom sveta, uključujući i 27. Sarajevo film festival.
Dok Sonja priča, film vodi gledaoce kroz pejzaže njene revolucionarne mladosti – šume i planine Srbije i blatnjavi teren Aušvica, zabeležene onako kako izgledaju danas, kao i kroz njen mali stan u centru Beograda, gde živi sa mužem i mačkom. Kao sjajna pripovedačica, Sonja je u stanju da priča o događajima iz prošlosti bez “naknadne pameti”, čime direktno prenosi gledaoce u specifičnu atmosferu i način razmišljanja koje je iznedrio antifašistički otpor u Jugoslaviji. Kroz njenu priču koja putuje kroz vreme, ka telima novih generacija, film sugeriše da je uvek moguće misliti i vršiti otpor.
Na 14. Beldocs, posle svetske premijere u takmičarskom programu “East of the West” prestižnog Festivala u Karlovim Varima, stiže i film “Koreni” Tee Lukač, duboko intimno ostvarenje snimano u rediteljkinom rodnom mestu Dvoru na Uni, koji je napustila sa šest godina zbog rata. Međutim, “Koreni” nisu film o ratu, već o pričama koje se bore da ne budu zaboravljene.
Film “Koreni” čine priče koje nosi sedam različitih grupa putnika, simbolično uređene tako da prate životni ciklus - od detinjstva do starosti i finalnog odsustva. Tu su i priče o ekološkim problemima, očuvanju tradicije i gledanju unazad na život uoči njegovog kraja.
Među filmovima u konkurenciji 14. Beldocsa je i “Sent Kler Cemin, Psiha” Svetlane Cemin predstavlja intimni portret vajara postmoderniste Senta Klera Cemina i dubok odraz na stvaranje njegovog remek-dela “Psiha”. Ovaj obzervacioni dokumentarni film snimljen je u periodu od pet godina i odražava proces stvaranja “Psihe” od početne faze, u njegovom studiju u Bruklinu, preko završnih radova u Kini i posete Brazilu odakle potiče, do krajnjeg odredišta u Klivlendu u Ohaju.
U filmu “Telenovela, sivo u koloru” reditelj Filip Martinović, rođen u Beogradu a odrastao u Barseloni, postavlja sebi jedno, na prvi pogled, jednostavno pitanje - odakle sam? U potrazi za odgovorima, zajedno sa Etiopljankom Ašom, čija je prošlost još komplikovanija od njegove, odlutaće na daleka mesta na kojima im se priviđaju scene iz španskih serija.
U filmu “Ptica” mladi srpsko-američki reditelj Oliver Ćirić prati život Martija, uličnog zabavljača u Bostonu i pita se: “Da li je klovn danas mrtav?” Autor u debitantskom dugometražnom dokumentarnom filmu istražuje da li svrha klovna kao izvođača odumire i bledi, i to ne samo zbog pandemije korona virusa, već kao grana umetnosti uopšte, i na tom putu stvara osećajan portret potpune predanosti jednom danas zanemarenom umeću.
U filmu “Zemlja” reditelj Marko Šipka slika Smiljku, staricu koja živi sama na rubu šume, okružena napuštenim, polurazrušenim kućama, nemim ostacima rata, koja se bori da živi od zemlje i u skladu sa okruženjem. Ovaj opservacioni dokumentarac prati Smiljkinu dnevnu rutinu, naglašavajući specifičnu, sporu prolaznost vremena, duboku povezanost s prirodom i radost i slobodu koju donosi samodovoljnost.
Iz prestižnog programa Burning Lights festivala Visions du reel u Nionu dolazi nam blagii duhoviti igrano-dokumentarni film “Dida” bračno-rediteljskog para Korine Švingruber Ilić i Nikole Ilića. Ovaj film prati Nikolu koji je napustio Srbiju da bi sledio svoje srce u Švajcarskoj, pa od tada njegov život dele dve zemlje i tri žene: njegova majka, baka i supruga. Kako njegova baka počne da se sa sve više teškoća stara o njegovoj majci, odgovornost pada na Nikolu.
Filmovi u srpskom takmičarskom programu 14. Beldocsa takmiče se za nagrade za najbolji domaći film (u iznosu od 2.000 evra u dinarskoj protivvrednosti), za najbolju fotografiju (500 evra) i za najbolju montažu (500 evra), a pokrovitelj ovih nagrada je Filmski centar Srbije.
Pored tih sedam dugometražnih dokumentaraca takmičarskog programa, u drugim programskim celinama 14. Beldocsa biće prikazano još nekoliko kratkih i dugometražnih dokumentarnih filmova srpskih autora ili koprodukcija u kojima je značajno učešće srpske kinematografije.
U programu Povetarac publiku očekuje kratki srpski dokumentarni film “Posedim i poćutim ni o čemu” Nikole Stojanovića, u programu Naslovna strana - film “Pomirenje” Marije Zidar, realizovan u koprodukciji Slovenije, Srbije, Crne Gore i Kosova, a u programu Pejzaž srpski film “Prokop” Danila Stanimirovića. U selekciji Specijalne projekcije biće prikazani britansko-slovenačko-hrvatsko-bosanskohercegovačko-srpsko-severnomakedonska koprodukcija “Sava” Metjua Somervila, srpsko-hrvatsko-bosanskohercegovačko-poljsko-američka koprodukcija “Veštičji kotao” Branislava Jankića i, na otvaranju Beldocsa, već najavljeni film “Fejt i Branko“ u režiji Ketrin Hart.
Beldocs će u 14. izdanju prikazati ukupno oko sto filmova u ustaljenim festivalskim programima: Međunarodni takmičarski program, Vatromet, Meteori, Povetarac, Naslovna strana, Udarni termin i drugim. U istim terminima biće održan i Beldocs Industry uz podršku EU kroz program Kreativna Evropa i podprogram MEDIA: Beldocs VR/AR Academy, Beldocs in Progress, Serbian Docs in Progress, Documentaries for Kids & Youth i Beldocs Market.
(SEEcult.org)
