Jubilarni, deseti Zagreb Film Festival (ZFF) predstavlja od 14. do 21. oktobra rekordan broj filmova iz najvećeg do sada broja zemalja, uz programske novitete i učešće stotinak gostiju iz regiona i sveta.
Jubilarno izdanje ZFF-a počelo je u bioskopu “Europa” projekcijom argentinskog filma “Poslednji Elvis”, debitantskog rada Armanda Boa, koji se obratio publici putem video poruke, a poznat je po radu na scenariju za film “Biutiful” Alehandra Gonzalesa Inaritua (Alejandro Iñárritu). “Poslednji Elvis” priča je o neobičnom argentinskom imitatoru Elvisu Prisliju koji na putu muzike i ludila mora birati između sna da bude Elvis i svoje porodice.
ZFF predstavlja na šest lokacija (Europa, Tuškanac, Zagrebački plesni centra, MSU, kao i nove lokacije Grič i Dokukino) stotinu filmova u deset filmskih programa, od kojih je pedesetak dugometražnih i kratkometražnih igranih i dokumentaraca koji su u konkurenciji za nagrade.
Uz popularne prateće programe “Velikih 5”, “Bibijada” i “Moj prvi film: Austrija”, ZFF predstavlja i tri nova prateća programa: “Moj 3. film”, “Špijunski film”, te retrospektivu austrijskog reditelja Mihaela Glavogera (Michael Glawogger).
Festivalski direktori Boris T. Matić i Hrvoje Laurenta posebno su istakli na otvaranju i prošireni edukativni program “Industrija Mladost!”, uz četiri raznovrsne filmske radionice i dva master klasa.
Otvaranje 10. ZFF-a, kojem je prisustvovala i ministarka kulture Andrea Zlatar Violić, proteklo je delom i u video podsećanju na prethodnih devet godina festivala, a Laurenta je iskoristio tu priliku i da zahvali svima koji su doprineli razvoju ZFF-a - od javnih struktura i sponzora, preko medija, do volontera i celokupne festivalske ekipe koja je “svake godine gotovo ne spavajući organizovala celu ovu priču”.
Posebno je zahvalio i publici ZFF-a, čije je jubilarno izdanje zvanično otvorila zamenica gradonačelnika Zagreba Jelena Pavičić Vukičević, navodeći da je jubilej ZFF-a “nešto posebno za grad Zagreb”.
ZFF, kako je istakla, “obiluje izvrsnim programom, bogatom koncepcijom, te raznolikim autorskim poetikama, najnovijim i najboljim filmskim pričama”, a ono što je posebno važno za Grad Zagreb je to da je jako dobro posećen”.
Na otvaranju ZFF-a uručena je i nagrada “Albert Kapović”, koju je pre dve godine ustanovila Hrvatska udruga producenata u spomen na preminulog utemeljivača Hrvatskog audiovizualnog centra. Nagrada se ddoeljuje za licima koja su se tokom godine istaknule u radu u području filmske umetnosti ili čije je delovanje značajno doprinelo kvalitetu i promociji hrvatskog filma, a ovogodišnji laureat je Siniša Juričić.
Jurišić je nagrađen za izuzetan međunarodni angažman na budžetiranju i produkciji dokumentarnih filmova, a posebno za koproducentski rad na dokumentarcu “Poslednja ambulantna kola Sofije”, filmu koji je uz brojne smotre bio uvršten i u jedan od zvaničnih programa ove godine u Kanu.
“Domaći film redak je gost u službenim programima najprestižnijih svetskih festivala, pa se učešće i uspeh u Kanu može oceniti i kao bitan iskorak hrvatske kinematografije”, istakao je u obrazloženju prof. Vedran Mihletić koji je Juričiću uručio nagradu.
Inače, trećina dugometražnih igranih filmova u konkurenciji ZFF-a nastala je pod rediteljskom palicom autorki - čak četiri filma režirale su žene, od kojih su dve iz regiona - Aida Begić i Maja Miloš, dok je peti rezultat muško-ženskog autorskog dvojca.
Među njima su intrigantan film “Vadžda” Haife Al Mansour, prve žene reditelja u Saudijskoj Arabiji koja dosadašnjim kratkometražnim opusom beskompromisno podstiče na raspravu i progovara o tabu temama tamošnje kulture. “Lore” je drugi film australijske rediteljke Kejt Šortland (Cate Shortland), a regiju zastupaju Aida Begić iz Bosne - filmom “Deca” koji je kandidat BiH za Oskara, a osvojio je pohvalu kanskog žirija u programu “Izvestan pogled”, te Maja Miloš iz Srbije, autorka koja je nagrađivanim prvencem “Klip” na surov način predstavila svet tinejdžera u beogradskom predgrađu i izazvala burne reakcije u svetu filma.
Autorski dvojac Džonatan Dejton (Jonathan Dayton) i Valeri Faris (Valerie), poznat publici po komediji “Mala Miss Amerike”, sada se predstavlja filmom “Ruby Sparks”.
Na ZFF se vraća i rumunski autor Radu Žude (Jude) - crnom komedijom “Svi u našoj porodici”, ovenčanom nagradom Srce Sarajeva za najbolji film na sarajevskom festivalu.
Publika će videti i “Decu Kinšase” Belgijanca Marka-Henrija Vajnberga (Marc-Henri Wajnberg) koji koristi elemente dokumentarizma kako bi dočarao okrutnu praksu iz glavnog grada Konga u kojoj je 30.000 dece optuženo da s u vešci.
Glavni program sa ukupno 12 filmova u konkurenciji dopunjen je i hrvatsko-slovenačkim omnibusom “Zagrebačke priče vol. 2” (Hana Veček, Sara Hribar, Aldo Tardoži, Ivan Sikavica, Josip Visković, Radoslav Jovanov Gonzo), koji nije u trci za nagrade.
Dokumentarni program obuhvata 16 naslova, od kojih se četiri bave konceptualnim umetnicima: “Marina Abramović: Umetnik je prisutan” “Ai Weiwei: Never Sorry”, te holandski “Jahači ledenjaka” o živopisnom putovanju dvoje umetnika na Island i “Moje ime je Janez Janša”, u režiji istoimenog konceptualnog umetnika iz Slovenije, jednog od trojice koji su promenili svoja imena u ime identično slovenačkom premijeru. Janšin film imaće pritom svetsku premijeru na ZFF-u.
Biće prikazani i “Radioman” u režiji Meri Ker (Marry Kerr), portret beskućnika koji je ostvario više od stotinu kameo uloga u holivudskim hitovima, te “Poslednji član” o svetu osnivača islandskog Muzeja falusa.
Hrvatsku dokumentaristiku predstavljaju “Čedo” Nikole Strašeka i “Goli otok” Darka Bavoljaka.
Kratkometražna hrvatska produkcija objedinjena je u programu “Kockice”, a reč je o 11 naslova mladih autora i autoriki, od kojih će većina biti premijerno prikazana na ZFF-u.
Novost “Kockica” je saradnja s Društvom hrvatskih filmskih reduielja koji će pobedniku tog programa osigurati 10.000 kuna kao podsticaj za dalji rad.
Posebno bogat prateći program desetog izdanja ZFF-a donosi tri stalne sekcije - “Biblijadu”, “Velikih 5” i “Moj prvi film”.
Tako ni najmlađa publika neće ostati uskraćena za izbor nekih od najboljih nezavisnih kratkometražnih i dugometražnih filmova, prilagođenih njihovom uzrastu, dok program “Velikih 5” donosi aktualne filmove pet velikih evropskih kinematografija, među kojima je i novo ostvarenja Andree Arnold “Orkanski visovi”, kao i Matea Garonea “Reality”.
“Moj prvi film” nudi pogled na filmske početke autora koji su obeležili recentnu austrijsku kinematografiju, poput Mihaela Hanekea (Michael Haneke) i Ulriha Zajdla (Ulrich Seidl).
Tri novine unutar pratećeg programa su “Špijunski film”, “Moj 3. film” i retrospektiva Glavogera, koji je član žirija ZFF-a.
S Glavogerovim opusom publika će moći da se pobliže upozna kroz dva filma iz trilogije o globalizaciji - “Megagradovi” i “Smrt radnika”, te filmove “Ulični zvuci”, “Haiku”, “Francuska, evo nas”, “Contact High” i “Ulične žrtve”.
Program “Špijunski film: Celuloidna zavesa - evropski hladni rat na filmu” donosi naslove nastale između 1960. i 1974. sa obe strane Gvozdene zavese, među kojima su i “Hiljadu očiju doktora Mabusea” kultnog Frica Langa (Fritz).
“Moj 3. film” predstavlja priliku da publika ZFF-a ostane u toku sa stvaralaštvom autora koji su se dokazali debitantskim i drugim ostvarenjima (Xavier Dolan, Andrej Zvjagincev...).
O najboljim naslovima takmičarskog programa odlučivaće tročlani žiri, a u kategoriji dugometražnog i kratkometražnog filma to su reditelj Markus Schleinzer, reditelj prošlogodišnjeg ZFF-ovog laureata “Michael” i kasting menadžer Hanekeovih filmova, zatim Jovan Marjanović, producent i rukovodilac industrijskog dela SFF-a, te Maurizio Braucci, scenarista Garoneovih filmova “Gomora” i “Reality”.
Žiri za dokumentarni film, osim Glavogera, čine i hrvatski reditelj Miroslav Sikavica i direktorka One World Human FF-a, Hana Kulhánkova.
O najboljem kratkom filmu iz programa “Kockice” odlučiće žiri u sastavu: Christian Denier, selektor Festivala kratkometražnog filma Klermon-Feran, reditelj Danilo Šerbedžija i glumica Hristina Popović.
ZFF, inače, i ove godine gostuje u Rijeci (Art-kino Croatia), te u Centru za kulturu Čakovec i prvi put u bioskopu “Sloboda” u Dubrovniku.
ZFF drugu godinu zaredom podržava Hrvatski Telekom koji će putem MAXtv videoteke omogućiit publici širom Hrvatske, koja nije u mogućnosti da poseti Zagreb, da uživa u premijernim naslovima sa ovogodišnjeg i hitovima sa prošlogodišnjeg festivala.
ZFF finansijski podržavaju Ured za kulturu Grada Zagreba, HAVC i evropski MEDIA program.
Festivalski sajt je www.zagrebfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)