Rimska Srbija u Akvileji
Narodni muzej u Beogradu pripremio je, u saradnji sa fondacijom Akvileja iz Italije, izložbu “Blago i carevi – raskoš rimske Srbije”, koja će biti održana od 10. marta do 3. juna u Palati Meizlik u Akvileji, a obuhvata period od I do VI veka.
U 2018. godini, koja je proglašena Evropskom godinom kulturnog nasleđa, na izložbi će biti predstavljeni izuzetni predmeti kulturnog nasleđa Srbije, uključujući eksponate iz reda najznačajnijih ostvarenja umetnosti i zanatstva vremena kada je teritorija današnje Srbije činila integralni deo Rimske imperije, saopštio je Narodni muzej.
Eksponati na izložbi potiču iz širokog hronološkog okvira između I i VI veka, odnosno počev od ranog Rimskog carstva, preko perioda Tetrarhije, sve do vremena Konstantina Velikog i perioda ranog hrišćanstva. To je upravo i vreme kada je grad Akvileja bio jedan od najvećih i najbogatijih gradova Carstva na tlu današnje Italije.
Zahvaljujući svom geografskom položaju i impresivnom razvoju, Akvileja je postala veoma važno žarište širenja kulturnih uticaja koji su, dolinom reke Save, iz severne Italije dopirali na Balkan. Izuzetni i sami po sebi, eksponati izložbe “Blago i carevi – raskoš rimske Srbije” biće predstavljeni u kontekstu istorijskih i kulturnih događaja koji su značajno oblikovali taj dugi istorijski period.
Postavka obuhvata 61 eksponat iz Srbije, među kojima je 30 iz fonda Narodnog muzeja u Beogradu. Takođe, tu su i predmeti iz drugih muzeja: Muzeja Vojvodine (3); Narodnog muzeja u Požarevcu (1); Muzeja Srema (10); Narodnog muzeja u Nišu (4); Muzeja Krajine u Negotinu (1); Muzeja grada Beograda (3); Narodnog muzeja u Zaječary (8), kao i jedan iz privatne kolekcije.
Šlem maska, Smederevo, 2. vek, barodni muzej u Beogradu
U Palati Meizlik na značaj i moć rimskih imperatora uputiće raznorodni eksponati poput paradnih šlemova i vladarskih skiptara. U postavku će biti uvršteni i carski portreti u bronzi, poput portreta imperatora Trajana, kao dela monumentalne skulpture sa mosta na obali Dunava na Đerdapu, sa svim odlikama realizma rimske portretne umetnosti, svojstvenog I i početku II veka, kao i moćni portet Konstantina Velikog, rođenog u Nišu, imperatora koji je svoju viziju o toleranciji prema progonjenim hrišćanima ostvario Ediktom 313. godine u Milanu, promenivši pogled na svet ljudi tog doba i dalje tokove istorije. Pored portreta ta dva imperatora-vizionara biće izloženi i portreti rimskih vladara III veka, careva Albina, Makrina i Kara, ali i portreti od porfira iz vremena Tetrarhije, kao što je portret Galerija iz Romulijane - Gamzigrada ili portret Konstancija II iz Sirmijuma.
Na izložbi u Italiji će biti i izuzetna grupa tetrarha iz Gamzigrada, carske Romulijane, kao i veličanstvena Beogradska kameja izvedena u višeslojnom sardoniksu, a u slavu pobede Konstantina Velikog nad varvarima.
Izložba će osvetliti i period promena Rimske imperije u provincijama na tlu današnje Srbije, period raskošnih carskih palata i gradova: Medijanu Konstantina Velikog, Romulijanu (Gamzigrad), rodno mesto cara Galerija, Šarkamen Maksimina Daje ili Sirmijum, jednu od četiri zvanične prestonice Rimskog carstva u kojoj se nalazila palata Konstantina Velikog i njegovog sina Konstancija II.
Među eksponatima su najavljeni i monumentalni, bogato dekorisani pozlaćeni vojni šlemovi sa početka IV veka iz Berkasova i Jarka, pronađeni u blizini carskog Sirmijuma iz vremena bitaka koje su radi prevlasti između sebe vodili Konstantin Veliki i Licinije.
Pored eksponata koji veličaju carsku moć, biće izložena i dela koja svedoče o religiji i verovanjima, kao i o promenama tokom dugog istorijskog perioda koji izložba prati: reljefi boga Mitre, statuete Asklepija i Higije iz Medijane, glave boginje Venere iz Sirmijuma i Medijane, Herkula iz Gamzigrada.
Izložba se realizuje u okviru kulturne saradnje Italije i Srbije, pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Srbije, u kojem je i predstavljena 7. marta.
Postavku prati i dvojezičan katalog na engleskom i italijanskom, koji je plod saradnje srpskih i italijanskih stručnjaka.
Autorka izložbe i koeditorka publikacije je dr Ivana Popović, naučni savetnik, koordinator izložbe je mr Deana Ratković, muzejski savetnik.
(SEEcult.org)
