Sonja Savić – Devojka iz grada, u Puli
Multimedijalna izložba posvećena životu i delu prerano preminule glumice i svestrane umetnice Sonje Savić otvorena je u Srpskom kulturnom centru u Istri u okviru zvaničnog programa 66. Pulskog filmskog festivala, povodom 35-godišnjice Zlatne arene koju je dobila za ulogu u filmu “Šećerna vodica” Svetislava Prelića.
Izložba “Sonja Savić: Devojka iz grada” Umetničke galerije “Nadežda Petrović” u Čačku, svečano otvoreena 11. jula, obuhvata plakate posvećene njenim filmovima i pozorišnim ulogama, kao i pet umetničinih radova koji se mogu svrstati u antologiju eksperimentalnog i alternativnog filmskog i video stvaralaštva.
Izložbu je predstavio direktor SKUC-a Milan Rašula, a otvorila ju je direktorka Pulskog festivala Gordana Restović, zahvalivši domaćinima na petogodišnjoj saradnji.
Miroljub Vučković iz Filmskog centra Srbije predstavio je Sonju Savić (1961-2008) kao građanina planete kojoj su bile bliske umetničke veličine poput Pitera Bruka i Boba Vilsona. Istakao je da je Sonja Savić bila izuzetno senzibilna i pametna, te da je stvarala i probleme svojim rediteljima, ali je savršeno nosila sve uloge, koje su mahom bile i pisane baš za nju. Vučković je istakao i da srpska, jugoslovenska i evropska kinematografija ne bi bile iste bez filmova u kojima je glumila Sonja Savić, a ti filmovi svakako ne bi bili isti bez nje.
Direktorka PFF-a Gordana Restović, foto: SKUC
Generalni konzul Srbije u Rijeci Goran Petrović pohvalio je uspešnu sinergiju Istarske županije, Pulskog filmskog festivala i SKUC-a, te naglasio kako je Sonja Savić ostavila trag ne samo na kulturnoj, već i na javnoj i političkoj sceni.
Celokupnu postavku predstavio je jedan od autora izložbe Predrag Živković, koji je podsetio da je Umetničkoj galeriji “Nadežda Petrović” ostavljen legat sa svom zaostavštinom Sonje Savić, te da se u njenoj rodnoj kući u čačanskom selu Donja Gorevnica nalazi Spomen-soba i da je u osnivanju i multimedijalni centar koji bi trebalo da postane mesto okupljanja mladih ljudi koji će stvarati nova dela u oblasti alternativnog teatra, filma, videa, muzike i vizuelnih umetnosti.
Živković je napomenuo da su, uz plakate, popis odigranih filmskih i televizijskih rola, fotografije, citate i nagrade glumice koja nije prihvatala status filmske zvezde i koja je bila bliska alternativnim pozorišnim izrazima, ipak suština izložbe njeni autorski radovi. Na vrhuncu glumačke karijere, videvši da njeno interesovanje nadilazi medij klasičnog filma, Sonja Savić se okrenula samostalnim projektima, muzici i videu, a svoj prvi autorski film realizovala 1996. godine, podsetio je Živković. Pulska publika u sklopu multimedijalne izložbe može da vidi njenih pet radova, među kojima su i "Play" i "Šarlo te gleda" koji se po važnosti i umetničkoj vrednosti mogu svrstati u antologiju eksperimentalnog i alternativnog filmskog i video stvaralaštva na prostoru bivše države, iako njen rediteljsko-scenaristički rad još uvek nije afirmisan na pravi način.
Na otvaranju izložbe beogradska novinarka Tatjana Nježić pročitala je pismo slavne glumice Milene Dravić o sećanjima na Sonju Savić, koja joj je još kao dete tražila autogram, a kasnije ju je, kao koleginicu, prepoznala na snimanju filma "Šećerna vodica".
Milena Dravić, najnagrađivanija glumica u Puli i "Sonjina komšinica", kako se u pismu potpisala, navela je, između ostalog, da je Sonja Savić branila urbani film, bezrezervno se dala muzici i borila se protiv primitivizma. "Znala je Sonja o glumi mnogo, o filmu sve", istakla je Milena Dravić.
Tatjana Nježić je originalno pismo Milene Dravić, koje joj je slavna glumica dala na čuvanje, poklonila Umetničkoj galeriji “Nadežda Petrović”.
Prošle godine, inače, u SKUC-u je uoči Pulskog festivala otvorena bila izložba posvećena Mileni Dravić i prestavljena monografija o njenom životu i karijeri autorke Tatjane Nježić, a slavna glumica bila je gošća i na svečanom otvaranju 65. PFF-a na kojem je pozdravljena ovacijama. Preminula je nekoliko meseci kasnije – 14. oktobra 2018. u Beogradu.
Izložba “Sonja Savić: Devojka iz grada” gostovala je od 2013. godine, kada je prvi put priređena u Čačku, u desetak gradova u Srbiji i okruženju, a 2018. godine u Jugoslovenskoj kinoteci bila je predstavljena dopunjena postavka, uz retrospektivu filmova povodom desete godišnjice njene smrti.
U SKUC-u će biti otvorena do kraja 66. Pulskog festivala, odnosno do 21. jula.
(SEEcult.org)
