Biblioteka grada Beograda pridružuje se obeležavanju stogodišnjice smrti velikog ruskog pisca Lava Nikolajeviča Tolstoja izložbom knjižnog materijala, među kojima je i retka zbirka njegovih najranijih prevoda u Srbiji sa kraja 19. i početka 20. veka, kao i Tolstojeva prepisku sa Anđom Petrović, sestrom srpske slikarke Nadežde Petrović, povodom aneksione krize Bosne i Hercegovine 1908. godine.
Izložba “Sva lica Tolstoja”, koja će biti otvorena od 7. do 18. decembra, obuhvata i malu zbirku karikatura inspirisanih Tolstojem, koji je glorifikovan i osporavan, često pogrešno tumačen, zabranjivan i anatemisan, ali nikada zaboravljan - i danas se o njemu piše, čita, govori, misli.
Građu za izložbu čini vredan knjižni materijal iz fondova Biblioteke grada Beograda, Narodne biblioteke Srbije, biblioteke Ruskog doma u Beogradu, biblioteke Katedre za slavistiku Filološkog fakulteta, kao i eksponati iz privatne kolekcije.
Izložba je osmišljena kao završnica ciklusa predavanja “Lav Tolstoj - nova čitanja”, koji je tokom novembra i u prvoj nedelji decembra organizovan u Biblioteci grada radi predstavljanja modernih naučnih tumačenja i novih čitanja, ali i popularne interpretacije Tolstojevog lika i dela.
U okviru tog ciklusa, 7. decembra profesorka Ana Jakovljević sa Filološkog fakulteta u Beogradu održaće predavanje “Oslobadjanje Tolstoja - legenda o bekstvu”.
Izložbu će otvoriti direktorka Biblioteke grada Beograda Jasmina Ninkov i ataše za kulturu Ruske Federacije u Beogradu Aleksandar Konanihin.
Stogodišnjica smrti Tolstoja, klasika ruske i svetske književnosti, velikog mislioca, filosofa, pedagoga i publiciste, obeležava se brojnim programima u Rusiji, pre svega u njegovoj Jasnoj Poljani i Moskvi, a niz memorijalnih programa priređen je i van otadžbine tog genija.
Tolstoj je preminuo 7. novembra 1910. godine po starom, odnosno 20. novembra po novom kalendaru. Umro je u zoru, na železničkoj stanici Astapovo u Lipeckoj oblasti, 400 kilometara udaljenoj od Moskve, u kojoj je proveo poslednjih sedam dana života. Deset dana pre smrti, Tolstoj je noću tajno napustio svoj dom u Jasnoj Poljani.
U Jasnoj Poljani i Ruskoj biblioteci u Moskvi održane su 22. novembra večeri sećanja na Tolstoja, a organizovan je i međunarodni forum o njegovom delu.
U memorijalnom muzeju Dostojevskog u Sankt Peterburgu priređena je izložba “Fjodor Dostojevski i Lav Tolstoj”, otvorena do kraja godine.
Na dan Tolstojeve smrti u bioskopima 12 zemalja priređen je “vikend Lava Tolstoja”, a skupovi posvećeni njegovom delu organizovani su i u Itaiji, Rumuniji, Francuskoj, SAD...
Muzej u Jasnoj Poljani je, na zahtev Finske, Švajcarske i Nemačke, pripremio i poslao u te zemlje odgovarajući dokumentarni materijal i tematske postavke, pa je izložba u Helsinkiju posvećena idejama tolstojstva, Cirih predstavlja njegova književna dela, dok je Nemce najviše zainteresovao aspekt “Tolstoj i Nemačka”.
U Rusiji se od 2003. godine, kada je obelezena 175-godišnjica rođenja Tolstoja, dodeljuje književna nagrada “Jasna Poljana”, čiji su laureati savremeni autori čija su dela orijentisana na humanističke i moralne vrednosti na tragu tradicije klasične ruske književnosti i stvaralaštva Tolstoja.
Prvi dobitnici su bili Viktor Lihonosov za novelu “Jesen u Tamaniju” i Vladislav Otrošenko za povest “Dvorište pradede Griše”.
Dobitnik nagrade “Jasna Poljana” za 2010. godinu, u kategoriji “21. vek”, je Mihail Tarkovski, nagrađen za roman “Zamrznuto vreme”, dok je u kategoriji “savremena klasika” pobedio Mihail Kurajev.
Sajt Tolstojevog muzeja “Jasna Poljana” je www.yasnayapolyana.ru, a o njegovom opusu posvećeni su i sajtovi www.tolstoy.ru i http://tolstoy-nasledie.rsl.ru
(SEEcult.org)