Svečano počela 61. Pula
Hrvatski program 61. Pulskog filmskog festivala, svečano otvoren 19. jula u Areni, predstavlja 11 dugometražnih i 12 kratkih filmova, među kojima je više koprodukcija i debitantskih radova, kao i nova ostvarenja ranijih dobitnika Zlatne arene Kristijana Milića i Zvonimira Jurića.
Pulski festival prvi put ne prikazuje sve prijavljene domaće filmove, već je od 21 dugometražnog i 28 kratkih filmova Umetnički savet napravio izbor, među kojima su i koprodukcije sa Srbijom, BiH, Makedonijom, Slovenijom, Nemačkom, Francuskom, Češkom, Slovačkom i SAD.
Umesto prvobitno najavljenih 12 filmova u dugometražnoj konkurenciji, biće prikazano 11, jer je film “Svinjari” Ivana Livakovića povučen nakon što su producenti saopštili da zapravo nije dovršen.
Pulska publika propušta još nekoliko očekivanih i tek dovršenih hrvatskih i manjinskih koprodukcijskih filmova – “Takva su pravila” Ognjena Sviličića, “Ti mene nosiš” Ivone Juke, “Cure” Andreje Štake i “Otok ljubavi” Jasmile Žbanić, i to zbog pravila učešća na međunarodnim festivalima, na kojima će imati premijere.
Predsednik Ivo Josipović, foto: Filip Beusan
Festival je zvanično otvorio u punoj Areni hrvatski predsednik Ivo Josipović, a uoči tradicionalnog vatrometa, publici su se obratili i ministarka kulture i predsednica Veća Pulskog festivala Andrea Zlatar Violić, direktorka Gordana Restović i predsednik Umetničkog saveta Hrvoje Pukšec.
“Sedam hiljada gledalaca na jednom mestu najveće je priznanje domaćem stvaralaštvu”, rekla je Gordana Restović, dodajući da će Arena i narednih sedam dana biti dom filmu i filmskim umetnicima. Pukšec je istakao da, osim filmskih projekcija, program obuhvata i predavanja, okrugle stolove i radionice za filmske profesionalce i entuzijaste.
Ministarka kulture Andrea Zlatar Violić, predsednik Umetničkog saveta Hrvoje Pukšec i direktorka Pulskog festivala Gordana Restović, foto: Filip Beusan
Svečanost otvaranja 61. Pule započela je hrvatskom himnom u izvođenju Radojke Šverko i pijaniste prof. Vladimira Babina, nakon projekcije kratkog igranog filma “Žir po žir” reditelja Ivana Gorana Viteza, u kojem se pojavljuju direktor HAVC-a Hrvoje Hribar, direktor Zagreb film festivala i producent Boris T. Matić, reditelj Vinko Brešan, glumica Lucija Šerbedžija, te filmski kritičar i novinar Nenad Polimac.
Svečanosti otvaranja prisustvovali su i potpredsednik Hrvatskog sabora i izaslanik predsednika Sabora Josipa Leke, Nenad Stazić, istarski župan Valter Flego, te mnogobrojni gosti iz sveta filma i kulture.
Tradicionalni vatromet, foto: Matija Šćulac
Hrvatski program počeo je svetskom premijerom debitantskog krimi filma reditelja i scenariste Darka Šuvaka “Happy Endings” o ženi koja pljačka banku kako bi se izborila sa finansijskim problemima. To je koprodukcija Hrvatske i SAD, a glavne uloge igraju Areta Ćurković i Zlatan Zuhrić Zuhra.
Zagreb Cappuccino
U trci za nagrade su još tri debitantska filma koja takođe imaju svetske premijere.
“Zagreb Cappuccino” Vanje Sviličić o dve najbolje prijateljice u ranim 40-im, od kojih jedna prolazi kroz razvod braka, a druga, kosmopolitska “parti devojka”, uči je kako da nastavi da živi bez muža i porodice, zatim drama “Trebalo bi prošetati psa” Filipa Peruzovića o mladiću koji pokušava da sredi odnos sa devojkom i ocem, te “Vlog” Bruna Pavića o mladom intelektualcu koji na video blogu iznosi stavove i misli o životu nakon što je postao žrtva nepravednog društvenog sistema i situacija koje ga polako vode u potpunu materijalnu i egzistencijalnu propast.
Glavne uloge u filmu “Zagreb Cappuccino”, nastalom prema scenariju Vanje Sviličić i Ognjena Sviličića, igraju Mila Elegović i Nela Kocsis.
Vlog
U Peruzovićevom filmu, prema scenariju Tomislava Zajeca, glavne uloge igraju Franjo Dijak i Jadranka Đokić. Mladi reditelj je, inače, osvojio 2013. nagradu za najbolji kratki film na 60. Pulskom festivalu (Kava sa džemom).
Glavnu ulogu u Pavićevom “Vlogu”, za koji je napisao scenario sa Anamarijom Pavić, igra Matija Kučan.
Među filmovima u konkurenciji su i novi radovi ranijih laureata u Puli, među kojima je i Kristijan Milić, čiji će ratni akcioni film “Broj 55” takođe imati svetku premijeru, a nastao je prema scenariju Ivana Pavličića zasnovanom na istinitom događaju.
Broj 55
U filmu “Broj 55”, s Goranom Bogdanom u glavnoj ulozi, mala grupa hrvatskih vojnika u jesen 1991. godine upada u zasedu prilikom patrole, prisiljena da se sakrije u obližnju kuću i odatle pruži otpor udruženim snagama pobunjenih Srba, JNA i srpskih specijalaca.
Milić je 2007. godine trijumfovao u Puli filmom “Živi i mrtvi”, koji je osvojio osam Zlatnih arena, a bio je i jedan od reditelja omnibusa “24 sata” koji je dobio nagradu za najbolji debitantski film u Puli 2002.
Svetsku premijeru imaće i film “Kosac” Zvonimira Jurića, autora nagrađivanog ratnog filma “Crnci”, koji sada pripoveda o čoveku kome je davna greška potpuno promenila život.
Kosac
Glavnu mušku ulogu igra Ivo Gregurević, a žensku srpska glumica Mirjana Karanović.
Prema scenariju, koji je Jurić napisao sa Jelenom Paljan, glavni lik Ivo svojevremeno je osuđen zbog silovanja i od tada izbegava ljude, a i oni njega. Jedne noći sreće ženu koja je ostala bez benzina na putu, te radnika na benzinskoj i jednog policajca. Njihove sudbine se isprepliću, otkrivajući tako sumornu sliku njegovog života, ali i celog kraja koji je, kao i Ivo svojim zločinom, ostao zaustavljen i zarobljen ratom.
Jurić je na 56. Pulskom festivalu osvojio Zlatnu arenu za najbolju režiju za film “Crnci”, koji potpisuje sa Goranom Devićem.
Pulski festival premijerno predstavlja i hrvatsku dramu “Vjetar puše kako hoće” Zdravka Mustaća o plaćenom ubici koji dolazi u metropolu po zadatku, sa Mislavom Čavajdom i Ivanom Krizmanić u glavnim ulogama.
Vjetar puše kako hoće
Svetsku premijeru imaće i triler “Most na kraju sveta” Branka Ištvančića, prema scenariju Josipa Mlakića, koji je koprodukcija Hrvatske, BiH, Francuske i Srbije.
Ištvančićev film govori o nestanku jednog starca, bosanskog Hrvata, iz sela u koje se vraćaju srpske izbeglice. U kućama Srba su, međutim, bosanski Hrvati čija su sela uništena. Netrpeljivost prema Srbima povratnicima oseća se na svakom koraku - dočekuju ih rafalima iz kalašnjikova. U toj jezivoj atmosferi, nestaje starac Jozo, a policajac Filip, i sam nastanjen u srpskoj kući, treba da istraži slučaj. Iako su svi uvereni da je Jozu ubio neki Srbin povratnik, Filip predano započinje istragu i pritom otkriva i vlastite demone prošlosti.
Most na kraju sveta
Glavne uloge igraju Aleksandar Bogdanović i Sanja Radišić, a u ekipi glumaca iz ex-YU su i Jelena Perčin, Nela Kocsis, Rada Mrkšić, Jelena Jokić, Slaven Knezović, Vlatko Dulić, Slobodan Ćustić, Boro Stjepanović…
Ištvančić je poznat po filmu “Duh u močvari” (2006) koji je bio bioskopski hit i prvi igrani film za decu nakon 20 godina u Hrvatskoj.
Koprodukcija sa Srbijom je i crnohumorna komedija “Spomenik Majklu Džeksonu” beogradskog reditelja Darka Lungulova, čija je svetska premijera bila nedavno u Karlovim Varima.
Spomenik Majklu Džeksonu
Novi film Lungulova, u čijoj su produkciji učestvovale i Makedonija i Nemačka, priča je o berberinu Marku, večitom sanjaru, koji odlučuje da podigne spomenik Majklu Džeksonu kako bi privoleo razočaranu suprugu da odustane od namere da napusti i umirući grad u kojem žive i njega. Markova ideja privlači pristalice, ali i neprijatelje. Gradonačelnik koristi nacionalističku grupu Čista Srbija da ga spreči. Očajan, ali odlučan da uspe, Marko falsifikuje pismo kralja popa i tako uspeva da ubedi sve da Džekson dolazi na otkrivanje spomenika. Varošica najednom oživi, ljudi su puni elana i nade, a Marko uspeva da pridobije svoju ljubav da ostane. Tokom otkrivanja spomenika, međutim, iznenada stiže vest o smrti kralja popa…
Glavne uloge igraju Boris Milivojević i Nataša Tapušković, uz Mirjanu Karanović, kao i Dragana Bjelogrlića, Ljubomira Bandovića, Tonija Mihajlovskog, Baneta Trifunovića…
Baršunasti teroristi
U Karlovim Varima, ali 2013. godine, prikazan je i dokumentarni film “Baršunasti teroristi” Pavola Pekarčíka, Ivana Ostrohovskog i Petera Kerekesa, koprodukcija Hrvatske sa Češkom i Slovačkom, koju je imala priliku da vidi i publika ZagrebDoxa. Film govori o manjim i neuspelim terorističkim zaverama u bivšoj Čehoslovačkoj kroz priče trojice protagonista - prvi je hteo da digne u vazduh ukrašenu pozornicu za proslavu praznika rada u 70-im, drugi je planirao atentat na predsednika i početak antikomunističke revolucije, ali njegovo pismo CIA-i bilo je toliko naivno da mu se niko nije potrudio ni da odgovori, a treći je digao u vazduh komunističke plakate.
U trci za nagrade je i pustolovni dečji film “Šegrt Hlapić” Silvija Petranovića, koji je protekle sezone u hrvatskim bioskopima videlo više od 140.000 gledalaca.
Šegrt Hlapić
Takmičarski program kratkog filma nudi četiri debitantska dela – “Alke” Milana Rukavine i Miroslava Kosanovića, “Pragovi” Dijane Mlađenović, “Odvajanje” Nine Violić i “Kokoška” Une Gunjak, a u konkurenciji su i “6 pola 7” Dalije Dozet, “Generalka” Jasne Nanut, “Pokraj mene” Marte Prus, “Slučajno” Tanje Golić, “Ko da to nisi ti” Ivana Sikavice, “Kutija” Nebojše Slijepčevića, “Poklon predsednika Niksona” Igora Šeregija i “Zajedno” Daniela Kušana.
O nagradama odlučuje međunarodni žiri koji čine producentkinja Amra Bakšić-Čamo iz Bosne i Hercegovine, glumica Nataša Dorčić, montažerka Ivana Fumić i reditelj Antonio Nuić iz Hrvatske, te filmski kritičar “Holivud riportera” Nik Holdsvort (Nick Holdsworth) iz Velike Britanije.
Međunarodni program 61. Pule počeo je 12. jula, a obuhvata 17 filmova u konkurenciji za nagrade koje će dodeliti filmski autor Fridrik Tor Fridrikson (Thor Fridriksson), kome je posvećana retrospektiva, te filmski kritičar Leo Barraclough (Variety) i hrvatski reditelj Stanislav Tomić.
Pulski festival prikazaće do 26. jula ukupno oko 85 filmova, uključujući hrvatsku konkurenciju, te prateće programe.
Čovek nije tica
U cilju razvoja mlade publike, ove godine je, uz tradicionalni program za decu “Pulica”, uvedena i selekcija “Dizalica”, namenjena mladima od 16 do 21 godine.
Među novitetima 61. Pule je i “Pulska kinoteka”, zamišljena kao povratak u slavnu prošlost tog festivala i to prema izboru jednog uvaženog filmskog autora. Ove godine je selektor programa reditelj Rajko Grlić, koji je koncept odabira filmova opisao rečenicom "pulska godina koja mi je izuzetno bitna", a za njega je to 1965. Tada je u Puli prikazano 20 vrsnih filmova u glavnom takmičarskom programu, među kojima su i “Prometej s otoka Viševice” Vatroslava Mimice, “Tri” Aleksandra Saše Petrovića, “Doći i ostati” Branka Bauera, “Čovek nije tica” Dušana Makavejeva, te “Devojka” Puriše Đorđevića.
Festivalski program, koji uključuje i radionice, izložbe, koncerte i program za profesionalce, održava se na 15-ak lokacija.
Prošle godine, na jubilarnom 60. Festivalu igranog filma u Puli, najboljim filmom u Nacionalnom programu proglašena je drama “Odbrana i zaštita” Bobe Jelčića o svakodnevnom životu u podeljenom društvu, a u programu manjinskih koprodukcija trijumfovao je film “Krugovi” Srdana Golubovića iz Srbije, inspirisan herojskim delom mladog Trebinjca Srđana Aleksića ratnih 90-ih. Oba reditelja takođe su nagrađena, a njihovi filmovi odneli su i nagrade u većini kategorija, uz film “Šuti” Lukasa Nole.
Pokrovitelji Pulskog festivala su hrvatski predsednik Ivo Josipović, Ministarstvo kulture, grad Pula i Istarska županija.
Festivalski sajt je www.pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.
(SEEcult.org)
