Tesla - Čovek budućnosti
Muzej Nikole Tesle iz Beograda gostuje od 11. aprila u Cankarevom domu u Ljubljani izložbom “Tesla - Čovek budućnosti”, koja je inspirisana njegovim sagledavanjem smisla i posledica revolucije za koje je verovao da će se desiti u tehnološkoj i socijalnoj sferi života.
Osnovni cilj izložbe, čiji je autor direktor Muzeja Nikole Tesle, dr Branimir Jovanović, jeste da ukaže na celinu Teslinog genijalnog dela i da, s druge strane, skrene pažnju na vrednosti Tesle kao autentičnog i ranog mislioca globalizma koje su nepoznate širokoj publici i nedovoljno priznate među stručnjacima.
Nikola Tesla (1856-1943) je 1900. godine u Americi napisao i objavio studiju “Problem povećanja ljudske energije”, u kojoj je izložio neke od problema sa kojima će se čovečanstvo susresti u svom razvoju, i predložio je određena rešenja. Nešto kasnije, Tesla je počeo kritičnije da razmišlja o trendovima razvoja savremenog sveta i izneo je niz predviđanja o posledicama koje određeni trendovi donose. U 20-im i 30-im godinama 20. veka Tesla govori o očuvanju energetskih zaliha čovečanstva, obnovljivim i alternativnim izvorima energije, umerenijem ekonomskom razvoju i manjoj potrošnji, kulturi orijentisanoj univerzalnim ljudskim vrednostima, naveo je autor izložbe.
Slovenačka publika će moći da vidi brojne eksponate, od kojih će neki biti prvi put prikazani u Ljubljani.
Izložba “Tesla - Čovek budućnosti” biće otvorena u Cankarevom domu u prisustvu predsednika Slovenije Boruta Pahora, a biće je moguće obići do 6. novembra.
Muzej Nikole Tesle, inače, povodom 160 godina od rođenja slavnog naučnika, priprema niz sadržaja posvećenih tom jubileju, kao i osveženje postojeće muzejske postavke.
Muzej Nikole Tesle je jedinstvena institucija nauke i kulture u Srbiji, kao i u svetu. Jedini je muzej koji čuva originalnu i ličnu Teslinu zaostavštinu. Muzej poseduje izuzetno vredne kolekcije koje čini više od 160.000 originalnih dokumenata, 2.000 knjiga i časopisa, 1200 istorijsko-tehničkih eksponata, više od 1.500 fotografija, instrumenata i uređaja, 1.000 planova i crteža.
Muzejska građa stigla je u Beograd prema odluci američkih sudskih vlasti, pošto je za jedinog Teslinog naslednika proglašen njegov nećak, Sava Kosanović. Prema Teslinoj želji, Sava Kosanović je dokumentaciju i lične Tesline predmete preneo u Beograd 1951. godine.
Posebna uloga Muzeja ogleda se u organizovanju, podsticanju i promovisanju istraživanja u oblasti istorije nauke kako bi se jasnije sagledao Teslin doprinos razvoju nauke i tehnologije krajem 19. i početkom 20. veka.
Muzej Nikole Tesle smešten je u rezidencijalnoj vili u centru Beograda izgrađenoj 1929. godine, prema projektu znamenitog srpskog arhitekte Dragiše Brašovana. Zgrada je imala razne namene sve do 5. decembra 1952. godine, kada je odlukom vlade FNR Jugoslavije osnovan Muzej Nikole Tesle.
Teslin arhiv uvršten je u UNESKO-ov Svetski registar kulturne baštine "Pamćenje sveta" (Memory of the World), a čuva se u Muzeju Nikole Tesle, kao i urna sa njegovim posmrtnim ostacima.
Tesla je posetio Beograd jedini put 2. juna 1892. godine, tokom boravka u Evropi, na poziv Kraljevskog instiuta iz Londona i Francuskog društva za fiziku.
Rođen 10. jula 1856. godine u Smiljanu, na vojnoj granici u tadašnjoj Austriji, sada Hrvatskoj, Tesla se školovao u Austriji i, kasnije, Austrougarskoj monarhiji. Osnovnu školu pohađao je u Smiljanu i Gospiću, a završio je i gospićku Realnu gimnaziju, kao i Visoku realnu gimnaziju u Karlovcu. Studirao je na Politehničkoj školi u Gracu, a potom je upisao studije filozofije prirode na Univerzitetu u Pragu.
Od 1881. do 1882. radio je u Budimpešti, u Centralnom telegrafskom uredu, gde je i počeo da se bavi pronalazaštvom. Usavršavajući aparat za pojačanje glasa kod telefona, došao je na ideju o obrtnom magnetnom polju. Iste godine otišao je u Pariz, u Edisonovo Kontinentalno društvo, a 1883. preselio se u Strazbur, gde je napravio prvi prototip indukcionog motora.
U SAD je otišao 1884, započevši rad u Edisonovoj kompaniji, ali je već 1885. napustio i osnovao sopstvenu firmu "Tesla Arc & Light Co", praveći prve motore i generatore naizmeničnih polifaznih struja.
Prvi patent prijavio je Američkom patentnom zavodu 6. maja 1885. godine.
Po Teslinom sistemu, 15. novembra 1896. godine komercijalno je otvorena prva centrala na Nijagarinim vodopadima - puštanjem struje do Bafala.
Bila je uvršćena u jedno od svetskih čuda tog doba.
Vek i po od rođenja Tesle obeležen je 2006. na državnom nivou i u Srbiji i u Hrvatskoj, a veliki broj manifestacija održan je i u SAD, gde je i umro 7. januara 1943. u Njujorku.
Teslin život ostao je pod velom tajne, a bio je inspiracija i za mnoge filmove, televizijske serije i predstave.
(SEEcult.org)
