Trijumf filma o Diani Budisavljević na 66. Puli

Potresan igrano-dokumentarni film Dane Budisavljević “Dnevnik Diane Budisavljević”, zasnovan na istinitoj, a decenijama potiskivanoj priči o hrabroj zagrebačkoj humanitarki austrijskog porekla koja je za vreme ustaškog režima u Hrvatskoj spasila više od 10.000 dece, trijumfovao je na 66. Pulskom filmskom festivalu, osvojivši glavne nagrade i stručnog žirija, i kritike, i publike.

“Dnevnik Diane Budisavljević” osvojio je Veliku zlatnu arenu za najbolji film i Zlatnu arenu za najbolju režiju u programu Hrvatski film, a uz nagrade za muziku i montažu, proglašen je najboljim i od žirija Federacije filmskih kritičara Evrope i Mediterana (FEDEORA), kao i od publike u pulskoj Areni, u kojoj će 66. PFF svečano biti završen 20. jula, uz omaž Oliveru Dragojeviću.

Žiri 66. PFF jednoglasno je proglasio najboljim “Dnevnik Diane Budisavljević”, u produkciji kuće Hulahop, navevši u obrazloženju da su “autori na primeran način pristupili važnoj istorijskoj temi i u njenu relevantnost uverili gledaoca”. Dani Budisavljević takođe je jednoglasno dodeljena Zlatna arena za režiju za to što je “na uverljiv način spojila igrano, dokumentarno i arhivsko, te retorički uvukla gledaoca u zbivanja” - kako je naveo žiri koji su činili Damir Terešak (predsednik), Pavao Pavličić, Dijana Vidušin, Jasna Rossini i Tomislav Čegir.

Dnevnik Diane Budisavljević

U konkurenciji sa još sedam hrvatskih filmova, “Dnevnik Diane Budisavljević” dobio je i Zlatnu arenu za muziku braće Alena i Nenada Sinkauza, koja je uspela da podcrta “emocije likova, dočara teskobu rata i gledaoca uvučei u više decenija udaljena zbivanja”. Takođe, Zlatna arena za montažu dodeljena je Marku Ferkoviću za to što je precizno usaglasio “sve segmente filmskog pripovedanja i  oblikovao ritmičnu strukturu čitave celine“ filma koji prati priču Diane Budisavljević koja sa suprugom lekarom, ćerkama i tek rođenom unukom živi početkom Drugog svetskog rata životom zagrebačke visoke građanske klase, ali u jesen 1941. saznaje da Jevrejke i Srpkinje s decom odvode u logore gde umiru od gladi i bolesti. Jevrejska opština šalje pomoć Jevrejkama, ali se o Srpkinjama niko ne brine. Koristeći austrijsko poreklo, Diana apeluje na vlast, crkvu i Crveni krst da spasu barem decu. Pošto niko od njih ne želi da preuzme odgovornost, Diana sa nekolicinom prijatelja u svom stanu prikuplja pomoć i organizuje akciju kojom je do kraja Drugog svetskog rata od sigurne smrti spašeno više od 10.000 dece.

Uz “Dnevnik Diane Budisavljević”, koji će videti i publika 22. Motovun film festivala, po nekoliko Zlatnih arena u programu Hrvatski film odneli su i “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” Predraga Ličine, “Moj dida je pao s Marsa” Marine Andree Škop i Dražena Žarkovića, “Koja je ovo država” Vinka Brešana, kao i “General” Antuna Vrdoljaka o penzionisanom generalu i bivšem haškom optuženiku Anti Gotovini, kojim je 66. Pulski festival svečano otvoren 13. jula uz hvalospeve predsednice Kolinde Grabar Kitarović u kontekstu značaja Domovinskog rata i učešća u njemu.

Zlatna arena za najbolji film u programu manjinskih hrvatskih koprodukcija dodeljena je “Rafaëlu” Bena Sombogaarta kao ostvarenju koje je “na najbolji način definisalo migrantsku krizu i odrazilo suprotnosti središnjeg para i društvenih okvira“. Za režiju je nagrađena Teona Strugar Mitevska za severnomakedonski film “Bog postoji, njeno ima je Petrunija”, a  Zlatna arena za glumačko ostvarenje dodeljena je Juditi Franković Brdar za ulogu Ane u filmu “Izbrisana” Mihe Mazzinija iz Slovenije.

Zlatna arena za najbolji scenario u programu Hrvatski film dodeljena je Mati Matišiću za Brešanovu crnu komediju “Koja je ova država”, za koji je Krešimir Mikić osvojio Zlatnu arenu za najbolju glavnu mušku ulogu.

Zlatna arena za najbolju glavnu žensku ulogu dodeljena je srpskoj glumici Hristini Popović za film “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” za koji je Predrag Ličina osvojio nagradu “Breza’ za najboljeg debitanta. Njegov film odneo je još tri Zlatne arene – za scenografiju Jane Piacun, kostimografiju Selene Orb i za masku Svetlane Gutić i Miroslava Lakobrije.

“General” je odneo nagrade za sporedne uloge – mušku Borka Perića i žensku Olge Pakalović. Vrdoljakov film nagrađen je još i za specijalne efekte Zvonimira Kriveca.

Zlatna arena za kameru dodeljena je Svenu Pepeoniku za film “Moj dida je pao s Marsa”, koji je nagrađen i za vizuelne efekte, dok je Zlatna arena za oblikovanje zvuka dodeljena Dariju Domitroviću za film “F20” Arsena Antona Ostojića.

Ocena festivalskog žirija poklopila se sa mišljenjem žirija kritike FEDEORA (Nenad Dukić - predsednik, Josip Grozdanić, Dubravka Lakić, Sergej Lavrentiev i Ondrej Biba), koji je takođe proglasio “Dnevnik Diane Budisavljević” najboljim filmom u Hrvatskom programu, dodeljujući mu priznanje za “izvrsno ispričanu istinitu, kompleksnu i osećajnu priču sa velikom dozom dostojanstva i snage i uspešnom kombinacijom igranog, dokumentarnog i arhivskog dela“.

Ekipa filma Dnevnik Diane Budisavljević posle projekcije u pulskoj Areni, foto: PFF

Žiri FEDEORA dodelio je priznanje za najbolju manjinsku koprodukciju filmu “Šavovi” reditelja Miroslava Terzića iz Srbije, za “dostignutu zrelost pri stvaranju teskobne i dirljive priče o izuzetno teškoj temi i emocionalnu transformaciju glavnog lika“,

Posebno je pohvaljena glumica Judita Franković Brdar za kreiranje “izuzetno kompleksnog glavnog lika predočenog velikom ekspresivnošću” u filmu “Izbrisana” Mihe Mazzinija.

Pobednički film 66. PFF-a i publici je bio najbolji, pa su “Dnevniku Diane Budisavljević” dodeljena i Zlatna vrata Pule, na osnovu prosečne ocene 4,90.

“F20” dobio je prosečnu ocenu 4,75, “Poslednji Srbin u Hrvatskoj” 4,66, “Moj dida je pao s Marsa” 4,48, “Dopunska nastava” Ivana Gorana Viteza 4,36. “General” je završio na petom mestu (3,83), dok je film “Koja je ovo država” dobio ocenu 3,68, a “Sam samcat” Bobe Jelčića 3,33.

Jelčićev film, inače, jedini je koji je, uz “Dnevnik Diane Budisavljević”, pohvaljen u osvrtima uticajnog filmskog kritičara Jurice Pavičića u “Jutarnjem listu”, dok je “General” dočekan na nož, kao “suv, siv i dosadan”. Cilj najskupljeg i ideološki najpriželjkivanijeg hrvatskog filma 21. veka, kako je naveo, bio je da “hrvatskim poreskim obveznicima da pravoverni, patriotski ep”.

Publika posle projekcije filma Dnevnik Diane Budisavljević u Areni, foto: PFF

Inače, svi filmovi u nacionalnom programu osvojili su po neku od nagrada, a u programu manjinskih koprodukcija, uz nagrađene, prikazani su i “Reži” Koste Đorđevića i “Teret” Ognjena Glavonića iz Srbije.

Rediteljka pobedničkog filma, koji je nastao u koprodukciji Hrvatske, Slovenije i Srbije, a njeno je prvo celovečernje delo, dobila je 30.000 kuna od Zagrebačke banke. Producenti njenog filma dobili su paket post-produkcijskih usluga u iznosu od 15.000 evra – poklon Telekinga I 100.

Sufinansiranje filma “Dnevnik Diane Budisavljević” podržali su Hrvatski audiovizualni centar, Slovenački filmski center, Filmski centar Srbije, fond Eurimages Saveta Evrope, te potprogram Media programa Kreativna Evropa.

Pulski filmski festival pomogli su ove godine Ministarstvo kulture Hrvatske, Grad Pula, Istarska županija, Hrvatska turistička zajednica i turističke zajednice Pule i Istarske županije, a tradicionalni partner je Hrvatski Telekom.

(SEEcult.org)