Sećanje grada - 14.8.1990.
Dubrovnik je ponovo stanica “Sećanja grada” Hrvoja Juvančića, projekta istraživanja, montiranja i javnog prikazivanja arhivske, filmske i video građe snimljene tokom 20. veka na najvažnijim trgovima i ulicama hrvatskih gradova. Šesto “Sećanje grada”, čija je projekcija 21. jula na kamenom zidu kod Art radionice Lazareti, drugačije je od prethodnih i po obimu, i po temi, a donekle i po načinu prezentacije, a nazvano je “Jedan dan (14.8.1990.)”.
Dubrovnik je ponovo stanica “Sećanja grada” Hrvoja Juvančića, projekta istraživanja, montiranja i javnog prikazivanja arhivske, filmske i video građe snimljene tokom 20. veka na najvažnijim trgovima i ulicama hrvatskih gradova. Šesto “Sećanje grada”, čija je projekcija 21. jula na kamenom zidu kod Art radionice Lazareti, drugačije je od prethodnih i po obimu, i po temi, a donekle i po načinu prezentacije, a nazvano je “Jedan dan (14.8.1990.)”.
Posebnost tog multidisciplinarnog, umetničkog i sociološkog projekta, koji Juvančić realizuje od 2007. godine, jeste u tome što se odabrani i uređeni filmski snimci projektuju upravo na zgradama i zidovima onog istog trga ili ulice na kojoj su nekad davno bili snimljeni.
Do sada je održano pet “Sjećanja grada” - u Zagrebu (Trg bana Jelačića) i Rijeci (Korzo), a Dubrovnik, kao mesto trajne inspiracije Juvančića, već je tri puta bio tema tog projekta.
Počev od 2008. godine, Dubrovčani i turisti koji bi se (obično polovinom jula) u večernjim satima zatekli na ulazu Pila, mogli su uživati u arhivskim snimcima Dubrovnika koji su u potpunom mraku projektovani na veliki kameni zid iznad vrata od Straduna.
Protekla tri dubrovačka “Sjećanja grada” bila su posvećena “velikim temama” - Stradunu i Dubrovniku na starim razglednicama, a ovogodišnje izdanje je intimistička autorova posveta generacijama koje su tokom 80-ih noću i danju kružile gradom u potrazi za letnjom zabavom.
Projekat je zasnovan na Juvančićevom Super VHS snimku, nastalom tokom neprekidnog 24-satnog snimanja Dubrovnika u jeku poslednje prave predratne sezone,
Upravo zbog te ekskluzivnosti, odnosno obraćanja pre svega grupi ljudi rođenih između 1955. i 1970. godine, za ovogodišnje mesto prikazivanja nije odabran masovni ulaz od Pila, nego intimniji i temi prikladniji prostor Art radionice Lazareti.
“Jedan dan (14.8.1990.)” nastao je 14. avgusta 1990. godine, kada je Juvančić, tada 22-godišnjak, vraćajući se zorom kući u Pile, video neobičan prizor - na klupi iza crkvice sv. Đurđa, dubokim snom spavao je jedan (uredno odeven) mladić. A na njemu, mirno je spavala - mačka.
Ta slika potpunog mira nakon bučne i uzbudljive noći u Gradu koji je krajem 80-ih proživljavao vrhunac noćnog i dnevnog života (kakav kruzer-turisti nikada neće moći stvoriti), podstaka je Juvančića da otrči po svoju Super VHS kameru i spontano započne da beleži sledećih 24 sata života Dubrovnika.
Prema navodima Juvančića, u 20-minutnom izboru najzanimljivijih kadrova koje je snimio jednostavnom video opremom (koja je bila sam početak onoga što danas poznajemo kao “demokratizaciju medija”), vide se sva večna mesta letnjeg Dubrovnika u svojoj mikrovremenskoj koordinati od 14. 8. 1990. - buđenje Straduna, kupanje na Lokrumu, zelena pijaca gde se preprodavala čak i odeća, “banditen straše” Prijeko, popodnevno igranje trešete na Buži...a zatim noć: đirevi Stradunom sve do tri ure po ponoći, jaž big band svira u danas avetinjskom Belvederu, bezbrojni disko kafići, sladoled “kod šefa“ (ili ipak „cara“?) na Širokoj, kišanje na izlozima..
Osim vrlo zanimljivih ruskih uličnih svirača koji su tog dana u podne, na opšte oduševljenje prolaznika, zasvirali ruske narodne na Stradunu, dodatnu vrednost "Jednom danu" daje snimak delića nastupa Montserrat Caballe koja je upravo te večeri u Kneževu dvoru maestralno izvodila najpopularnije operske arije. Ostatak muzike odabran je na neuobičajen način: pojačavanjem slučajno snimljene muzike s radija ili razglasa koja je dopirala do kamere tokom samog snimanja. Tako se metodom sasvim slučajnog odabira stvorila zanimljiva zvučna kulisa koju uglavnom čine najveći strani (ima ih više) i domaći hitovi s kraja 80-ih, koji su odzvanjali sa svih mogućih i nemogućih mesta do dugo u noć.
Danas je sasvim drugačije. Čak i kada je otvaranje Dubrovačkih letnjih igara, kafići moraju gasiti muziku tačno u jedan.
“Ruku na srce, nije baš da me to jako nerva, jer, kao što se verovatno vidi i iz Sjećanja grada ‘Jedan dan (14.8.1990.)’, ja sam se u životu naslušao muzike po kafićima”, naveo je Juvančić.
Kružna 20-minutna projekcija rada je od 21 sat do ponoći na kamenom zidu ARL-a, uz direktan TV prenos.
(SEEcult.org)
