Lična svita Kolekcije Trajković

Privatna Kolekcija Trajković predstavlja u Muzeju “25. maj” u Beogradu gotovo 200 radova više od 50 umetnika različitih generacija, od kojih će neki biti premijerno prikazani, a pojedini će biti izloženi prvi put posle nekoliko decenija.

Izložba “Lična svita”, koja će biti otvorena od 5. do 26. aprila, obuhvata ukupno oko 100 slika, 20 skulptura i 70 radova iz druge polovine XX veka i početka XXI veka, od kojih su neki dopunjeni, a neki specijalno urađeni za tu postavku.

Katalin Ladik

Prvi put će, kako je najavljeno, biti moguće videti radove Slavka Matkovića (grupa Bosch+Bosch) iz 70-ih godina, a nakon više od 40 godina ponovo će biti izloženi radovi Dušana Otaševića “Čisto belo Otaševićevo delo” i “Stražara” (uništene delove tih radova je specijalno za ovu priliku umetnik ponovo izveo, pa će moći da se vide u autentičnom obliku).

Neša Paripović je specijalno izveo četiri rada iz 70-ih godina u velikom formatu.

Marija Dragojlović

Posle 30 godina moći će da se vide i odabrane slike Radomira Reljića, Petra Omčikusa, Miodraga B. Protića, Radomira Damnjanovića Damnjana, Dragoša Kalajića, Peđe Neškovića, skulpture Mrđana Bajića, Đorđije Crnćevića, Srđana Apostolovića, Božice Rađenović, konceptualni radovi Ere Milivojevića, Katalin Ladik, Gergelja Urkoma, Lasla Salme…

Na izložbi su zastupljeni i Kosta Bogdanović, Uroš Đurić, Bora Iljovski, Đorđe Ivačković, Saša Marković Mikrob, Mileta Prodanović, Balint Sombati, Dragoljub Raša Todosijević, Slobodan Trajković, Lazar Vozarević i drugi.

Peđa Nešković

Izborom autora i njihovih dela, predstavlja se lični pečat vlasnika kolekcije Slavice i Daniela Trajkovića koji su počeli da formiraju zbirku pre 25 godina.

Izložba je zamišljena tako da predstavi domete na domaćoj likovnoj sceni u periodu koji pokriva Kolekcija Trajković, kao i da pozicionira i pokrene kompleksna pitanja privatnih kolekcija u Srbiji danas, njihove uloge i uticaja na likovni život.

Trajkovići su zamislili da se na izložbi, umesto hronološkog predstavljanja likovnih dela, umetnici i umetničke grupe predstave kroz tematske celine, pa postavku čini nekoliko manjih celina koje predstavljaju opuse pojedinih autora, kao i određene pravece koji su obeležili istoriju moderne umetnosti u Srbiji.

      Uroš Đurić

U okviru izložbe, za 12. april najavljena je tribina o privatnom kolekcionarstvu u Srbiji, a prema rečima moderatora Radonje Lepsoavića, biće treči o mogućnostima da se u društvu “u permanentnoj krizi” – društvu u tranziciji – skrene pažnja na umetnost. “Kako nekom pokazati da je kritička svest ‘na duge staze’ društveno korisnija od apologetske? Kako ‘objasniti’ - setimo se i Josepha Beuysa - ‘umetnost mrtvome zecu?”, neka su od pitanja o kojima će biti reč.

Povodom izložbe, objavljena je knjiga “Kolekcija Trajković: Lična svita”, u kojoj o srpskoj umetnosti druge polovine XX veka pišu: Ješa Denegri, Nikola Šuica i Jonathan Blackwood, a sadrži i priloge Dušana Otaševića, Irine Subotić, Bore Ćosića...

Otašević smatra, na primer, da Kolekcija Trajković “po mnogo čemu predstavlja izuzetak u našoj sredini” i da je rezultat “vrsnog poznavanja savremene umetnosti druge polovine XX veka, koje je uslovilo i omogućilo znalački promišljen izbor i umetnika i umetničkih dela”.

“U obimnu kolekciju, koja sadrži stotine slika, skulptura i grafika, Slavica i Daniel Trajković uvrstili su, ne bez svojevrsnog rizika, i nove umetničke izraze (kao što je konceptualna umetnost) i nove medije (medij fotografije). Po svom značaju, kolekcija porodice Trajković (koju ne bez osnova porede s kolekcijom Pavla Beljanskog) umnogome je prerasla privatne okvire. Stoga njeno predstavljanje u javnosti znači ne samo afirmaciju ovog kolekcionarskog poduhvata već i doprinos našoj likovnoj kulturi”, naveo je Otašević o Kolekciji Trajković koja se već nekoliko puta predstavljala izložbama u Beogradu.

Mileta Prodanović

Trajkovići imaju u kolekciji više od hiljadu radova - slika, skulptura, radova na papiru i radova rađenih u drugim medijima, kao što su fotografija, video zapis, zvučni zapis. Osim prikupljenih likovnih dela, poseduju i dokumentaciju koja se odnosi na umetnost druge polovine 20. i početak 21. veka, kao i literaturu, knjige, kataloge, časopise...

Kolekcija Trajković prvi put je predstavljena javnosti na izložbi u maju 2010. godine u Umetničkom paviljonu “Cvijeta Zuzorić”, kada je objavljena i monografija “Kolekcija Trajković” sa više od 300 izabranih reprodukcija.

Prošle jeseni u Ustanovi kulture Parobrod predstavljeni su radovi dvadesetak konceptualnih umetnika iz Beograda, Novog Sada, Subotice, Budimpešte, Zagreba i Ljubljane, nastali od 1970. do 1990. godine.

(SEEcult.org)