Monika Beluči otvara 45. Fest

Slavna italijanska glumica Monika Beluči, zvezda novog filma Emira Kusturice “Na mlečnom putu”, otvoriće 24. februara u Beogradu 45. Fest, koji će do 5. marta premijerno prikazati 95 naslova u tri takmičarska i više drugih programa, zaključno sa “Tišinom” Martina Skorsezea.

Kusturičin film “Na mlečnom putu” biće prikazan van konkurencije na 45. Festu, koji će biti održan pod sloganom “Gledaj”, a posebnu počast odaće španskom reditelju Karlosu Sauri i srpskom glumcu, producentu i reditelju Ljubiši Samardžiću, dobitnicima nagrade Beogradski pobednik za izuzetan doprinos filmskoj umetnosti.

Umetnički direktor Festa Jugoslav Pantelić rekao je 30. januara na konferenciji za novinare da se za proteklih 45 godina mnogo toga promenilo, ali da Fest ostaje konstanta kao velika filmska gozba koja nudi i autorske filmove i hitove, i ostvarenja manjih nacionalnih kinematografija, i kandidate za Oskara.

Glavni takmičarski program – međunarodni, predstavlja 15 tematski različitih ostvarenja - od onih koja se bave aktuelnim zlom terorizma, kao što su “Crni vetar” Huseina Hasana Alija (Irak, Sirija, Nemačka, Katar) i “Lajla M” holandske autorke Mijke de Jong, do nostalgične priče o vremenu plavih školskih kecelja u doba socijalizma u slovačko-češkom filmu “Učiteljica” Jana Hrebejke ili grčkog “Toplotnog udara”, u režiji Argirisa Papadimitropulosa, rekao je Pantelić u Skupštini Beograda, koja je osnivač beogradskog međunarodnog filmskog festivala.

Među filmovima u glavnom takmičarskom programu su i dva iz Hrvatske – “Goran” Nevija Marasovića i, kako je ocenio Pantelić, iznenađujuće dobar debi “Ne gledaj mi u tanjir” Hane Jušić, zatim “Noćni život” Damjana Kozolea (Slovenija, Makedonia, BiH), kao i dva filma iz Irana – “Inverzija” Behnama Behzadija i “Malarija” Parviza Šahbazija.

Iz Rusije stižu “Učenik” Kirila Serebrenikova i “Pikova dama” Pavela Lungina, a u konkurenciji su i “Eva” Haima Tabakmana (Izrael), “Hartston” Gudmundura Arnara Gudmundsona (Danska, Island), “Ovi dani” Đuzepea Pičionija (Italija) i “Toril” Lorena Tejsiera (Francuska).

O nagradama za najbolji film, scenario, režiju, mušku i žensku ulogu i  najbolji debi, odlučiće petočlani međunarodni žiri na čelu sa srpskim rediteljem Srdanom Golubovićem (imena članova žirija biće objavljena naknadno).

Nacionalni takmičarski program ima sedam filmova, od kojih su dva premijere – “Rekvijem za gospođu J” Bojana Vuletića, koji će biti prikazan prethodno na 67. Berlinalu, te “Afterparty” mladog Luke Bursaća.

U selekciji su i “Dnevnik mašinovođe” Miloša Radovića, “Jesen samuraja” Danila Bećkovića, “Svi severni gradovi” Daneta Komljena, “Vetar” Tamare Drakulić i “Inkarnacija” Filipa Kovačevića.

 Rekvijem za gospođu J.

Filmovi u domaćoj konkurenciji odabrani su među 20-ak srpskih filmova snimljenih u proteklih godinu dana od prethodnog Festa, a odabrala ih je selekciona komisija čija je predsednica bila filmska kritičarka RTS-a Sandra Perović, a članovi reditelji Nikola Ljuca i Stevan Filipović.

Nagrade u nacionalnom takmičarskom programu dodeljuje Filmski centar Srbije u istim kategorijama kao i u međunarodnom, a žirijem će predsedavati hrvatska glumica Ksenija Marinković.

Direktor FCS-a Boban Jevtić izjavio je da taj program znači podršku domaćoj kinematografiji kroz mogućnost da se srpski film predstavi u okviru Festa kao najveće filmske platforme u Srbiji.

FCS će organizovati i industrijski program, a tema su ovoga puta bioskopi i distribucija, kao slaba tačka domaće filmske scene, rekao je Jevtić, dodajući da Srbija ima 118 ekrana, od kojih polovina nije digitalizovana. Biće održan i panel sa predstavnicima filmskih centara iz regiona radi dogovora o poboljšanju uzajamne distribucije.

Pantelić je u tom kontekstu ukazao i na loš položaj evropskog i nekomercijalnog filma u bioskopima, kao u slučaju slovenačkog filma “Hjuston, imamo problem” Žige Virca, koji je potencijalni hit, a u Beogradu je prikazivan svega nekoliko dana. Stoga je odlučeno da novu šansu dobije upravo na 45. Festu.

Filmovi iz regiona takmiče se i za nagradu “Nebojša Đukelić”, a biće dodeljene i nagrade žirija FIPRESCI, udruženja kritičara FEDEORA i “Politikina” nagrada.

Treći takmičarski program Granice ove godine bavi se brisanjem granica dokumentarnog i igranog filma, a među osam subverzivnih filmova selektor Mladen Đorđević izdvojio je tri dokumentarca – italijanski “Izbavi nas” Federike de Đakomo o “epidemiji” isterivanja đavola u katoličkoj crkvi, austrijski “Safari” Ulriha Zajdla, provokativni portret zapadnih turista koji uživaju u ubijanju životinja u Africi, te kontroverzni francuski film o porno zvezdi “Roko” Tjerija Demezjera i Albana Teurlaija.

Đorđević je i selektor programa žanrovskih filmova Thrills and kills, iz kojeg je skrenuo pažnju na akcionu komediju o bandi invalida “Ubica iz kolica” Atile Tila (Mađarska), akcioni zombi horor “Voz za Pusan” Jeon  Sang-hoa (Južna Koreja) i mračni detektivski triler “Jezivi” Kijošija Kurosave (Japan).

U glavnom programu van konkurencije, kao i u programima Fest 45, Fest 45 Gala i Fokus Evropa, biće prikazan niz već nagrađivanih filmova, favorita za Oskara i ostvarenja poznatih reditelja.

Među njima su “Trgovački putnik” Ašgara Farhadija, “Bili Lin – Heroj” Anga Lija, “So i vatra” Vernera Hercoga, “Divni dani u Aranhuezu” Vima Vendersa, “Američka draga” Andree Arnold, “Tajni zapisi” Džima Šeridana, “Kraljica Španije” Fernanda Truebe, “To je samo kraj sveta” Gzavijea Dolana, “Ona” Pola Verhovena, “Noćne zveri” Toma Forda, “Mesečina” Barija Dženkinsa, “Po cenu života” (Hell or High Water) Dejvida Mekenzija...

Lista gostiju još nije definitivna, ali je najavljen dolazak reditelja ili članova ekipa gotovo svih filmova iz međunarodnog takmičarskog programa.

Među gostima su najavljeni reditelji Hju Hadson (Vatrene kočije), Fernando Trueba, Haib Tabakman, Husein Hasan Ali, Loren Tejsier, Argiris Papadimitropulos, Parviz Šahbazi, kao i reditelji i glumci iz regiona Nevio Marasović, Goran Bogdan, Janko Popović Volarić, Danilo i Rade Šerbedžija, Damjan Kozole, Hana Jušić, Ankica Jurić Tilić...

Pantelić je skrenuo pažnju i na program Fest klasik koji će prikazati dokumentarce o Abasu Kjarostamiju i Stenliju Kjubriku, restaurisanu kopiju igranog filma Nikite Mihalkova “Oči čornije”, izrađenu u Italiji, kao i dokumentarac “Beograd, prestonica Kraljevine Jugoslavije” Vojina Đorđevića iz 1932. godine, čija je restauracija obavljena u Jugoslovenskoj kinoteci.

Izbor filmova za najmlađu publiku prikazivaće se u ciklusu Plazma Festić.

Gradska sekretarka za kulturu i predsednica Odbora Festa Ivona Jevtić istakla je da su gradske vlasti povećale budžet svoje najveće filmske manifedstacije.

“Imajući u vidu da je Fest jedna od najznačajnih kulturnih manifestacija čiji je osnivač Grad Beograd, potrudili smo se da za budžet festivala obezbedimo znatnu sumu od 24 miliona dinara, što je pet miliona više nego prošle godine. Očekujemo da  narednih dana saznamo koliko će izdvojiti Ministarstvo kulture Srbije. Nadamo se da će biti darežljivi”, rekla je Ivona Jevtić, koja je ocenila i da je “veoma lepo” što 45. Fest počinje novim Kusturičinim filmom “Na mlečnom putu”.

     Na mlečnom putu

U ime izvršnog organizatora, v. d. direktor Centra beogradskih festivala (Cebef) Nataša Ilić rekla je da se na 45. Festu očekuje 100.000 gledalaca.

Osim uobičajenih sala - u Sava centru, Domu omladine Beograda, Dvorani kulturnog centra Beograda, Kinoteci, Sinepleksu i Fontani, projekcije će biti održavane i u Centru za kulturu Sopot i Centru za kulturu “Vlada Divljan” na Paliluli.

Prodaja ulaznica za 45. Fest počinje 4. februara, a cene su od 250 do 400 dinara (za otvaranje 500 dinara).

Vizuelni dizajn 45. Festa kreirao je studio April, koji je pobedio na gradskom konkursu.

Kao i 2016. godie, generalni sponzor Festa je kompanija Lukoil.

Prošle godine, na 44. Festu, prikazano je oko 110 filmova, a nagradu za najbolji film u Glavnom takmičarskom programu dobio je “Dnevnik jedne tinejdžerke” Mariele Heler, dok je najboljim srpskim filmom proglašena “Vlažnost” Nikole Ljuce, a najboljom manjinskom koprodukcijom “S one strane” hrvatskog reditelja Zrinka Ogreste.

Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, kao i u PRILOGU (pdf)

(SEEcult.org)