Ko oblikuje naše gradove?
Strategije urbanog planiranja i mnoga, u javnosti zapostavljena pitanja u vezi sa tom tematikom, tema su programa “Urbanized” koji će biti održan 27. juna u Muzeju istorije Jugoslavije, u okviru izložbe “Nedovršene modernizacije”, na inicijativu “Ministarstva prostora”.
Okosnica programa je projekcija američkog dugometražnog dokumentarnog filma “Urbanized” (2011) reditelja i producenta Garija Hustvita (Gary Hustwit), a posetioci će moći da prisustvuju i vođenju i diskusiji o izložbi “Nedovršene modernizacije” koja predstavlja najznačajnije arhitektonske projekte i velike urbanističke planove koji su obeležili razdoblje jugoslovenskog socijalističkog društva.
Film “Urbanized” preispituje strategije urbanog planiranja i postavlja pitanje "Kome je dopušteno da oblikuje naše gradove, i na koje sve načine se to radi?". U filmu se pojavljuju neki od vodećih svetskih arhitekata, urbanista, političara, graditelja, sociologa.
“Urbanized” prikazuje veliki raspon urbanističkih projekata širom sveta - od malih građanskih akcija i protesta do velikih državnih projekata koji utiču na uslove života u gradovima.
U filmu su prikazani Pariz, Njujork, slamovi Mumbaja, plaže Rio de Žaneira, biciklističke staze u Bogoti, šetališta u predgrađima Kejp Tauna, novi projekti socijalnog stanovanja koji treba da zamene neformalna naselja u Santjagu u Čileu.
Otvarajući pitanja zanemarena u javnoti - organizacija stanovanja, mobilnost stanovnika, dostupnost javnog prostora, uticaj privrednog razvoja i politike na zaštitu i mnoga druga, film “Urbanized” podstiče diskusiju o budućnosti gradova koja se tiče svih stanovnika planete.
Trenutno više od polovine svetske populacije živi u nekoj vrsti urbanog područja, a projekcije su da će 75 odsto svetske populacije do 2050. godine živeti u “gradovima”.
“Urbanized” je treći deo trilogije reditelja Hustvita, nakon filmova “Helvetica” i “Objectified”, a biće emitovan sa engleskim titlovima.
Izložba “Nedovršene modernizacije” predstavlja fotografije, video snimke, makete građevina i “novih” gradova (Novog Beograda, Nove Gorice, Novog Zagreba), strip o nevoljama stanovnika Kaluđerice, izvoz jugoslovenske arhitekture u nesvrstane zemlje, rad japanskih, poljskih, švajcarskih i grčkih urbanista i arhitekata na obnovi Skoplja nakon zemljotresa 1963. godine, enterijere zgrada - od Saveznog izvršnog veća u Beogradu, do hotela “Libertas” u Dubrovniku, letovališta na jadranskoj obali, avangardne projekte koji su pomerali granice arhitekture, ekskluzivni intervjui sa najpoznatijim arhitektama iz SFRJ...
Kroz stučne analize i atraktivan vizuelni materijal, izložba “Nedovršene modernizacije” odgovara na pitanja kako se gradila socijalistička Jugoslavija i ko su bili njeni graditelji. Analizira i kakav su odnos prema novim gradovima imali njihovi stanovnici i posetioci, te koja je sudbina ove arhitekture posle nestanka socijalizma i raspada Jugoslavije.
Organizator izložbe je Društvo arhitekata Beograda, u saradnji sa MIJ, Udruženjem hrvatskih arhitekata, Oris-kućom arhitekture (Zagreb), Muzejem za arhitekturu i dizajn (Ljubljana), Umetničkom galerijom Maribor i Koalicijom za održivi razvoj (Skoplje).
Izložba je prethodno prikazana u Umetničkoj galeriji Maribor, u okviru programa “Kulturna prestonica Evrope 2012”, a njeni kustosi su kritičar arhitekture i urednik je časopisa “Oris” Maroje Mrduljaš i istoričar arhitekture i profesor na Univerzitetu Florida Atlantik Vladimir Kulić.
Program “Urbanized” u MIJ iniciralo je “Ministarstvo prostora”, neformalna grupa koja je osnovana u jeku nedavnih izbora u Srbiji, a posvećena je pitanju napuštenih prostora i njihovoj nameni.
(SEEcul.org)
