Mirko Ilić - Šaka u lice
Retrospektivna izložba Mirka Ilića, jednog od međunarodno najuspešnijih grafičkih dizajnera iz regiona, biće otvorena 3. septembra u prostoru Biljarde Narodnog muzeja Crne Gore u Podgorici, a predstavlja presek njegovog rada od kraja 70-ih godina 20. veka do danas.
Izložba “Šaka u lice” (Fist to Face) obuhvata plakate za film i pozorište, naslovne strane knjiga i časopisa (Danas, Time International, Time, New York Times, Wall Street Journal), ilustracije (Start), stripove, crteže, omote gramofonskih ploča, koji su vlasništvu Muzeja moderne i savremene umetnosti (MMSU) iz Rijeke u selekciji Sabine Salamon, kustoskinje Zbirke fotografije i novih medija, kao i nekoliko novijih radova koji su vlasništvo autora.
Veći deo radova biće izložen u prostoru Biljarde, dok će stripovi biti postavljeni u Ateljeu Dado, najavio je Narodni muzej Crne Gore.
Majakovski, Šamar društvenom ukusu, 1982.
Povodom izložbe, realizovane u saradnji sa riječkim MMSU, Ilića će 3. septembra primiti i crnogorski ministar kulture Branislav Mićunović, a susretu će prethoditi predavanje “Građanska dužnost dizajnera - umetnika” (Infiltracija skinhedsa u fudbal u ex-Yugoslaviji i njihovi simboli mržnje), najavilo je Ministarstvo kulture Crne Gore, u kojem će predavanje (otvoreno za javnost) i biti održano.
Kako je u predgovoru za knjigu “Mirko Ilić: Fist to Face” Dejana Kršića (Print Publishing, 2012) naveo Stiven Heler (Steven Heller), mogli bi ga “slobodno zvati Kralj Mirko. Iako već više od dvadeset godina živi u Njujorku, Mirko čini dobra dela za svoj narod u zajednicama koje se bave dizajnom i ilustracijom. Zaslužuje i njihovo poštovanje. Njegova velikodušnost kako u duhovnom tako i u materijalnom smislu izvanredna je. Nema toga što neće biti spreman da uradi da pomogne mladim dizajnerima da uspeju. Kada je reč o mentorstvu, retko kaže ne. Savete pruža velikodušno, čak iako tvrdoglavo, ne očekujući ništa zauzvrat. Kada je reč o humoru, među ljudima koji su iskusili komunističku oskudicu i etnički rat, njegova duhovitost zarazna je. Ako govorimo o inspiraciji, gledao sam ga kako pakuje brojne pakete pune knjiga o dizajnu, postera i drugog inspirativnog materijala, od čega je veliki deo kupljen njegovim vlastitim novcem. Pomenuo sam novac? Mirko za značajne stvari daje više nego što može da priušti. Ali njegovi gestovi dobročinstva nisu posve bezuslovni. Ima jedna stvar koju traži zauzvrat, a to je - poštenje. Poput Diogena koji sa lampom u ruci traga za poštenim čovekom, Ilić traži pravu stvar i poštenog klijenta. On za određeni posao daje poslovičnih 150% i zauzvrat zahteva isto toliko poštenja i poštovanja. Poznat je po tome da zna da raskine saradnju sa onim klijentima koji, iz bilo kog razloga, ne ispunjavaju njegove standarde koji se tiču integriteta, što se odnosi na klijente i kolege koji obećavaju slobodu ali je opovrgnu onda kada se njegov koncept ne upodobi sa njihovom unapred zamišljenom vizijom, ili pak njenim nepostojanjem”.
Mafia Il Venerdi di La Republica, 1992
Rođen 1956. u Bijeljini u Bosni, Mirko Ilić je počeo karijeru 1975. godine kao autor stripova u zagrebačkoj grupi Novi kvadrat, kada počinje da objavljuje i ilustracije u “Studentskom listu”, “Poletu”, “Pitanjima”, “Startu” i “Danasu”. U bivšoj Jugoslaviji i Evropi ilustrovao je i plakate, omote gramofonskih ploča i stripove, a 1986. preselio se u SAD.
Radio je kao ilustrator za mnoge najznačajnije časopise i novine u SAD, gde je 1991. godine postao art direktor magazina “Time”, zadužen za internacionalno izdanje. Naredne godine postao je art direktor “New York Times Op-Ed pages”, a 1995. osnovao je Mirko Ilic Corp, studio za grafički dizajn, 3-D kompjutersku grafiku i titlove za film.
Dobitnik je priznanja Udruženja ilustratora, Udruženja dizajnera publikacija, Kluba art direktora, I.D. magazina, Udruženja novinskog dizajna i mnogih drugih.
Time Canada, 1990.
Njegovi radovi su se pojavili u više od 200 knjiga i 500 časopisa.
Predaje na master studijama ilustraciju na School of Visual Arts, a sa Miltonom Glejzerom je predavao napredni dizajn na Cooper Union u Njujorku.
Sa Glejzerom je i koautor knjige “The Design of Dissent” (Rockport, SAD, 2005.), koja je idata i prevedena u Španiji, Koreji, Japanu i Rusiji.
Sa Stivenom Helerom koautor je knjiga “Genius Moves: 100 Icons of Graphic Design With” (North Light Books, SAD, 2001, izdata i prevedena u Kini i Velikoj Britaniji), “Handwritten” (Thams & Hudson, UK, 2004, izdata i prevedena u Španiji i Francuskoj), “The Anatomy of Design” (Rockport, USA, 2007, izdata i prevedena u Poljskoj, Italiji, Španiji, Tajvanu, Singapuru, Koreji i Rusiji), “Icons of Graphic Design” (Thames & Hudson, UK, 2008, izdata i prevedena u Francuskoj, Španiji i Italiji) i “Stop, Think, Go, Do” (Rockport, SAD, predviđena da bude izdata 2011.).
Ilićev opus predstavljen je u monografiji na 360 strana “Mirko Ilić” autora Dejana Kršića (AGM, Hrvatska, 2008), kao i u proširenoj engleskoj verziji te monografije “Mirko Ilic: Eye to Hand” (MikserBooks, Srbija, 2011). Kršićeva knjiga objavljena je 2008. godine u Zagrebu, povodom Ilićeve retrospektive.
Ilić je imao retrospektivu i u oktobru 2011. godine u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine (MSUV), a pod nazivom “Mirnodopski radovi” obuhvatila je strip, ilustracije, dizajn i multimediju tog svestranog dizajnera, koji živi i radi u Njujorku, ali je aktivan i na prostoru bivše Jugoslavije.
M. Marjanoviuć / SEEcult.org
