Europoly u Muzeju Jugoslavije
Beogradska konferencija projekta “Europoly”, tematski posvećena pitanjima prošlosti, sadašnjosti i budućnost balkanskih migracija u zemlje centralne i zapadne Evrope, počinje 6. aprila u Muzeju Jugoslavije simboličnom partijom igre “Europoly” – umetničke instalacije Dejana Kaludjerovića iz 2004. godine.
Dvodnevnu konferenciju otvoriće filozof Boris Buden iz Berlina, predavač teorije kulture na Univerzitetu Bauhaus u Vajmaru, koji će partiju igre “Europoly” simbolično odigrati sa otalim učesnicima, a najavljeni su istoričar Vladimir Ivanović sa Univerziteta Humboldt, kustos Muzeja Jugoslavije Tatomir Toroman i filmski reditelj Želimir Žilnik.
Kaludjerovićev rad “Europoly” preispituje položaj imigranata u EU, kao i samu ideju EU, te jaz između ideala i prakse. Građani zemalja koje nisu članice EU, a koji rade u zemljama članicama EU, fotografisani su i zastupljeni u igri “Europoly” sa svojim profesijama. Sreća u velikoj meri determiniše moguć uspeh ili propast “igrača” koji žele da postanu deo EU i preuzmu nov evropski identitet. EU definiše evropski identitet kao nešto što se može steći samo unutar EU i što je time rezervisano isključivo za građane EU iako se Evropa ne okončava na granicama Unije. Ipak, EU ima moć da definiše identitete, moć da uspostavlja pravila igre kojima se drugi moraju povinovati. Potrošačko društvo EU stvorilo je pravilo prema kojem je “sve na prodaju”, uključujući tu čak i naše identitete.
Debatni program konferencije počinje temom “JugoDojč”, uz učešće Vladimira Ivanovića i etnologa-antropologa Tatomira Toromana, koautora izložbe “Jugo, moja Jugo – gastarbajterske priče”, te moderaciju Ivana Velisavljevića.
“Paralelne priče” naziv je drugog debatnog kruga u okviru kojeg će novinarka Ljubica Gojgić razgovarati sa Budenom, nakon čega je najavljena projekcija Žilnikovih filmova “Kenedi se vraća kući” i “Kenedi lost and found”, koji su deo opusa tog nagrađivanog reditelja posvećenog iskustvima imigranata, izbeglica i povratnika.
Drugi dan konferencije počeće kolektivnim obilaskom izložbe “Jugo, moja Jugo - gastarbajterske priče”, uz autorsko vođenje Toromana, a potom su predviđena još dva debatna kruga - Filip Balunović moderiraće razgovor sa Budenom i Ivanovićem na temu “Kritičke zajednice u egzilu”, a novinarka Ana Otašević razgovaraće sa Žilnikom na temu “Budućnost migracija”.
Konferenciju će zatvoriti projekcije Žilnikovih filmova "Nezaposleni ljudi", "Inventur" i "Tvrđava Evropa".
Serija regionalnih konferencija “Europoly” je multidisciplinarni projekat koji se bavi temom migracija, prevashodno sa područja Zapadnog Balkana u zemlje centralne i zapadne Evrope.
Počev od velikog talasa ekonomskih migranata (takozvanih gastarbajtera) iz 60-ih i 70-ih godina 20. veka, preko desetina hiljada ratnih izbeglica iz 90-ih, te anti-provincijskih odlazaka mladih uglavnom u svetske metropole, kao i konstantnog odliva mozgova i najnovije izbegličke krize, koja se preko Balkana kreće prema evropskim zemljama - misija serije regionalnih konferencija “Europoly” jeste da se na dinamičan način, istraži i mapira bogat društveni, kulturni i umetnički uticaj koji je taj dugotrajan migracioni talas izvršio kako na region Zapadnog Balkana, tako i na zemlje koje su najčešće predstavljale finalnu migrantsku destinaciju. Iseljavanje i dislociranje iz zemlje porekla, kako su istakli organizatori, često pokreće mnoga dodatna pitanja povratka, pripadnosti i različitih posledica koje taj proces ostavlja na identitet pojedinca.
Beogradskom konferencijom počinje serija sličnih skupova u regionu, koji će biti održani u maju u Zagrebu, u septembru u Sarajevu i u decembru u Beču, gde Kaludjerović živi i radi poslednjih godina.
Projekat se realizuje u sinergiji sa izložbom Muzeja Jugoslavije “Jugo, moja Jugo – gastarbajterske priče”, posvećenoj jugoslovenskim radnicima na privremenom radu u Austriji i Nemačkoj. Izložba je deo šireg istraživačkog projekta koji je povezan sa dva značajna datuma: 50-godišnjicom potpisivanja Sporazuma o angažovanju radne snage sa Austrijom 1966. i sa Nemačkom 1968. godine.
Organizatori projekta “Europoly” su Udruženje Krokodil iz Srbije, Blockfrei iz Autrije i udruženja Bijeli val iz Hrvatske i Crvena iz Bosne i Hercegovine, a omogućili su ga: Allianz Kulturstiftung, Austrijski kulturni forum, Ministarstvo kulture Hrvatske i Grad Zagreb.
Instalacija “Europoly” biće postavljena u Muzeju Jugoslavije do 13. aprila, a zainteresovani za učešće u istoimenoj igri mogu se prijaviti posredstvom adrese office@krokodil.rs.
Ulaz je besplatan na sve sadržaje 6. i 7. aprila, a program se nalazi u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)