Nepoznate priče Džojsa
Zbornik pripovedaka Džejmsa Džojsa (James Joyce, 1882-1941), priča koje su do sada bile nepoznate široj publici, a napisane su nedugo nakon romana “Uliks”, objavljene su prvi put u Irskoj.
Zbirka “Finn's Hotel” (Finov hotel), u izdanju male izdavačke kuće Ithys Press, sadrži priče nastale 1923. godine, a mnogi njihovi karakteri pojavljuju se kasnije u uticajnom Džojsovom romanu “Fineganovo bdenje”.
Dosad su objavljene samo kao fragmenti 1963. godine (u knjizi A First-Draft Version of Finnegans Wake, koju je priredio David Hayman).
Roman “Fineganovo bdenje”, čija je radnja smeštena u svet snova, jedno je od najsloženijih dela u istoriji svetske književnosti. Poslednje Džojsovo delo koje je objavljeno za njegova života obiluje
lingvističkim eksperimentima, aluzijama i asocijacijama, a pisac je radio na njemu više od 15 godina. Odmah po objavljivanju 1939. godine, roman je izazvao podeljene reakcije među čitaocima i piscima.
Vladimir Nabokov ga je nazvao “sivom, bezobličnom masom”, dok je Herbert Vels napisao Džojsu pismo u kojem ga je optužio za maltretiranje čitalaca. S druge strane, pisci kao što su Torton Vajlder i Žak Derida, nisu krili da ih je “Fineganovo bdenje” oduševilo.
Istraživači Džojsovog stvaralaštva uglavnom se slažu u tome da pripovetke koje su sada objavljene u zbirci “Finn's Hotel” nisu bile nacrt za roman “Fineganovo bdenje”. Iako su napisane kao samostalne celine, samo su odlomci iz njih bili uključeni u roman.
Stručnjaci za značajni i složeni književni opus jednog od najvećih i najuticajnijih svetskih pisaca 20. veka nisu do sada imali jedinstven stav o tome da li ovih desetak priča treba objaviti u zasebnoj zbirci ili ne.
Period zaštite autorskih prava na Džojsova dela okončan je 2011. godine - 70 godina nakon njegove smrti, pa su priče mogle biti objavljene. Većina ih je pronađena davno, a tri su otkrivene u Parizu 2004. godine i pripadaju Nacionalnoj biblioteci Irske.
Zbornik “Finn's Hotel” izlazi uoči praznika knjige koji se u Dablinu, kao i u još dvadesetak gradova širom evropskog kontinenta, obeležava svakog 16. juna kao Blumov dan (Bloomsday).
Na taj dan se odigrava radnja u slavnom Džojsovom romanu “Uliks”.
Pisac je 16. juna 1904. godine poveo svoju buduću suprugu u šetnju po Dablinu.
Praznik je nazvan imenom glavnog junaka romana “Uliks”, Leopolda Bluma.
B. Rakočević / SEEcult.org
