Trijumf Zločina i kazne
Predstava “Zločin i kazna” Gradskog dramskog kazališta “Gavella” iz Zagreba trijumfovala je na 18. Jugoslovenskom pozorišnom festivalu u Užicu osvojivši gotovo sve nagrade, uključujući za najbolju predstavu, režiju Zlatka Svibena i najbolje uloge, kao i nagradu publike.
Stručni žiri 18. JPF-a dodelio je sedam nagrada predstavi “Zločin i kazna” koju je Sviben, đak beogradske pozorišne akademije, režirao po čuvenom romanu Fjodora Mihailoviča Dostojevskog. Njegovo metafizičko, egzistencijalno i moralno pitanje “Šta će sutra s’nama biti?” poslužilo je, inače, kao lajtmotiv celokupnog 18. JPF-a koji se završava 17. novembra obnovljenom dramom “Sveti Georgije ubiva aždahu” beogradskog Ateljea 212.
Predstava “Zločin i kazna” predstavlja “jedan od zvezdanih trenutaka u istoriji” FPF-a, naveo je žiri, ističući da je to “izuzetno složen projekat, promišljen i realizovan do najisitnijih detalja koji, opet, grade homogenu umetničku celinu velike umetničke vrednosti”.
Sviben je nagrađen jer je predstavom “Zločin i kazna”, kako je istaknuto, postavio nove standarde režije na ovim prostorima, pročitavši roman Dostojevskog u “novom filozofskom, ali i stilsko-žanrovskom ključu”.
Nagrada Ardalion za najbolju žensku ulogu pripala je Anji Šovaković Despot za ulogu Katerine Ivanovne Marmeladove u toj predstavi, koju je žiri opisao kao “ulogu za pamćenje” koju je kreirala igrajući na “ničijoj zemlji” između melodrame, bulevara, kabarea i tragedije.
Ardalion za najbolju mušku dobio je Franjo Dijak, koji u “Zločinu i kazni” tumači Raskoljnikova. Navodeći da se može reći da je antologijska, žiri je istakao da je Dijakova kreacija Raskoljnikova satkana „od niza složenih stanja i emocija, tehnički izuzetno zahtevna, a opet odigrana sa preciznošću i uverljivošću koja se pamti“.
I Ardalion za epizodnu ulogu pripao je “Zločinu i kazni”, odnosno Ozrenu Grabariću koji je, odabirom neočekivanih glumačkih sredstava, doneo sveže tumačeje čuvenog inspektora Porfirija Petroviča. Grabarićev Porfirije je opasan u svojoj ležernosti, preteći u svojoj prisnosti, uverljiv u svakom trenutku svoga scenskog života, naveo je žiri 18. JPF-a, koji su činili Svetozar Rapajić (predsednik), dramski pisac Nebojša Romčević, kritičar Tomislav Kurelec, glumac Zoran Ljutkov i arhitekta i scenograf Darko Nedeljković.
Predstava “Zločin i kazna” odnela je i nagrade za najbolju scenografiju (Ana Martina Bakić i Ivana Knez) i najbolju kostimografiju (Marita Ćopo).
Nagrada za najboljeg mladog glumca i nagrada Politike “Avdo Mujčinović” dodeljena je Dženani Džanić za ulogu Slobodanke u predstavi “Grebanje ili kako se ubila moja baka” prema tekstu Tanje Šljivar, u režiji Selme Spahić i produkciji Bosanskog narodnog pozorišta u Zenici. Dženana Džanić je tom ulogom, kako je istakao žiri, najavila glumačku karijeru visokih dometa.
Specijalna nagrada ardalion dodeljena je predstavi “Kuhinja” prema tekstu Petera Handkea i Mladena Materića, u režiji Materića, koju je izvelo Narodno pozorište Republike Srpske u Banjaluci, a nagrađena je za inovativni pristup u istraživanju neverbalnog teatra.
Publika se složila sa žirijem u odluci o najboljoj predstavi, ocenivši “Zločin i kaznu” sa 4,86 poena, dok je nešto manje (4,59) dobila predstava “Čarobnjak” Fedora Šilija, u režiji Borisa Liješevića i izvođenju Narodnog pozorišta Sombor, a na trećem mestu (4,29) našao se Gogoljev “Revizor”, u režiji Ive Milošević i izvođenju Ateljea 212.
Slede “Očevi su grad(ili)” Borisa Liješevića, u produkciji Crnogorskog narodnog pozorišta u Podgorici (3,68), “Grebanje” (3,34) i “Kuhinja” (3,14).
Punoletni JPF, čiji je tradicionalni slogan “Bez prevoda”, završava se 17. novembra u Narodnom pozorištu Užice predstavom van konkurencije “Sveti Georgije ubiva aždahu” Dušana Kovačevića i izvođenju Ateljea 212, koja je obnovljena u znak sećanja na reditelja i dugogodišnjeg upravnika tog beogradskog teatra Ljubomira Mucija Draškića, uoči stogodišnjice od početka Prvog svetskog rata.
I 18. JPF, kao i niz drugih programa u oblasti kulture i umetnosti u Srbiji, organizovan je uz finansijske teškoće, zbog čega je selektor Bojan Munjin odustao od nekih predstava iz regiona koje bi se u drugačijim okolnostima našle u konkurenciji za nagrade.
(SEEcult.org)
