Pobednici 30. Sandensa

Čileanski film “To Kill a Man” Alehandra Fernandeza Almendrasa, porodična drama o osveti za ubistvo, proglašen je najboljim u međunarodnom programu 30. Sandens filmskog festivala, dok je Gran pri za najbolju američku dramu osvojio film “Whiplash” mladog reditelja i scenariste Demijena Čazelea o talentovanom mladom bubnjaru koji stremi savršenstvu po bilo koju cenu. Čazeleov film osvojio je i nagradu publike 30. Sandensa, koji je završen 26. januara, a prikazao je za deset dana više od 120 dugometražnih ostvarenja, od kojih 35 u trci za nagrade.

Najboljim dokumentarcem u međunarodnoj konkurenciji proglašen je sirijsko-nemački film “Returns to Homs” Talala Drekija o golmanu koji postaje lider demonstranata i mladom kamermanu koji je kritičan i pacifista sve dok ne padne u ruke režimskih snaga bezbednosti.

Najboljim američkim dokumentarcem proglašen je “Rich Hill” Endrjua Droza Palerma i Trejsi Droz Tragos o odrastanju pubom izazova u ruralnom gradiću.

Australijska rediteljka Sofi Hajd dobila je nagradu za režiju filma “52 Tuesdays” - emotivnu dramu o želji, odgovornosti i transformaciji kroz priču o devojci čija majka želi da promeni pol.

U međunarodnom programu filmova-drama bio je, inače, i debitantski film “Neposlušni” scenaristkinje i rediteljke Mine Đukić iz Srbije, priča o odrastanju dvoje mladih ljudi u Vojvodini. Film “Neposlušni”, kao i 2013. godine “Krugovi” Srdana Golubovića, bio je jedini iz regiona u takmičarskom programu 30. Sandensa, a nastao je u produkciji kuće “Kiselo dete” iz Beograda, nakon nagrađivanog prvenca “Tilva Roš” Nikole Ležaića.

U američkoj konkurenciji dramskih ostvarenja 30. Sandensa za režiju je nagrađen Kater Hodiern za film “Fishing Without Nets” o somalijskim piratima iz ugla mladog ribolovca.

Nagradu za režiju u međunarodnom programu dokumentarnih filmova osvojili su Ijan Forsajt i Džejn Polard za britanski film “20,000 Days On Earth” koji kombinuje dramske elemente i stvarnost u fiktivnih 24 sata života legendarnog australijskog muzičara i svetske kulturne ikone Nika Kejva. Intiman portret umetničkog procesa, film Forsajta i Polardove, dugogodišnjih Kejvovih saradnika, istražuje šta nas čini onima koji jesmo, slaveći ujedno transformativnu snagu kreativnog duha.

Kejvov film “20,000 Days On Earth” dobio je i nagradu za montažu (Jonathan Amos), a posle svetske premijere na Sandensu, imaće uskoro i evropsku na 64. Berlinalu.

Nagradu Sandensa za režiju američkog dokumentarnog filma dobili su Ben Kotner i Rajan Vajt za “The Case Against 8” o petogodišnjim pokušajima ukidanja kalifornijske zabrane istopolnih brakova.

Publika Sandensa samo se delimično složila sa žirijem, pa se u međunarodnoj dramskoj konkurenciji gledaocima najviše svideo etiopijski film “Difret” (Zeresenay Berhane Mehari) o mladoj advokatkinji i izazovima sa kojima se susreće pomažući ženama i devojkama.

Uz film “Whiplash”, jedini za koji se složila sa žirijem, publika je nagradila i dokumentarni triler “The Green Prince” (Nadav Schirman), zasnovan na istinitoj špijunskoj priči, a u programu američkih dokumentaraca “Alive Inside: A Story of Music & Memory” (Michael Rošato-Bennett) o lekovitom dejstvu pesmei muzike među obolelima od Alchajmera i demencije, kojih je u SAD, inače, oko pet miliona.

Nagradu žirija za najbolji scenario u međunarodnoj konkurenciji dobio je Eskil Vogt za norveško-holandski film “Blind” o ženi koja ostaje bez vida, dok su u američkoj konkurenciji nagrađeni Kreg Džonson i Mark Hejmen za scernario Džonsonovog filma “The Skeleton Twins”.

Nagrada žirija za novog autora otišla je u ruke američkom reditelju Maliku Vitalu za “Imperial Dreams”.

Dodeljene su i nagrade za montažu i fotografiju, te specijalna priznanja žirija u više kategorija, kao i nagrada publike kratkih filmova prikazanih na festivalskom YouTube kanalu, koju je, u konkurenciji 15 naslova, osvojio američki film “Chapel Perilous” Metjua Lesnera, metafizička komedija o prodavcu koji ide od vrata do vrata, a nema ništa za prodaju.

Ranije su dodeljene i nagrade za kratke filmove, a Gran pri je osvojio sirijski “Of God and Dogs”, čiju režiju potpisuje kolektiv Abounaddara.

Među nagrađenima su i kratki filmovi iz SAD, Kanade, izraela, Rusije i Velike Britanije.

Posebno su nagrađeni i projekti novih nezavisnih reditelja iz vijetnama, Danske, Australije i Indije, a nagradu Sandens instituta dobio je Mark Rozenberg za film “Ad Inexplorata”.

Jubilarni Sandens, čiji je osnivač Robert Redford, prikazao je 121 dugometražni film iz 37 zemalja širom sveta, od kojih je 35 bilo u takmičarskim programima.

Među autorima je bilo posebno zapaženo prisustvo mladih - čak 54 filma bila su debitantska.

Filmovi za 30. Sandens odabrani su među ukupno 12.218 prijavljenih (72 više nego 2013), od kojih je bilo 4.057 dugometražnih, a čak 8.161 kratak film.

Među igranim filmovima, 2.014 je bilo američkih, a 2.043 iz drugih zemalja.

Čak sto filmova prikazanih na 30. Sandensu imalo je svetsku premijeru.

**Foto: Wikimedia, Travis Wise - Flickr, CC BY 2.0

(SEEcult.org)