Preminuo Mikloš Jančo
Nagrađivani mađarski filmski reditelj i scenarista Mikloš Jančo preminuo je 31. januara u 92. godini, posle duge bolesti.
Jančo je dobitnik nagrade za režiju u Kanu za film “Crveni psalm” 1972. godine, kao i nagrada za životno delo Filmskog festivala u Veneciji 1990. godine i Budampeštanskog filmskog festivala 1994.
Dobitnik je i dve nagrade Košut, najvećeg državnog odlikovanja za dostignuća u kulturi u Mađarskoj.
Jančo je bio poznat po dugačkim kadrovima i istorijskim epskim delima, kao što je “Crveni psalm” o seljačkoj buni u 19. veku.
Kritičari su ga 60-ih godina 20. veka poredili sa Mikelanđelom Antonionijem i Ingmarom Bergmanom.
Scene iz nacionalne istorije koristio je za parabole o ratu i represiji.
Među njegovim najpoznatijim filmovima je i “The Round-Up” (1965) o austrijskoj tiraniji 60-ih godina 19. veka, koji je za mnoge bio i komentar o mađarsko-sovjetskim odnosima 1956. godine. Jančo je kasnije izjavio da je to bio film koji govori mnogo više od 1956. “To je film o činjenici da ima mnogo ljudi koji žele da budu slobodni i onih koji vrše represiju nad njima i uvek primenjuju iste metode”, naveo je Jančo, navodeći kao primer Tursku, Iran i Kinu.
Poznat je i po filmu “The Red and the White” (1967) o borbi Mađara na strani boljševika u ruskoj revoluciji 1919.
Rođen 27. septembra 1921. godine u mađarsko-rumunskoj porodici u gradiću Vac severno od Budimpešte. Studirao je pravo pre nego što se upisao u filmsku školu u Budimpešti.
Bavio se i dokumentarnim filmom, a režirao je i u pozorištu.
(SEEcult.org)
