9/11 - Sarajevo - Njujork

Atelje Dado na Cetinju započinje novu sezonu 7. aprila izložbom fotografija sarajevskog autora Andreja Đerkovića “9/11” – fotografskom studijom koja je uradjena 2002. godine, na desetogodišnjicu početka opsade Sarajeva i prvu godišnjicu terorističkog napada na tornjeve Svetskog trgovinskog centra u Njujorku.

Cilj tog rada je da uspostavi paralelu između tragičnih događaja u Njujorku i perioda opsade Sarajeva 1992-1996.

Projekat se sastoji od triptih portreta 11 parova blizanaca, građana Sarajeva, koji su živeli pod opsadom i preživeli njen pakao. Dva para nisu preživela cela, pa iz toga proizilazi i naziv studije “9/11”, koji takođe aludira i na datum napada na kule bliznakinje u Njujorku.

Fotografisani imaju maske na licu iz tri razloga: prvi je omaž građanima Njujorka, koji su nosili iste maske tog i više dana posle napada, drugi je što neki od blizanaca danas uopšte ne liče, pa se tako sa maskama, njihova istovetnost nalazi u očima, a treći razlog je protekcija, odnosno želja autora da se, kako je naveo, ostane čist i nevin, nakon svog proživljenog užasa.

Fotografije su napravljene na lokacijama koje imaju duboko osobno značenje kroz autorova tri sarajevska života - pre, tokom i posle opsade Sarajeva.

Izložbu prati knjiga na maternjem jeziku autora i engleskom, u izdanju edicije “Infolio editions” iz Ženeve, u saradnji sa Centrom za fotografiju iz Ženeve. Knjigu je likovno oblikovala sarajevska akademska dizajnerka Aleksandra Nina Knežević koja je završila Akademiju likovnih umetnosti upravo na Cetinju, dok su urednici Irena Petrović (Sarajevo) i David Rossi (Ženeva).

Knjiga je do sada promovisana u Centre de la Photographie u Ženevi i u Galeriji Duplex u Sarajevu. 

Andrej Ðerković živi i radi u Ženevi i u Sarajevu, u kojem je rođen 1971. godine, gde je završio Školu primenjenih umetnosti.

Samostalno je izlagao širom sveta (Gaza, Ženeva, Barselona, Belfast, Istanbul, Firenca, Hag, Amsterdam, London, Ljubljana, Rijeka, Bern, Split, Lion, Strazbur, Ankara, Zagreb, Tuluz, Goli otok, Antverpen, Podgorica, Lozana, Beograd, Grenobl, Marsej, Skoplje, Aosta, Mostar, Otava, Tbilisi, Belfort, Hamburg, Solun, San Marino, Kopenhagen, Kasel, Sarajevo…).

Njegovi radovi nalaze se u kolekciji Ars Aevi muzeja savremene umetnosti u Sarajevo, čiji je jedan od osnivača, kao i u zbirkama Muzeja istorije u Tbilisiju, Umetničke galerije BiH, Saveta Evrope u Strazburu, Old Arts Museum Belfast, MB centra za savremenu umetnost u Istanbulu, Centra za savremenu umetnost Sarajevo (SCCA), Muzeja istorije Jugoslavije u Beogradu, FAD Barcelona, Memorijalnog centra Potočari u Srebrenici, Jevrejskog istorijskog muzeja u Amsterdamu…

Radovi i fotografije objavljeni su mu u brojnim listovima u regionu i svetu (British Journal of Photography, Le Monde, Liberation, La Stampa, La Repubblica, Liberazione, Belfast Telegraph, Exibart, Marianne, Le Courrier... Mladina, Zarez, Feral Tribune, Slobodna Dalmacija, Vjesnik, Pobjeda, Monitor, Vijesti, Republika, Novi list, Dani, Slobodna Bosna, Odjek, KUN, Gracija, Fantom Slobode…), a prikazivani su i na mnogim TV stanicama.

Radio je fotografske portrete svetski slavnih umetnika, među kojima su Marina Abramović, Emanuel Ber (Emmanuelle Beart), Dejvid Birn (David Byrne), Žan-Lik Godar (Jean-Luc Godard), Izabel Iper (Isabelle Huppert), Bono, Braco Dimitrijević, Katrin Denev (Catherine Daneuve), Šinejd o’Konor (Sinéad O'Connor), Enki Bilal, Alfonso Kuaron (Cuaron)…

Takođe, sarađivao je s kompanijama Benetton i Swatch.

Član je Međunarodne federacije fotografske umetnosti (FIAP), Federacije fotografa Italije (Federazione Italiana Ašociazioni Fotografiće - FIAF), kao i Švajcarske asocijacije fotografske umetnosti, te Belfast Exposed Photography Community Group i ULUPUBIH-a.

Jedan je od utemeljivača Belfast/Sarajevo inicijative.

Za dostignuća na polju kulture tokom opsade Sarajeva dobio je priznanje Američke agencije za informisanje (The Certificate of Appreciation), a povodom stogodišnjice Švajcarske asocijacije fotografske umetnosti, uvršćen je u monografiju “Photo Suisse 1906-2006”. Takođe, uvršćen je u “Leksikon Sarajeva”.

Učestvovao je, između ostalog, i u italijanskom nacionalnom projektu "Passione Italia - Una giornata italiana" povodom 150-godišnjice ujedinjenja Italije.

Jedan je od autora koji su odabrani za učešće u regionalnom projektu “Posledice. Menjanje kulturnog pejzaža” koji je kroz niz izložbi u regionu predstavio tendencije angažovane post-jugoslovenske savremene fotografije u poslednje dve decenije.

Izložba Đerkovića u Ateljeu Dado biće otvorena do 25. aprila, a prezentacija i razgovor sa njim najavljeni su za 8. april.

(SEEcult.org)