Jelena Jureša u Gracu

Umetnica Jelena Jureša iz Novog Sada, koja se bavi pitanjima identiteta, sećanja i istorije, predstaviće se u Kunstlerhausu u Gracu izložbom “Mira, skica za portret” koja će biti povod i za razgovor o pitanjima kojima se bavi u svom doktoratu u Gentu, a tiču se politike sećanja i zaboravljanja u Austriji, Srbiji i Republici Srpskoj.

U okviru izložbe “Mira, skica za portret”, koja će biti otvorena 30. januara, Jelena Jureša učestvovaće 26. februara sa teoretičarkom i umetnicom Anetom Stojnić iz Beograda u razgovoru “Istorizacija i posledice – politička artikulacija traumatične prošlosti kroz debatu”. Tom prilikom otvoriće i neka pitanja kojima se bavi tokom doktorskih studija u Gentu.

Gošća izložbe biće i kustoskinja Branka Benčić iz Zagreba koja će 5. marta održati predavanje o radu “Mira, skica za portret” i pitanjima koja pokreće taj multimedijalni i višeslojni projekat. Biće predstavljena i knjiga umetnika “Mira, Study for a Portrait”, u izdanju Fotohofa iz Salcburga (2014).

Centralni deo izložbe “Mira, skica za portret” čini video instalacija koja je intimno preispitivanje granica sećanja - kroz priču o jednoj ženi, jednoj porodici, jednoj zemlji i tri rata.

Rad prati život Mire i njene porodice od perioda pre njenog rođenja, pa do tragične smrti, problematizujući ujedno odnos fotografske slike i njene percepcije.

Mirin život korespondira sa kratkim periodom mira i postojanja jedne države – stradala je 1990. u saobraćajnoj nesreći u okolini Pakraca, gde su ubrzo počeli nemiri koji su označili kraj Jugoslavije i početak rata.

Koristeći se različitim materijalima i strategijama, umetnica oživljava i porodičnu istoriju Mirinih predaka - porodice bosanskih Jevreja koja je stradala na najsuroviji način u logorima na tlu bivše Jugoslavije.

Kombinovanjem videa i fotografija, arhivskog materijala, zapisa svakodnevnice i medijskih slika iz starih filmova kao pronađenih objekata, Jelena Jureša tim radom pripoveda o prelamanju individualnih i kolektivnih povesti. Kontekst rada formira narativ o individualnoj sudbini jedne gotovo anonimne žene kroz koju se, vođeno specifičnom poetikom i senzibilitetom autorke, reflektuje čitav jedan vek – “stoleće koje započinje slomljenom kičmom”, kako je navela Branka Benčić povodom izložbe “Mira, skica za portret” koja je održana 2014. u Puli, a prethodno i u Zagrebu i Zrenjaninu.

Osim što intimno preispituje granica sećanja, “Mira, skica za portret” na posredan način, kroz intiman monolog naratora, propituje i temu različitih uloga žene - kao majke, supruge, deteta...

Jelena Jureša je rođena u Novom Sadu, gde je završila studije na Akademiji umetnosti. Izlagala je na samostalnim i grupnim izložbama u Srbiji, Austriji, Hrvatskoj, Sloveniji, BiH, Grčkoj, Italiji, Francuskoj i SAD. Njeno vizuelno istraživanje oslonjeno je na ispitivanje reprezentacijskih (ne)moći “slike”, a fokus njenog rada je portret u najširem smislu. Njen umetnički senzibilitet navodi je da u središte svog koncepta postavlja pitanja rodnog, socijalnog, klasnog i svakog mogućeg identiteta.

Trenutno je na doktorskim studijama na Univerzitetu u Gentu, na Fakultetu za umetnost i filozofiju (Research centre S:PAM - Studies in Performing Arts & Media, KASK Conservatorium).

Izložba u Kunstlerhausu biće otvorena do 5. marta.

*Foto: Jelena Jureša, Mira, skica za portret 

(SEEcult.org)