Preminuo Vlada Divljan
Beogradski muzičar Vlada Divljan, jedan od velikana jugoslovenske i srpske muzičke rok scene, frontmen novotalasne grupe Idoli i uspešan solo umetnik, preminuo je 5. marta u Beču posle duge i teške bolesti.
O datumu, vremenu i mestu sahrane odlučiće porodica, saopštila je kuća Long Play, koja je bila koncertni promoter Divljana, glavne autorske snage Idola, legendarnog beogradskog benda sa početka 80-ih.
Divljan je nedavno poručio iz bolnice u Beču da se uspešno oporavlja od problema izazvanih upalom trbušne maramice. "Osećam se vrlo dobro i daleko sam od bilo kakve ‘životne ugroženosti’ i ‘borbe za život’", naveo je bio Divljan povodom napisa u pojedinim medijima o njegovom zdravstvenom stanju. "Istina je da mi je pre dve godine dijagnostifikovan tumor na slepom crevu koji je početkom prošle godine uspešno operisan i poslat u ‘mirovinu’”, naveo je tada Vlada Divljan.
Divljan je najavio bio i novi singl “Neposlušna građanka” koji je snimio s grupom beogradskih muzičara, kao i album snimljen uživo sa zagrebačkim Ljetnim Kino Big Bendom.
Vlada Divljan i Ljetno Kino Big Band, SKC, jun 2013. Foto: SEEcult.org
Sa Ljetnim Kino Big Bendom, Divljan je i imao poslednji veći nastup u Beogradu - u junu 2013. u bašti Studentskog kulturnog centra, kada je održao dvoipočasovni koncert, uprkos kišnom vremenu. Uz hitove sa albuma “Četiri godišnja doba” i klasike novog talasa, Divljan i Ljetno Kino priredili su publici atmosferu koja je podsećala na svirke i žurke iz 80-ih.
Idoli su, inače, 1981. godine i otvorili binu bašte SKC-a, u kojoj je Divljan, kako se prisetio na koncertu, nastupio još samo 1986. godine, kao gost grupe Le Cinema iz Zagreba.
Rođen 10. maja 1958. godine u Beogradu, Divljan je krajem 70-ih bio član džez-rok grupa Merlin i Zvuk ulice, a nakon raspada Idola, razvio je od sredine 80-ih uspešnu solo karijeru, tokom koje je objavio niz studijskih albuma, pisao muziku za filmove i sarađivao sa drugim izvođačima.
Divljan je od sredine 1991. do 1997. godine živeo je u Australiji, nakon čega se vratio u Beograd, ali je početkom NATO bombardovanja, nakon rođenja sina, napustio rodni grad i preselio se u Beč.
Zainteresovao se za muziku 1968. godine posle koncerta Draga Diklića u Tučepima u Hrvatskoj, gde je letovao s porodicom. Po povratku u Beograd, osnovao je bend Faraoni s prijateljima Zdenkom Kolarom i Božom Jovanovićem. Pošto je u Sloveniji već postojala grupa istog imena, preimenovali su se u Holipe.
Prvi ozbiljan bend Divljan je osnovao posle diplomiranja 1976. godine - najpre pod nazivom Merlin, a potom Zvuk ulice. Divljanu i Kolaru pridružili su se Dragan Mitrić, Kokan Popović i Bora Atić, a izvodili su pesme Bitlsa, Stonsa i Džimija Hendriksa, kao i svoje pesme. Nakon odlaska Kokana Popovića u vojsku, bend je prestao da radi.
Divljan se potom 1979. godine upoznao sa Srđanom Šaperom i Nebojšom Krstćem sa kojima je kasnije osnovao bend Dečaci, kasnije preimenovan u Idoli.
Autor klasika kao što su "Malena", "Nebeska tema", "Ona to zna", "Ljubavi", "Dok dobuje kiša", "Rusija" ili "Sve laži sveta", Divljan je već prvim singlom Idola "Pomoć, Pomoć/Retko te viđam sa devojkama" (maj 1980), koji je bio poklon uz časopis “Vidici”, pokazao talenat da napravi pop-hit, ali i sposobnost da zaintrigira. Ključna ploča beogradskog novog talasa "Paket aranžman" (1981), koju su Idoli snimili sa Šarlom akrobatom i Električnim orgazmom, pokazala je raznovrsnost Idola: tu je Divljanova pesma o otuđenosti "Plastika", a sa Srđanom Šaperom, kasnije uspešnim marketinškim biznismenom, proizveo je "Omorinu nad Evropom" i prvi klasik Idola - "Maljčike". Idoli su iste godine objavili popularni format mini albuma, a bezimena ploča, samo sa natpisom VIS Idoli i Modiljanijevom slikom na omotu, donela je među šest pesama još jedan klasik - Divljanovu seksualno eksplicitnu baladu "Malena", pored obrade evergrina "Devojko mala". Ploča je prodata u 200.000 primeraka.
Studije na Rudarsko-geološkom fakultetu pokazale su se kao korisno nadahnuće za Divljanov sledeći uspešni autorski iskorak - "Kenozoik" koji, uz glas Nebojše Krstića, otvara album "Odbrana i poslednji dani" (1982). Poigravanje zvukovima i efektima tokom dugotrajnog boravka u studiju, proživeo je raznolike zvučne kolaže u "Nebeskoj temi", "Rusiji" i "Jedinoj", dok je "Hajde, sanjaj me, sanjaj" donekle ostala u prepoznatljivo jednostavnoj formi. Ploča “Odbrana i poslednji dani” proglašena je u uticajnom magazinu "Džuboks" najboljim jugoslovenskim rok albumom u 20. veku.
Poljuljani komercijalni status je brzopotezno vraćen pop hitom "Čokolada" sa istoimenog albuma iz 1983. godine, snimljenog u Londonu bez basiste Zdenka Kolara, koji je bio na odsluženju vojnog roka.
Loši odnosi Divljana, Šapera i Krstića, međutim, doveli su do kraja Idola, koji su objavili pod tim imenom samo još pesmu "Bejbi, bejbi" u klasiku Slobodana Šijana "Davitelj protiv davitelja" (1984), u kojem je igrao Šaper, kao i (u suštini Divljanov samostalni) album muzike rađene za film "Šest dana juna" (1985), na kojem su hitovi "Ona to zna" i "Ljubavi".
Na prvi Divljanov samostalni album čekalo se za tadašnje diskografske običaje predugačke tri godine. "Tajni život A.P. Šandorova" izašao je 1988. godine, ustoličivši pijanistu Aleksandra Šandorova kao stalnog Divljanovog saradnika. Uz hit "Patuljci", među pesmama sa tog albuma su “Neću ništa da znam”, “Više nisam tu” i "Vreme je".
Divljan je potom radio trećinu muzike za kultni omnibus "Kako je propao rokenrol" (1989), gde za potrebe priče o generacijskom sukobu rokera i narodnjaka meša folk uticaje sa pop muzikom.
Sa Srđanom Gojkovićem Giletom potom je počeo saradnju koja je rezultirala albumima za decu "Rokenrol za decu" (1989) i "Rokenrol bukvar" (1990).
Za sledeći projekat Divljan i Gile pojačani su zagrebačkim bubnjarem i ključnim producentom jugoslovenskog novog talasa Ivanom Stančićem Pikom i basistom Orgazma Zoranom Radomirovićem Švabom. Album nazvan po obradi francuske šansone "Lutka koja kaže ne", doneo je autorske radove Divljana i Gojkovića, poput "Ona je", "Spavaj anđele moj" ili "O čemu ona sanja". Album je izašao u nevreme - 1991. godine, na početku raspada Jugoslavije, a umesto za Jugoton u Zagrebu, gde je sniman, objavljen je za PGP RTS.
U talasu ljudi koji su napustili zemlju našao se i Divljan, koji se preselio u Australiju, gde je objavio album “Recorded Supplement” i EP “Decade” (1997) sa Kirilom Džajkovskim (kao Apparatchiks).
Divljan se vratio u Srbiju za koncerte koji su rezultirali albumom "Odbrana i zaštita" (1996) sa novim verzijama starih pesama. Uz Divljana je prvi put nastupio i njegov Old Stars bend, u kojem su bili i Gojković, Kolar, Šandorov, kao i perkusionista Boris Bunjac i bivši bubnjar EKV Marko Milivojević.
Sledeći album sa Old stars bendom i novim autorskim pesmama “Sve laži sveta” objavljen je 2000. godine, a Divljan je potom izdao eksperimetalni album elektronske muzike "Die Tonzentrale" (2003).
Potom je nastupao sa bendom koji je preimenovan u Nevladinu organizaciju (svi iz Old starsa, osim Gojkovića), a poslednjih godina sa Ljetnim Kinom Big Bendom koji predvodi njegov stari prijatelj Max Juričić (ex-Film, Le Cinema, Vještice), sa kojim je 2012. snimio EP “Četiri godišnja doba” na kojem su se, pored novih hitova (Samo jednu ljubav imam, Najlepša), našli i pojedini klasici Idola (Ona to zna, Rusija...), kao i Divljanove ljubavne pesme iz samostalne karijere (Odnesi me, Sve laži sveta...) u novim aranžmanima.
Između ostalog, 2011. snimio je, posle dužeg vremena, novu pesmu "Zvuk ulice", sa mladim beogradskim sastavom Svi na pod!
Među novijim projektima Divljana bila je i muzika za dokumentarni film "Duga vožnja kroz istoriju, historiju i povijest Balkana", u režiji Željka Mirkovića, u kojem srpski pisac Marko Vidojković i hrvatski Miljenko Jergović putuju “jugom 45” nekadašnjim jugoslovenskim autoputem "Bratstvo i jedinstvo". Takođe, radio je muziku za predstavu italijanskog koreografa i plesača Morgana Nardija “This Boy”, koja je premijerno izvedena početkom 2014. godine u dizeldorfskom pozorištu FFT.
O Divljanu je slovenački reditelj Rudi Uran snimio 2009. godine film “Vlada”.
(SEEcult.org)
