20 godina Haosa

Galerija Haos u Beogradu obeležava 20 godina rada tokom kojih je predstavila na samostalnim i kolektivnim izložbama gotovo 400 umetnika iz Srbije, regiona i drugih evropskih zemalja i šire, a povodom jubileja, pripremila je obimnu monografiju i izložbu digitalnih kolaža u čast umetnika koji su u njoj izlagali.

Slavljenička izložba, koja će biti otvorena 22. septembra, obuhvata oko 200 digitalnih crteža sa portretima umetnika, koje je osmislio Dušan B. Marković kao svojevrsni omaž autorima koji su izlagali u Haosu. Na projektoru u galerijskom izlogu biće predstavljena video prezentacija cele kolekcije Haosa, koju je sačinio Dušan Ercegovac, te video zapis u režiji i realizaciji Borisa Miljkovića.

Ispred Haosa će tim povodom biti upriličen koktel, a kako je najavljeno, gornji deo Dositejeve ulice biće zatvoren za saobraćaj.

Povodom jubileja, izbor radova iz celokupne kolekcije Galerije Haos, u kojoj je zastupljeno 120 autora, gostovaće od 15. septembra do 15. oktobra na Cetinju, na poziv Narodnog muzeja Crne Gore.

Monografija povodom 20 godina Haosa obuhvata na gotovo 500 strana podatke o realizovanim projektima i umetnicima koji su izlagali. Za svakog umetnika koji je samostalno izlagao sačinjen je digitalni kolaž - od portreta i reprodukcije radova ostavljenih za kolekciju. Citirana je sentenca svakog autora o tome šta za njega znače crtež i crtanje, a uz reprodukcije svih radova iz kolekcije i uvodnog teksta, tu su i tekstovi akademika Ljubomira Simovića, književnika Branka Kukića i istoričarke umetnosti Ljiljane Slijepčević.

Monografija je dvojezična tj. na srpskom i engleskom jeziku, a u prodaji će biti od 23. septembra.

Direktorka Galerije Haos Borka Božović navela je povodom jubileja da 20 godina rada nije predug staž, ali je dvodecenijski opstanak galerije i njenog specifičnog koncepta, posvećenog crtežu, svakako neobična pojava s obzirom na opšti društveni kontekst i dešavanja u kulturi u Srbiji.

“Postavljala su se pitanja kako je došlo do skretanja pažnje na značaj jedne likovne discipline, kakav je crtež, i kolika je njegova uloga u savremenim vizuelnim produkcijama. Zatim, šta je novo na kulturnoj sceni pokrenula delatnost specijalizovane galerije? Dugo vremena je valjalo odgovarati na stalno iste zapitanosti: zašto crtež i zašto baš Haos?

Crtež je, isticali smo više puta, mentalna činjenica, duhovna igra posebne vrste, esencija svakog likovnog govora. Crtati, izražavati vizuelne misli i predstavljati crtež – to je značilo i znači otkrivati bezuslovno istinu i suštinu umetničkih ideja, emocija, vizija sveta. To je značilo i znači zauzimati stilske pozicije određenog pravca i vremena. Ako crtež čini splet linija senzitivnog kvaliteta, onda su te linije – crte, konture, grafizmi, arabeske, šrafure, slobodni potezi, apstrakcije, znaci – osnovni plastički fenomen, suštinski elemenat, bitno sredstvo vizuelnog izražavanja, od kada je čovek utiskivao prve belege na zidovima pećina pa sve do danas. Imali smo prilike, za dve decenije rada, uveriti se da je to zbilja tako.

Ispostavilo se tek kroz rad i sticanja uvida u materijal da je crtež bio zbilja dosta zapostavljena likovna disciplina. Ta činjenica je hranila znatiželju i rađala potrebu za različitim programskim sadržajima. Pokušali smo da osvetlimo fenomenološke i poetičke tipičnosti u vizuelnim i likovnim orijentacijma pojedinih stvaralaca. Nametale su nam se, tom prilikom, nove definicije za crtačke tretmane koje smo s razumevanjem prihvatali kao nužne ishode novih vizuelnih praksi. Crtež je, u svakom slučaju, bio i ostao suština likovnog promišljanja i to se dalo videti kroz crtačke opuse starih majstora, kroz crteže umetnika svih generacija i svih likovnih disciplina, bilo da je reč o slikarima, grafičarima, vajarima, arhitektama, dizajnerima, karikaturistima, scenografima, modnim kreatorima ili drugim umetnicima primenjenih umetnosti, itd.”, navela je Borka Božović, koja je pokrenula Galeriju Haos najpre u Ulici cara Lazara, a od 2008. godine nastavila je rad u izložbenom prostoru u Dositejevoj.

Galerija Haos je promenom adrese nastavila svoju misiju, uz nešto prošireni koncept.

U prostoru u Dositejevoj proslavljena je i 15-godišnjica Haosa, i to ekskluzivnom izložbom crteža, skicen blokova i gravira istaknutog crnogorskog slikara Miodraga Dada Đurića.

(SEEcult.org)