Retrospektiva Bekima Fehmiua na 48. Festu
Izborom filmova i sloganom “Skupljači emocija”, 48. Fest u Beogradu odaje počast velikom glumcu Bekimu Fehmiuu (1936-2010), čiji je lik Belog Bore iz čuvenog filma “Skupljača perja” Aleksandra Saše Petrovića i na festivalskom plakatu. Fehmiuu je posvećen deo programa Fest klasik, u kojem će, povodom decenije od njegove smrti, biti prikazano sedam njegovih filmova domaće i strane produkcije.
Specijalno za ovu priliku Fest je nabavio film “Dozvola za ubistvo” (Permission to Kill / The Executioner, 1975), u kojem je Fehmiu igrao uz Dirka Bogarta i Avu Gardner. Ta triler drama reditelja Sirila Frankla, u koprodukciji Velike Britanije, Austrije i SAD, biće na programu 5. marta u Sali “Makavejev” Jugoslovenske kinoteke.
Retrospektiva započinje 29. februara američkim filmom “Avanturisti” (The Adventurers, 1970) u režiji Luisa Gilberta. U toj akcionoj drami Fehmiu je bio partner Šarla Aznavura, Alana Badela i Kendis Bergen. Na programu je i italijansko-francuska koprodukcija “Avanture Odiseja” (L'Odissea, 1968) u režiji Franka Rosija.
Fehmiu je nakon uspeha “Skupljača perja” (1967) na Kanskom festivalu započeo međunarodnu karijeru upravo naslovnom ulogom u toj ekranizaciji antičkog epa, a njegova Penelopa bila je poznata grčka glumica Irena Papas.
Iz inostranog opusa Fehmiua odabrana je i italijanska drama “Poslednji sneg proleća” (L'ultima neve di primavera, 1973) Rajmonda Del Balza, u kojem je igrao sa Agostinom Beli.
Na njegove kreacije u domaćoj produkciji podsetiće ratna drama “Uzrok smrti ne pominjati” (1968) Jovana Živanovića, u kojoj su ponovo, kao u “Skupljačima perja”, pred kamerom zajedno bili Fehmiu, Olivera Katarina i Bata Živojinović. Najavljena su i dva filma reditelja Dragoslava Lazića “Košava” (1974) i “Tople godine” (1966).
Fehmiu je ostvario više od 40 uloga u filmovima širom Jugoslavije, ali i u mnogobrojnim internacionalnim produkcijama.
Rođen kao Albanac u Sarajevu, odrastao na Kosovu, studirao u Beogradu, a radio širom Jugoslavije, Fehmiu je bio simbol jugoslovenstva i čovek koga su bezrezervno voleli i poštovali širom regiona i u celoj Evropi. Bio je jedna od retkih figura iz javnog života koja se pobunila protiv rastućeg nacionalizma i bratoubilačkih ratova 90-ih, a svoj protest iskazivao je potpunim povlačenjem iz javnosti. U junu 2010. godine u Beogradu okončao je život hicem iz pištolja, a prema njegovoj želji, pepeo je rasut u reci Bistrica u Prizrenu na Kosovu, u kojem je proveo veliki deo detinjstva. “Ljudi su shvatili značenje njegove tišine tek kada je napustio ovaj svet”, rekla je njegova supruga Branka Petrić, takođe poznata glumica.
Fehmiu je za ulogu Halil-bega u filmu "Roj" Miće Popovića nagrađen 1966. na Pulskom filmskom festivalu, a miljenik publike bio je kao vaspitač Žarko u “Specijalnom vaspitanju” Gorana Markovića. Pozorište je bilo njegova velika ljubav i upravo u pozorištu se njegova karijera simbolično i završila - 1987. godine, tokom izvođenja predstave "Gospođa Kolontajn", Fehmiu je išetao sa scene u znak protesta zbog zapaljive antialbanske propagande koja je počela da se širi državom.
Objavio je 2001. godine autobiografsku knjigu “Blistavo i strašno”, a drugi njen deo objavljen je posthumno 2012.
U okviru programa Fest klasik, najavljena je i retrospektiva glumice Nede Arnerić, koja je nedavno preminula u Beogradu.
Ulaznice za program Fest klasik u Jugoslovenskoj kinoteci i njenom muzeju u Kosovskoj moći će da se kupe na obe adrese, a blagajne će raditi celog dana, odnosno od 10 sati do početka poslednje projekcije.
Program 48. Festa obuhvata ukupno 96 filmova, koji će biti prikazani od 28. februara do 8. marta na više od 300 projekcija u Sava centru, Kombank dvorani, Dvorani Kulturnog centra Beograda, Domu omladine, Jugoslovenskoj kinoteci i Muzeju Kinoteke, te u bioskopima “Fontana” i “Sinepleks” na Ušću.
Među gostima 48. Festa najavljeni su Džon Malkovič i Kosta Gavras, koji će dobiti priznanje Beogradski pobednik, kao i domaća glumačka diva Mira Banjac, kojoj će to nagradu uručiti na otvaranju Uliks Fehmiu, glumac i sin legendarnog Bekima Fehmiua, kome je i posvećen 48. Fest
Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno u prilogu (pdf).
(SEEcult.org)
