Izložba o Miji Aleksiću u Jugoslovenskoj kinoteci

Izložba o velikanu srpskog glumišta Miji Aleksiću (1923-1995) svečano je otvorena 13. novembra u Jugoslovenskoj kinoteci, u okviru obeležavanja stogodišnjice njegovog rođenja, a na dva nivoa zgrade obuhvata portrete velikih formata Aleksića u različitim ulogama, nagrade koje je osvojio za filmsko i televizijsko stvaralaštvo, filmske postere, izbor fotografija, kao i informacije o značajnim momentima u njegovoj dugoj i plodnoj karijeri.

Direktor Kinoteke Jugoslav Pantelić istakao je da je Mija Aleksić jedan od simbola domaćeg filma, a da izložba, priređena u saradnji s Kulturnim centrom “Mija Aleksić“ u Gornjem Milanovcu, podseća na njegove pojedinačne umetničke domete, ali i poziva da sagledamo, sa vremenske distance, njegovo nasleđe i značaj za kulturu.

Uspešno se bavio pozorištem i radiom, dok su ga film i televizija učinili prepoznatljivim za najširu publiku i u tim medijima je kreirao onu svoju glumačku personu koja je postala deo naše kulture i sećanja, rekao je Pantelić, ocenjujući da je Aleksić najupečatljivije role ostvario 1950-ih, kada se postavljaju temelji kinematogafije i televizije na ovim prostorima, kao i 1960-ih, kada oba medija dobijaju pun kreativni zamah. Pomenuo je u tom kontekstu filmove Puriše Đorđevića, Žorža Skrigina, Soje Jovanović, kao i TV seriju “Servisna stanica” Radivoja Lole Đukića.

“U tom periodu Mija Aleksić uspostaviće glavne obrise svoje glumačke pojave, bazirane pretežno na komici, koristeći širok dijapazon sredstava gestikulacije, mimike i govora, ali uvek odmeravajući intenzitet u skladu s karakterom i tonom celokupnog filma. Stoga se čini da je uvek glumio s lakoćom i feleksibilnošću, elegantno se krećući između odmerene i svedene mikroglume krupnog plana, sve do izražene ekspresivnosti lica i tela, na granici slepstika. S druge strane, karakteri koje je tumačio sledili su nit koja je našoj kulturi oduvek bila svojstvena, a to je društvena i mentalitetska komedija, koja tradiciju vuče od Nušića, čije je junake više puta igrao”, rekao je Pantelić.

U nastavku karijere, kako je podsetio Pantelić, Mija Aleksić je pokazao da je i te kako “sposoban da iskoči iz uspostavljenog okvira i uhvati se u koštac sa dramskim i targičnim karakterima u kojima se ogleda ponor ljudske duše, kao u ‘Čoveku iz hrastove šume’ Miće Popovića ili ‘Biće skoro propast sveta’ (Aleksandra) Saše Petrovića, da bi svoj opus zaokružio vraćajući se komediji, ali u malo izmenjenom vidu, poput stilizovanog sveta Slobodana Šijana ili realističnijeg tona političke komedije u kombinaciji sa filmom o odrastanju Gorana Paskaljevića. U oba slučaja Mija Aleksić je stvorio neponovljive junak, čije su replike postale i deo folklora”, istakao je Pantelić.

Direktor Kulturnog centra “Mija Aleksić”, Dragan Arsić, podsetio je da je ta izložba prethodno postavljena u Gornjem Milanovcu na sam dan rođenja Mije Aleksića - 26. septembra, kada je otvorena i već tradicionalna manifestacija “Dani Mije Aleksića”.

Reč je o dokumentarnoj izložbi, koja je kreirana za 90-godišnjicu rođenja velikog glumca i gostovala po Srbiji i regionu, a sada je dopunjena.

Mija Aleksić je u glumačkoj karijeri “uspeo da pomiri s jedne strane estradu, a sa druge veliku umetnost”, ocenio je Arsić, dodajući da se, što je manje poznato, uspešno bavio i slikarstvom.

Autor izložbe Boban Stefanović izjavio je da je srećan što je ona proputovala zemljama bivše Jugoslavije, a da je kruna svega njeno postavljanje u Jugoslovenskoj kinoteci.

Stefanović je zahvalio porodici Aleksić i institucijama koje su pomogle u realizaciji “obimnog projekta koji koliko je bio težak, toliko je bio i zadovoljstvo”.

Zahvalnost je izrazio i glumčev sin Velibor Aleksić, koji je najavio i monografiju o Miji Aleksiću i otvaranje njegovog legata u Jugoslovenskoj kinoteci.

Upravnik Muzeja Jugoslovenske kinoteke Marjan Vujović najavio je da će 13. novembra ponovo biti prikazan jedan od filmova Mije Aleksića - muzička komedija “Pusti snovi” (1968) u režiji Soje Jovanović, digitalno restaurisana u okviru projekta A1 Kinoteka.

*Foto: ZD/SEEcult

(SEEcult.org)