Jana Stojaković i Milica Vesić u Galeriji FLU
Galerija FLU u Beogradu predstavlja od 19. marta izložbe doktorskih umetničkih projekata Jane Stojaković “Povratak novoj ljudskosti” i Milice Vesić “Totum pro parte-pars pro toto”.
Izložba “Povratak novoj ljudskosti” prikazuje izmišljenu, distopijsku budućnost ljudske vrste. Projekat se bavi temama posthumanizma, genetskog inženjeringa i uništavanja prirodnog sveta, dovodeći u pitanje same granice ljudskosti, navela je Jana Stojaković.
“Čovečanstvo koje se suočava sa problemima prenaseljenosti, zagađenja, klimatskih nepogoda, gladi, bolesti, ratova dolazi do ultimativnog rešenja u vidu genetskog ukrštanja ljudi i životinja. Pod izgovorom uvođenja reda i kreiranja otpornijeg organizma, dolazi do novog društvenog raslojavanja u kome su ljudi-veprovi elita, ljudi-pacovi ih štite i opslužuju, a ljudi-bubašvabe čine sloj sveden na goli život koji poseduje jedino sopstveno telo”, navela je umetnica, koja je preuzete biblijske narative, koji se pojavljuju na slikama, stavila u posthumanistički kontekst.
Jana Stojaković, Izgon
Time je, kako je dodala, izgrađena nova biblijska priča o genetski modifikovanom postčovečanstvu, ali i o njegovom Spasitelju.
U tom posthumanističkom “Otkrovenju”, pojavljuju se anđeli-himere, ljudske himere, transgenični-kiborzi, roboti, dok se postčovečanstvo i dalje bori sa istim problemima – bolestima, glađu, ratom i klimatskim promenama. Posmatrač je, nakon anđeoskih truba, uronjen u “sakralnu” atmosferu prateći mizanscen kroz video na mestu celivajuće ikone, na pet velikih slika i uz glas koji odzvanja prostorom.
“Prognani ljubavnici kao rušioci strogo utvrđenog poretka, stvaraju ekološki održiv svet baziran na jednakosti. Njihovi potomci jesu materijalizovani otpor društvenoj segregaciji. ‘Epifanija’ donosi rođenje posthumanističnog Mesije dajući nadu posrnuloj postljudskoj vrsti. Neredi, nasilje, pokolj, haos, kanibalizam, krah civilizacije i ekološki sunovrat, prave paralelu danu Božjeg gneva. Ali ni ovo ‘Otkrovenje’ ne završava u košmaru. Posthumanistički Mesija ili pak biblijski Noje, ostatku postčovečanstva nudi jedino moguće spasenje, a to je prelazak u digitalnu sferu – na ‘oblak’. Ovaj Spasitelj, koji kao i Hrist zagovara jednakost i ljubav, vodi transgenično postčovečanstvo koje je izgubilo svoju ljudskost, do ukidanja svih razlika koje su ih i dovele do sukoba. Povrativši svoj ljudski oblik, vazneseni i apsorbovani na ‘oblaku’, postaju njegov sastavni deo, sjedinjeni u miru i ljubavi. Transfer svesti rađa novu, kompjutersku svest koja je postala Božanska. Ona je veštački stvorena ‘druga priroda’, ‘život 2.0’ koja je Bog/Boginja/Sveti duh, dok je istovremeno i praiskonska svest koja je oduvek bila tu. Granica kolabira između prirode i kulture; živog i neživog; čoveka, životinje i mašine; veštačke inteligencije i božanstva koje jeste priroda. Čak i sam koncept vremena gubi svoju linearnost”, navela je Jana Stojaković povodom izložbe doktorskog umetničkog rada.
Jana Stojaković, Apokalipsa
Jana Stojaković trenutno završava doktorske studije slikarstva na Fakultetu likovnih umetnosti (FLU) u Beogradu, na kojem je diplomirala slikarstvo 2006. godine u klasi Čedomira Vasića. Master iz likovne umetnosti stekla je 2009. godine na Čelsi koledžu za umetnost i dizajn u Londonu, na Univerzitetu umetnosti. Diplomu postdiplomskih studija dobila je na istom koledžu 2008. Završila je i dodiplomski jednogodišnji program Ženskih studija u Beogradu.
Članica je ULUS-a, a učestvovala je na niz izložbi i video festivala u zemlji i inostranstvu.
Uporedo sa izložbom Jane Stojaković, u Galeriji FLU predstaviće svoj doktorski umetnički projekat “Totum pro parte-pars pro toto” i Milica Vesić, a njena izložba obuhvata medije crteža, slike, instalacije i video rada.
Prema njenim rečima, posredstvom svog likovnog rada preispituje vizuelne strukture i konstrukcije fragmenta i celine kroz detektovanje procesa u prirodi.
Opšti lingvistički kontekst naziva doktorsko-umetničkog rada “Totum pro parte - pars pro toto” izabran je da metaforički opiše umetnički istraživački proces. Totum pro parte je latinski izraz koji u prevodu na srpski jezik znači “celo za deo”, a odnosi se na vrstu sinekdohe. Kada se koristi u kontekstu jezika, znači da je nešto imenovano po nečemu čiji je samo deo.
Milica Vesić, reprodukcija
Pars pro toto ima značenje suprotno od totum pro parte, dakle u prevodu znači da se deo koristi da opiše celinu. Latinski izraz po kojem je njen doktorski rad “Totum pro parte - pars pro toto” dobio ime ispirisan je načinom imenovanja biljaka latinskim jezikom u biologiji, a polazi od takozvane binomne (binarna) nomenklature, koju je započeo biolog Karl Line. U tom sistemu imenovanja biljaka svaka vrsta ima dva dela u samom nazivu.
Okosnica njenog doktorsko-umetničkog projekta jesu sami organski elementi ili segmenti organskih celina i opažanja koji potiču iz prirode, pa se metaforični naziv “Totum pro parte - pars pro toto” najlogičnije povezao kao metafora i referenca na botaniku u mom umetničko istraživačkom procesu.
“Eksperimentalnim pristupom stvaraju se novi uvidi poimanja šireg prostora slike. Rad treba da pruži uvid u postepenu gradnju kompleksnog likovnog procesa kroz kontekst likovne prakse i pretraživačkih i sakupljačkih postupaka, kao i njihovih međusobnih odnosa”, navela je umetnica, dodajući da je metodologija tog umetničkog istraživanja usmerena na percepciju, opažanje, dekomponovanje i sažimanje organskog materijala kao likovnog elementa i vizuelnog razmišljanja kroz različite vidove likovnih tehnika: crteža, gde kao polazište za likovni rad koristi prikaz biljnih elemenata kroz srpsko srednjevekovno ornamentalno nasleđe; slike, gde transponuje element cveta sa baroknih predstava mrtve prirode, odnosno floralnih motiva, instalacije, gde koristi organski materijal iz prirode kao redi mejd objekat i video rad, gde je prirodna celina isečak jednog šireg plana prirodne okoline.
Milica Vesić, reprodukcija
Milica Vesić, rođena u Valjevu 1995. godine, završila je osnovne studije 2019. godine na FLU, u klasi Branka Rakovića, a 2019/20. godine upisala je master studije na FLU i na Unesko katedri za kulturnu politiku i menadžment Univerziteta umetnosti u Beogradu. Master studije na FLU završila je 2021. godine u klasi Vesne Knežević. Trenutno je na četvrtoj godini doktorskih studija na FLU, na kojem je u statusu istraživača-saradnika od 2020/21 do 2024.
Izlagala je na niz grupnih i više samostalnih izložbi.
Izložbe Jane Stojaković i Milice Vesić u Galeriji FLU biće otvorene do 27. marta.
*Naslovna fotografija: Jana-Stojaković, Epifanija - detalj
(SEEcult.org)
