50 godina od premijere Kose
Premijera mjuzikla “Kosa” u Beogradu pre 50 godina - prva u nekoj socijalističkoj zemlji i četvrta u svetu, tema je izložbe koja će od 25. maja do 2. juna biti otvorena u galeriji X vitamin, u nastavku projekta kojim studenti beogradskog Fakulteta dramskih umetnosti (FDU) podsećaju na taj po mnogo čemu istorijski događaj u kulturi.
Nakon nedavne tribine u Ateljeu 212, gde je mjuzikl “Kosa” premijerno i izveden 19. maja 1969. godine, studenti Katedre za menadžment i produkciju pozorišta, radija i kulture FDU-a, Magdalena Zrnjević i Boško Radonjić, pod mentorstvom prof. dr Milene Dragićević Šešić, organizuju i izložbu “50 godina od premijere mjuzikla ‘Kosa’”.
Izložba obuhvata fotografije iz mjuzikla, replike i skice kostima, audio-vizuelni materijal, novinske članke...
Mjuzikl “Kosa” Džeroma Ragnija i Džejmsa Rada, koji su režirali Mira Trailović i Zoran Ratković prema adaptaciji Bore Ćosića, igran je u Ateljeu 212 do 4. februara 1973. godine. Autori su, prilikom posete Beogradu, rekli da je beogradska verzija bolja od brodvejske.
Premijerno izvedena nakon brodvejske, londonske i minhenske verzije, beogradska “Kosa” predstavljala je avangardu u zatvorenom socijalističkom društvu. Odigrana je 210 puta i doživela je izuzetan uspeh kako u Beogradu, tako i na gostovanjima širom sveta.
Razlog skidanja sa repertoara bilo je pogrešno tumačenje te predstave, tačnije dela sa cepanjem američkih vojnih knjižica od strane učenika vojne gimnazije, koji su bili većinska publika te večeri.
U prvoj verziji “Kose”, svlačilo se nekoliko glumaca i to je bila prva golotinja u beogradskom teatru.
Američki “Njuzvik” je u reportaži o beogradskoj “Kosi” preneo u julu 1969. godine Ragnijevu izjavu da je osetio da Beograđani nemaju predrasuda filistarske srednje klase kakve se sreću po drugim svetskim prestonicama.
Tekst tog komada preveo je Jovan Ćirilov, koji je 2010. godine, povodom obnove “Kose” u Ateljeu 212, u režiji Kokana Mladenovića, naveo bio da je netačno je da je premijeri prisustvovao i Josip Broz Tito, kako su tada preneli pojedini svetski mediji. Ipak, Titu je 1970. godine na novogodišnjem dočeku u Domu sindikata otpevana završna pesma “Daj nam sunca” (Let the Sun Shine In).
Bergera je u prvoj verziji "Kose" igrao Dragan Nikolić, a Kloda Miša Janketić (odnosno Branko Milićević i Mihajlo Kostić), dok je lik Vufa tumačio Miodrag Andrić (Branislav Milićević/Predrag Manojlović), a Dženi Jelisaveta Seka Sablić (Mija Adamović/Slobodanka Žugić/Nada Blam).
Projekat obeležavanja 50-godišnjice “Kose” podržala je ambasada SAD u Beogradu.
(SEEcult.org)