Banjalučki festival animacije
Međunarodni festival animiranog filma “Banjaluka 2010” biće održan od 22. do 27. oktobra u šest gradova Bosne i Hercegovine - Banjaluci, Sarajevu, Gradišci, Mrkonjić Gradu, Bjeljini i Trebinju, a predstaviće više od 300 animiranih filmova, uz fokus na kanadsku animaciju, podsećanje na istoriju animacije u bivšoj Jugoslaviji i obeležavanje jubileja Svetske asocijacije za animirani film (ASIFA).
Međunarodni festival animiranog filma “Banjaluka 2010” biće održan od 22. do 27. oktobra u šest gradova Bosne i Hercegovine - Banjaluci, Sarajevu, Gradišci, Mrkonjić Gradu, Bjeljini i Trebinju, a predstaviće više od 300 animiranih filmova, uz fokus na kanadsku animaciju, podsećanje na istoriju animacije u bivšoj Jugoslaviji i obeležavanje jubileja Svetske asocijacije za animirani film (ASIFA).
Takmičarski program trećeg banjalučkog festivala animacije obuhvata 40 filmova, koji mogu da osvoje glavnu nagradu vrednu 3.000 evra, odnosno specijalnu (1.000 evra), kao i tri nagrade za tehnike animacije, nagradu publike i dve specijalne nagrade stručnog žirija, najavili su organizatori.
Budući da je u fokusu kanadska animacija, na otvaranju će gostovati kultni kanadski animator Cordell Barker, izborom svojih filmova.
Retrospektivu kanadske animacije priređuje reditelj i profesor istorije i estetike animiranog filma iz Montreala Marcel Jean, a u okviru autorskih retropektiva, biće predstavljeni izborom filmova i kanadski animatori Norman McLaren i Pierre Hebert, koji će prirediti i animirani performans u Muzeju savremene umetnosti u Banjaluci.
Jugoslovenska kinoteka iz Beograda predstaviće se programom "Rana srpska animacija", u okviru kojeg će prikazati i dva propagandna filma iz perioda okupacije Srbije, koji će prvi put posle Drugog svetskog rata biti javno prikazani.
Program “Rane srpske animacije” sadrži filmove nastale od 1925. do 1957. godine, a među njima su i “Traži pa ćeš naći” i “MiliJon” režisera Ernesta Bošnjaka, te “Svjetlan i zmaj” reditelja Radivoja Lole Đukića.
Istoriju animiranog filma bivše Jugoslavije dopuniće i program “60 godina zagrebačkog crtanog filma”, u okviru koga će biti predstavljena kultna ostvarenja kao što su “Veliki miting” (1950/51) i dokumentarno-animirani “1001 crtež” oskarovca Dušana Vukotića.
Priređivač tog programa Borivoje Dovniković održaće i prigodno predavanje.
Specijalni gost biće i veteran svetske animacije i proslavljeni majstor Zagrebačke škole animiranog filma Nedeljko Dragić, a biće predstavljen i “Animafest” iz Zagreba - izborom nagrađenih filmova, kao i festival animiranog filma “NAFF 2010” iz Neuma, koji je i partner banjalučkog.
Jubilej 50 godina ASIFA-e biće obeležen najznačajnijim animiranim filmovima u izboru generalnog sekretara te asocijacije Vesne Dovniković, kao i izborima nagrađenih filmova sa festivala animiranog filma “Animazing 2009”, najboljih evropskih animiranih filmova 2010. godine i izborom filmova Istočne Evrope “Cartoon East”, za koji je banjalučki festival kandidovao film sa prostora Bosne i Hercegovine “Čudotvorno mlijeko” autora Ivana Ramadana.
Festivalskoj publici u Banjaluci predstaviće se i poznata svetska teroretičarka animacije Clare Kitson iz Velike Britanije - izborom animiranih filmova nastalih u produkciji Kanala 4, najznačajnijeg producenta britanske nezavisne autorske animirane scene.
Festivalski program obuhvata i brojna ostvarenja u oblasti dečje animacije, pa će mališani imati priliku da se upoznaju sa remek-delima češke lutka-animacije, koja će im predstaviti Mihaela Mertova iz Češkog nacionalnog filmskog arhiva. Program obuhvata filmove Jirija Trnke, Bretislava Pojara, Hermine Tyrlove i Jaroslava Zahradnika, snimljene od 1951. do 1986.
U okviru programa dugometražnog animiranog filma, između ostalog, biće prikazano ostvarenje “Tajna Kelsa” (The Secret of Kells) reditelja Tomma Morra i Nore Twomey. To remek-delo animacije spoj je fantastike i legende o nastanku Knjige Kelsa, a rezultat je saradnje francuske, irske i beligijske produkcije.
Film "Sita peva bluz" (Sita Sings the Blues) mlade američke rediteljke Nine Paley je priča o istini, pravdi i ženskom kriku za jednakošću, a prožet je muzikom Annete Hanshaw, džez pevačice iz 20-ih godina 20. veka i vizueleno impresivnih slika letećih majmuna, zlih čudovišta, bogova, boginja, ratnika, mudraca i krilatih očnih jabučica.
Najavljeno je i ostvarenje "Metropia" Tarika Saleha - psihološka priča kojom autor impresivnom animacijom secira složeni muško-ženski odnos.
Žiri festivala “Banjaluka 2010” čine prošlogodišnja pobednica Sandra Desmazije iz Francuske, te Clare Kitson iz Velike Britanije, Pierre Hebert iz Kanade, Dino Krpan iz Hrvatske i Vesko Kadić iz Bosne i Hercegovine.
Tradicija filmske animacije u Banjaluci seže do kraja 60-ih godina prošlog veka, a kulminirala je 1971. godine Majskim festivalom animiranog filma Banjaluka 71”, prvim te vrste na prostoru bivše Jugoslavije. Narednih godina festival animiranog filma transformisao se u Festival filmskog stvaralaštva (FFS), ali se posle nekoliko godina ugasio, a njegovim nestankom, na duži period prestalo je i bioskopsko prikazivanje kratkih animiranih filmova, dok su redovno prikazivani svi svetski značajniji dugometražni animirani filmovi.
Interes za kratki animirani film u Banjaluci obnovila je grupa mladih filmskih radnika Asocijacije za vizuelne umjetnosti Fenix Art 2005. godine.
Pokrovitelj festivala "Banjaluka 2010" je Ministarstvo prosvete i kulture Republike Srpske, a značajnu fanansijsku pomoć obezbijedio je i Savet ministara Bosne i Hercegovine.
Sajt festivala je www.banjalukanima.org
(SEEcult.org)